یوم القیامه یکی از نام های روز قیامت در قرآن

قرآن مجید همیشه از قیامت با یک نام یاد نمی کند. این به خاطر آن است که در قیامت حوادث بسیار مختلف و گوناگونی رخ می دهد، و هریک از این حوادث چهره ای از آن روز را نشان می دهد. قرآن برای نشان دادن این ویژگیها که مسلما آثار تربیتی فوق العاده ای دارد از نامهای گوناگون استفاده می کند، تا ترسیم دقیقی در مجموع آیات از آن روز عظیم و حوادث فوق العاده و تکان دهنده آن کرده باشد. البته «نام» در اینجا به معنی اسم خاص (یا به تعبیر ادبیات عربی «علم شخص») نیست، بلکه معنی وسیعتری دارد که نامهای توصیفی را نیز شامل می شود، یعنی عناوینی که متکی بر اوصاف آن روز و ویژگیهای آن زندگی است. با این اشاره به سراغ یکی از نامهای قیامت در قرآن می رویم و خوانندگان را به این نکته توجه می دهیم که دقت در این نامها آثار تربیتی عمیقی دارد، و در بیداری و آگاهی و تهذب نفوس و اصلاح قلوب و دعوت به سوی تقوی و بازداشتن از زشتیها بسیار موثر است. مرحوم «فیض کاشانی» در «محجه البیضاء» می گوید: «در هر یک از نامهای قیامت سری نهفته است و در هرت وصیفی معنی مهمی بیان گشته، باید کوشید این معانی را درک کرد و به این اسرار راه یافت»، سپس همراه آن یکصد نام برای قیامت ذکر می کند.

یوم القیامه
این نام که از مشهورترین نامهای روز رستاخیز است، و درست هفتاد بار در قرآن مجید تکرار شده، از جمله می فرماید: "و نضع الموازین القسط لیوم القامه" «ما ترازوهای عدل را در روز قیامت نصب می کنیم» (انبیاء/47). در اینکه چرا آن روز، روز قیامت و بپاخاستن نامیده شده، خود قرآن مجید از این مسأله پرده برداشته می گوید: «در آن روز مردم، در برابر خداوند به پا می خیزند» (و در دادگاه عدل او حاضر می شوند) "یوم یقوم الناس لرب العالمین"(مطففین/6)، و نیز در آن روز فرشته اعظم خداوند که نامش «روح» است با سایر ملائکه در یک صف برای اجرای فرمان خدا قیام
 می کنند، "یوم یقوم الروح و الملائکه صفا" (نبأ/38)، و نیز در آن روز شاهدان و گواهان برای شهادت بر اعمال انسانها بپا می خیزند، "و یوم یقوم الاشهاد" (غافر/51)، و بالاخره در آن روز حساب و کتاب بر پا می شود، "یوم یقوم الحساب"(ابراهیم/41).

این مطلب در دادگاهها معمول است که به هنگام اعلام رأی دادگاه همه حاضران اعم از متهمان و قضات بپا می خیزند و رأی نهائی اعلام می شود، این بپا خاستن دلیل بر احترام به رأی دادگاه و تسلیم در مقابل آن است. از این گذشته، انسان هنگامی که می خواهد به طور جدی کاری را انجام دهد بپا می خیزد و آماده اجرا می شود، به همین جهت مسأله «قیام» دلیل بر تصمیم  و اراده محکم و آمادگی و احترام نسبت به انجام کاری است، و شاید به همین دلیل واژه «قیامت» در قرآن مجید این همه تکرار و تأکید شده است. اضافه بر اینها، قیام مردگان از قبرها، خود نیز یکی از دلائل این نامگذاری است.

در حدیثی از امام علی بن الحسین (ع) می خوانیم: "اشد ساعات ابن آدم ثلاث ساعات: الساعه التی یعاین فیها ملک الموت، والساعه التی یقوم فیها من قبره ، والساعه التی یقف فیها بین یدی  الله تبارک و تعالی" «شدیدترین ساعات انسانها سه ساعت است، ساعتی که فرشته مرگ را در برابر خود می بیند، و ساعتی که از قبر برمی خیزد و ساعتی که در برابر خداوند متعال می ایستد».

Sources

Keywords