عاقبت فریفته شدگان مال و ثروت

قرآن (در سوره مزمل آیه 15 و 16) خودش مستقیم با اینها حرف می زند: «انا ارسلنا الیکم رسولا شاهدا علیکم کما ارسلنا الی فرعون رسولا* فعصی فرعون الرسول فاخذناه اخذا وبیلا؛ ای مردم! ای مکذبین اولی النعمة! ما به سوی شما فرستاده ای فرستادیم، پیامبری فرستادیم آن چنان که به سوی فرعون فرستادیم؛ (یعنی داستان موسی (ع) و فرعون دارد تکرار می شود؛ چون آنها این داستان را اجمالا از یهودی ها شنیده بودند و کمابیش با خبر بودند.)
جمله «انا ارسلنا الیکم رسولا شاهدا علیکم کما ارسلنا الی فرعون رسولا» به معنی این است که به هوش باشید، توجه داشته باشید داستان فرعون و موسی دارد تکرار می شود، یعنی شما الان در آن موقعیت فرعونی قرار گرفته اید، فرعون هم مثل شما یک مکذب اولی النعمت بود. او هم به دلیل اینکه همه چیز داشت این گونه شد. همین ثروت ها و مکنت ها و قدرت ها او را فرعون کرد و او را مکذب کرد، شما هم عینا چنین وضعی را دارید، و شما سرنوشتی بهتر از او پیدا نمی کنید. در واقع کأنه مطلب این است که شما هرچه بخواهید باشید باز هم انگشت کوچک فرعون هستید، داستان فرعون و موسی است که دارد تکرار می شود. آنها آن روز باور نمی کردند که داستان فرعون و موسی است. مگر فرعون در زمان خودش باور می کرد که یک موسی با برادرش به شکل دو تا چوپان، همه سرمایه شان دو تا عصای چوبی باشد، بعد کاخ فرعونی را این دو تا چوپان واژگون کنند؟ اینها هم باورشان نمی آمد. قرآن می گوید تاریخ دارد تکرار می شود. «فعصی فرعون الرسول فاخذناه اخذا وبیلا؛ فرعون از فرمان پیامبر خدا سرپیچی کرد، ما او را گرفتیم و چه سخت هم گرفتیم.» یعنی درباره شما همین تکرار می شود.
این قرینه است بر این که جمله «وذرنی و المکذبین اولی النعمة و مهلهم قلیلا؛ و مرا با تکذیب کنندگان صاحب نعمت واگذار و اندکی مهلتشان ده.» (مزمل/ 11) اشاره به همان داستان بدر است، چون وضع اینها را به وضع فرعون تشبیه می کند و فرعون، هم در دنیا خدا او را گرفت و هم در آخرت برای او عذابی دردناک آماده کرده بود؛ یعنی شما نیز در همین دنیا مغلوب رسول ما خواهید شد و در آن دنیا هم وضعتان روشن است. لهذا اینجا می فرماید: «فعصی فرعون الرسول فاخذناه اخذا وبیلا» فرعون با آن قدرت، با آن عظمت، آن مکذب اولی النعمت بزرگ، آن بت بزرگ، ما او را گرفتیم گرفتن بسیار سختی. این دنیایش بود. «فکیف تتقون ان کفرتم یوما یجعل الولدان شیبا؛ پس اگر کفر بورزید چگونه از روزی که کودکان را پیر می گرداند پرهیز توانید کرد.» (مزمل/ 17) این تازه صد در دنیایش است، آن هزار در آخرتش را ببینید دیگر چه خواهد بود! یعنی این که دنیایش است آخرتش دیگر واویلاست! چگونه شما فرار خواهید کرد و پرهیز خواهید کرد و خود را نگه خواهید داشت اگر به کفرتان باقی بمانید، از روزی که سختی های آن روز بچه ها را پیر می کند؟! البته مقصود این نیست که در آنجا بچه ها عملا پیر می شوند. در لسان عرب این مطلب هست، در فارسی هم کم و بیش شاید باشد که وقتی می خواهد بگوید مصیبت خیلی دردناک است می گویند ای آقا! یک شدتی، یک مصیبتی گرفتار شدیم از آن مصیبت هایی که جوان را پیر می کند و پیر را به گور می کشاند.

Sources

Keywords