علم امام از نظر روایات

راجع به مقام ولایت که امام مبین است و جان عالم و روح عالم است در تفسیر برهان روایتی نقل میکند که بسیار شایان دقت است:
ابوذر غفاری میگوید: من با امام علی (ع) برای بعضی از مقاصد آن حضرت روانه شدیم تا اینکه رسیدیم به یک وادی و بیابان وسیعی که در آن مورچگان مانند سیل روان بودند: از ابهت و عظمت این منظره، و این دریای مورچه را که دیدم هوش از سرم رفت و گفتم الله أکبر چقدر بزرگ است آن خدائی که شمارش این مورچگان را دارد و از عدد آنها مطلع است. حضرت أمیرالمؤمنین فرمودند: این سخن را مگو، بلکه بگو: جل باریه، چقدر بزرگ است آن خدائی که این مورچگان را آفریده است. سوگند به آن خدائی که تو را آفریده و صورت بندی کرده است، من شمارش آنها را میدانم و نر آنها را از ماده آنها به اذن خدای عزوجل می شناسم!
و نیز در تفسیر برهان از شیخ از کتاب مصابیح الانوار از عماربن یاسر روایت میکند که:
عمار یاسر گوید: من با حضرت امیرالمؤمنین (ع) در بعضی از جنگ های آن حضرت بودم تا اینکه از یک وادی عبور کردیم که آن بیابان مملو و سرشار بود از مورچه. من عرض کردم: آیا کسی از مخلوقات خدا هست که شمارش این مورچه ها را بداند؟! حضرت فرمود: آری ای عمار! من می شناسم مردی را که عدد آنها را میداند، و نیز میداند در میان آنها چقدر نر و چقدر ماده هستند! عرض کردم: ای أمیرالمؤمنین! آن مرد کیست؟ فرمود: ای عمار مگر در سوره یس نخوانده ای که ما هر چیز را در امام مبین شمارش میکنیم! عرض کردم: آری ای آقای من و مولای من! فرمود: من آن امام مبین هستم!
در تفسیر برهان در همین موضع که در تفسیر این آیه است: «و کل شیء أحصینـاه فی إمام مبین؛ و هر چيزى را در كارنامه ‏اى روشن برشمرده ‏ايم» (یس/ 12)، که در سوره یس است، روایات عدیده ای را نقل میکند که دلالت دارند بر آنکه مراد از امام مبین امیرالمؤمنین (ع) هستند و در حدیث مفضل خمسه طیبه ذکر شده است، و علی کل تقدیر مراد جمیع أئمه طیبین صلوات الله و سلامه علیهم أجمعین هستند. اگر کسی به مقام ولایت امام اطلاع پیدا کند میداند که امام در جائی آمده است که در بالای زمان و مکان است، و بر تمام موجودات زمانی و مکانی سیطره و اطلاع دارد، و بر هر چه بوده و هست و خواهد بود علم دارد؛ چون نفس ناطقه اش زمانی نیست و وجودش عقل محض است.

Sources

Keywords