نامهای قوم یهود

قوم یهود در گذشته و حال نام هاى گوناگونى داشته است که از همه مشهورتر، نام عبرى است. (عبرى یا عبرانى).

قوم عبری

این کلمه از ریشه عبور و عبر گرفته شده است. وجه تسمیه این است که گویند: حضرت ابراهیم جد اعلاى این قوم که از شهر خود مهاجرت کرد، چون از رودخانه فرات عبور کرد، این قوم عبرى یا عبورى نام یافتند. در تاریخ انبیاء اولوالعزم آمده است: «عبرانى از کلمه عابر گرفته شد که نام یکى از اجداد ابراهیم خلیل است و یا به معناى گذر از نهر یا مکانى است.» قوم اسرائیل (قبل از سکونت در فلسطین) را عبرانیان قبل از زمان حضرت موسى مى نامند. عقاید و آداب و عادات آنان به اعراب قبل از اسلام شباهت کامل داشت. اصل نام این ملت که امروزه یهودیان نامیده می شوند، عبریان بود. در تورات آمده است زمانی که حضرت ابراهیم جد بزرگ ملت یهود در عراق بر علیه بت پرستی قیام کرد برای جدا بودن از این طایفه بت پرست وی و پیروانش به طرف دیگر رودخانه فرات رفته و از آن رو به حضرت ابراهیم و پیروانش لقب عبری را دادند که از کلمۀ עבר(Eber) به معنی عبور کرده گرفته شده و مشخص کننده گروهی بود که از فرات عبور کرده وخود را از آن نظام فکری فاسد جدا ساختند و کلمه عبور در زبان فارسی همان کلمه عبری עבר است که اگر آن را حرف به حرف همانطور که می بینیم به فارسی یا عربی بنویسیم همان عبور می شود و باز لازم به تذکر است که اصولا اکثر کلمات عربی همان کلمه عبری است که با حروف عربی نوشته شده و کلا گرامر این زبان ریشه در زبان عبری دارد.

بنى اسرائیل

نام دوم این قوم اسرائیلى یا بنى اسرائیل است، این نام از یعقوب بن اسحاق بن ابراهیم (حضرت یعقوب) گرفته شده که لقب او اسرائیل بوده است. در تورات و دیگر کتب مقدس یهود به کرات به این نام یهود اشاره شده است. در قرآن و روایات اسلامى این قوم به هر دو نام یهود و بنى اسرائیل یاد شده است. اسرائیل به معناى عبدالله است، اسرا در لغت عبرى یعنى عبد و ئیل به معناى الله است. بر کلیه پیروان موسى بنى اسرائیل اطلاق مى شود که در قرآن فقط یک قوم خاص یعنى قبائل دوازده گانه از پیروان موسى را شامل مى شود.
در اساطیر مذهبى آمده است که یعقوب پسر اسحاق پسر ابراهیم به اسرائیل ملقب بوده است. اسرائیل یعنى اسیر خدا. و یعقوب دوازده فرزند پسر داشته که هر کدام قبیله اى را به وجود آوردند. آن دوازده قبیله را اسباط دوازده گانه گویند. از آنجا که دوازده سبط ملت یهود از حضرت یعقوب می باشند از این جهت به آنان بنی اسرائیل یعنی فرزندان حضرت یعقوب نیز گفته می شود. موسى و هارون از یکى از این دوازده قبیله اند؛ یعنى از فرزندان لاوى. اعقاب لاوى غالبا ریاست احبار و کهنه را بر عهده داشتند. و یهودا (سبط دیگرى از اسباط) امارت و حکومت را در اختیار داشت.

نام یهود

نام یهود از یهودا گرفته شده است. یهودا یکى دیگر از فرزندان یعقوب بوده است. نام معروف این قوم در جهان امروز همین یهود است. اما در قرآن فقط به پیروان دوازده گانه موسى اطلاق مى شود.

وجه تسمیه یهود
یکى از مفسران اسلامى در وجه تسمیه یهود گفته است که یهود به معناى هدایت یافته است و علت آن توبه قوم موسى از گوساله پرستى است. و یا که به علت انتساب به یهودا فرزند بزرگ یعقوب، یهود نامیده شدند. یهود معرب هود است و به همین جهت نقطه آن حذف گردیده است. و یا: چون یهودیان به هنگام قرائت تورات خود را تکان و حرکت مى داده انند، به آنان یهود گفته اند. برخى واژه یهود را عربى نمى دانند، بلکه آن را عبرى دانسته که از یهوه گرفته شده است.

اقوام سامى
یک خاورشناس آلمانى معتقد است که اقوام سامى عبارتند از: بابلى ها، آشوریها، کنعانى ها (آمورى ها، عموئى ها، عبرى ها، آرامى ها، عربها) که تا چهار هزار سال قبل از میلاد در جزیرة العرب با هم مى زیستند و به شبانى مشغول بودند. جزیرة العرب در آن زمان سرزمینى باران خیز بوده است. بر اثر تغییرات جوى و جغرافیاى طبیعى، مهاجرت از آن سرزمین آغاز شد. عبرى ها به سوى فلسطین روى آوردند. بنابراین زبان کلیه این قبائل عربى بوده است که پس از مهاجرت تحول و تغییر یافته است. این قوم که به یهود معروف است، پس از سرگردانى بسیار به سواحل مدیترانه رسیدند، جائى که امروز فلسطین نامیده مى شود؛ و در آنجا اقامت گزیدند. ساکنان اصلى و بومى فلسطین سامى نژاد نبودند. آنان از سواحل دریاى اژه به فلسطین آمده بودند. در واقع، فلسطین توسط یهودیان اشغال شد. محققان بر این نکته تأکید دارند که سرزمین اولیه نژاد سامى شبه جزیره عربستان بوده. و هجرت قبائل از آنجا آغاز شده است. روایات تورات نشان مى دهد که هجرت یهودیان از قرن هشتم قبل از میلاد آغاز شد. تورات آغاز موجودیت یهود را پس از طوفان نوح و بعد از بناى شهر بابل مى داند. منابع تاریخى پیشینه تاریخى این قوم را بیشتر در بى خانمانى و پراکندگى و بیابان گردى و... نشان مى دهند و براى هجرت و پراکندگى شان علل مختلف و افسانه اى ذکر کرده اند.

نامهای یهودیان در ایران

در ایران یهودیان به اسامی دیگری از قبیل کلیمی و جهود نامیده می شوند همچنین در کتب مذهبی و روایات به نامهای بنی اسرائیل و عبریان نیز معروف می باشند که هر کدام از این القاب و اسامی در کارنامه و تاریخ این ملت ریشۀ خود را دارد. نامی که یهودیان به آن معروف می باشند و بیشتر در ایران مورد استفاده است نام کلیمی است و دلیل این نام این است که چون در قرآن آمده حضرت موسی کلام به کلام با خداوند صحبت می کرده از این رو به وی لقب کلیم الله داده شده به همین جهت پیروان حضرت موسی را کلیمی می نامند.
کلمۀ یهودی از نام یهودا یکی از دوازده پسر حضرت یعقوب گرفته شده و همچنین ماشیح یا ناجی که یهودیان در انتظارش می باشند از نسل یهودا خواهد بود. از آنجا که یهودا در زبان لاتین Judah جودا تلفظ می شود به همین جهت به یهودیان Jew می گویند و کلمۀ جهود در زبان فارسی از همین جا آمده با این تفاوت که در ایران کلمۀ جهود را زمانی مورد استفاده قرار می دهند که بخواهند یهودیان را مسخره کرده و یا با بی احترامی از آنان یاد کنند. اما دلیل دیگر که نام یهودی به آنان داده شده این است که در عبری کلمۀ یهودیم یعنی مردمان خدا و سه حروف اول نام یهودا در عبری و سه حروف اول نام اعظم خداوند در عبری که یهودیان اجازۀ تلفظ آن را ندارند یکی می باشد. در اصل یهودی به کسی گفته می شود که از نسل حضرت ابراهیم، حضرت اسحاق وحضرت یعقوب و همسرانشان باشند و یهودیت باور و اجرای قوانینی الهی است که در زمان این پیامبران اجرا می شده و پس از خروج بنی اسرائیل از مصر خداوند توسط حضرت موسی از طریق تورات در کوه سینا رسما به یهودیان اعطا فرمود.
یک فرد یهودی کسی است که مادرش یهودی باشد و یا از طریق آموزش توسط مراجع صلاحیت دار جامعۀ یهودی به این دین گرویده شود. حتی اگر فردی پدرش غیر یهودی بوده ولی مادر یهودی داشته باشد و به هیچ عنوان قوانین یهود را رعایت نکند این شخص از نظر قانون یهودیت، یهودی به حساب می آید. اگر فردی از پدر یهودی متولد شود ولی مادری غیر یهودی داشته باشد و حتی کاملا با قوانین یهودی بزرگ گردد طبق قانون یهود، یهودی نبوده و چنین شخصی می بایست وقتی به سن قانونی رسید مانند یک غیر یهودی مراحل گرویدن به دین یهود را انجام داده و یهودی شود.
اما به مجرد اینکه شخصی غیر یهودی پس از گذراندن مراحل قانونی به یهودیت گرویده شد او همانند یک یهودی است که جد آن به حضرت یعقوب می رسد. اصولا در یهودیت تبلیغ دین مجاز نبوده و یک یهودی نمی تواند دیگران را مجبور به تغییر مذهب کند مگر خودشان بخواهند تغیر مذهب داده و طبق قوانین شرعی و آموزش قوانین یهودیت، یهودی شوند. چرا که در باور یهودیت انسانیت، خداپرستی و کسب علم و دانش هدف بوده و فقط با عوض کردن دین به تنهائی مسئله ای حل نمی شود و اگر اینگونه بود در بین ادیان دیگر این همه اختلاف و برادر کشی مشاهده نمی شد.