آلمان

جمهوری فدرال آلمان یکی از صنعتی‌ترین کشورهای پیشرو جهان است. این کشور که در قاره اروپا واقع شده از شمال با دریای شمال، دانمارک و دریای بالتیک، از شرق با لهستان و جمهوری چک، از جنوب با اتریش و سوییس و از غرب با فرانسه، بلژیک، لوکزامبورگ و هلند هم‌ مرز است.
آلمان دارای نظام سیاسی جمهوری فدرال دموکراتیک پارلمانی بوده و دارای ۱۶ فدراسیون است. این فدراسیون‌ها می‌توانند در برخی مسائل مستقل عمل کنند. آلمان هنگام جنگ فرانسه و پروس در سال ۱۸۷۱ به عنوان یک ملت دولت متحد شد. آلمان هم اكنون یكی از سه قطب قدرت سیاسی در جهان است در عین حال این كشور از نظر نیروی هوایی همراه آمریكا از قویترین نیروها برخوردار است.
جمهوری فدرال آلمان یکی از اعضای سازمان ملل متحد، ناتو، کشورهای گروه هشت و گروه پنج بوده و از بنیانگذاران اتحادیه اروپا است. این کشور پر جمعیت‌ترین و ثروتمندترین عضو اتحادیه اروپا نیز هست.

ایالت‌های آلمان
آلمان ۱۶ ایالت دارد به قرار زیر:
بادن - وورتمبرگ (Baden-Württemberg)
بایرن (Bayern)
برلین (Berlin)
برلین (Brandenburg)
برمن (Bremen)
هامبورگ (Hamburg)
هسن (Hessen)
مکلنبورگ - فورپومرن (Mecklenburg-Vorpommern)
نیدرزاکسن (Niedersachsen) (ساکسون پایین)
نوردراین - وستفالن (Nordrhein-Westfalen)
راینلاند - فالتز (Rheinland-Pfalz)
زارلاند (Saarland)
زاکسن (Sachsen)
زاکسن - آنهالت (Sachsen-Anhalt)
اشلسویگ - هولشتاین (Schleswig-Holstein)
تورینگن (Thüringen)

طبیعت
طبیعت آلمان بسیار متنوع است. سلسله کوه‌های بلند و گاه کم‌ارتفاع با جلگه‌های مرتفع، تپه‌ها، کوهپایه‌ها و دریاچه‌ها و دشت‌های باز در کنار هم قرار گرفته‌اند. آلمان از شمال تا جنوب به پنج ناحیهٔ بزرگ طبیعی تقسیم می‌شود. سرزمین‌های پست در شمال با دریاچه و تپه ماهورها، با مراتع و باتلاق‌ها و هم‌چنین کشت‌زارهای حاصل‌خیز تا آستانهٔ ارتفاعات مرکزی دامن می‌گسترد. از جمله خلیج‌های این منطقه می‌توان از خلیج نیدر راین، خلیج وست فالی و زاکسن تورینگی نام برد. نزدیک به سواحل دریای شمال تعداد زیادی جزیره وجود دارد مانند بورکوم، نوردرنی، سیلت و هلگولاند. در دریای بالتیک جزایر روگن، هیدنزه و خمارن قرار دارند. بخشی از سواحل دریای بالتیک شنی و مسطح و بخشی دیگر صخره‌ای و مرتفع است. میان دریای شمال و بالتیک زمین‌هایی با تپه‌های کم ارتفاع وجود دارند که «سوییس هولشتاین» نامیده می‌شوند.
رشته‌کوه‌های میانه، شمال آلمان را از جنوب آن جدا می‌کند. دره راین وسطی و مناطق پرنشیب هسن راه‌های طبیعی هستند که شمال و جنوب را به هم وصل می‌کنند. از جمله کوه‌های بخش مرکزی عبارت‌اند از هونزروک، ایفل، تانوس و وستروالد. در قلب آلمان کوه‌های هارتس قرار دارند. در شرق می‌توان از جمله از جنگل‌های بایرن، کوه‌های فیشتل و کوه‌های ارتس نام برد.
در حاشیه مناطق پست راین علیا، جنگل سیاه، اشپسارت و شوبیش آلب قرار دارند. مهم‌ترین محور ارتباطی در مسیر شمال جنوب راه خود را در دل دره‌ای تنگ از میان کوه‌های راین شیفر می‌گشاید. دامنهٔ کوه‌های آلپ در جنوب آلمان از تپه و ماهورها و ساحل دریاچه‌های بزرگ در جنوب و هم‌چنین جلگه‌های وسیع شنی و تپه‌های بایرن سفلی و منطقهٔ کم عمق رود دانوب سر بر می‌کشد. شاخص طبیعت این منطقه باتلاق‌ها، تپه‌های گنبدمانند و دریاچه‌هایی هم‌چون خیم و اشتارن برگ و دهکده‌هایی کوچک است. سهم آلمان از سلسله جبال آلپ بین دریاچه بودن و برشتس¬گاردن قرار دارد و بخش کوچکی از این رشته کوه به شمار می‌رود که محدود است به آلپ‌های آلگو، بایرن و برشت، گاردن. در منطقهٔ کوهستانی آلپ دریاچه‌هایی دل‌فریب هم‌چون کونیگ در برشت، گاردن و مناطق توریستی پرطرف‌داری مانند گارمی، پاتن کیرشن و میتن، والد جلب نظر می‌کنند.

آب و هوا
آلمان در منطقهٔ بادهای معتدل و خنک باختری میان اقیانوس اطلس و آب و هوای قاره‌ای در خاور قرار گرفته است. دامنه تغییر دما در آن اندک است. ریزش باران در تمام فصول ادامه دارد. میانگین درجه حرارت در زمستان بین ۵/۱ درجه سانتی‌گراد در مناطق پست و منهای شش درجه در مناطق کوهستانی در نوسان است. میانگین دما در ماه ژوئیه بین ۱۸ درجه سانتی‌گراد در مناطق پست و ۲۰ درجه سانتی‌گراد در دره‌های محفوظ جنوب است. دشت‌های پست اطراف راین با آب و هوایی ملایم، بایرن علیا با گاهگداری بادهای خشک و گرم از سمت جنوب، کوه‌های آلپ و منطقهٔ هارتس با بادهای تند، تابستان‌هایی خنک و زمستان‌هایی پر برف از این قاعده پیروی نمی‌کنند. این مناطق دارای آب و هوایی ویژه هستند.

مردم
در آلمان حدود ۸۲٫۴ میلیون نفر زندگی می‌کنند. از این تعداد حدود ۹٫۲ میلیون نفر خاستگاه غیرآلمانی دارند که ۸٫۳ درصد از مجموع جمعیت آلمان را تشکیل می‌دهند. از نتایج این ترکیب جمعیت تنوعی است که مهاجرین ساکن آلمان، اقلیت‌های قومی و هم‌چنین مناطق و ایالت‌های دارای سنت‌ها و لهجه‌های متفاوت همه در آن سهم دارند.

حکومت
از هر کدام از 16 ایالت آلمان، به نسبت جمعیت، سه چهار یا شش تن از اعضای دولت ایالتی به عنوان نماینده در یکی از مجالس پارلمان  شورای فدرال (بوندسرات)، که دارای 79 عضو است،حضور دارند.
این اعضاء برای مدت محدودی انتخاب می گردند. دیگر مجالس پارلمان مجلس فدرال (لوندستاگ)، 662 عضو دارد که تحت نظام مرکبی از حوزه های انتخابی که یک نماینده دارند و حوزه هایی که تعداد نمایندگان به نسبت جمعیت است، برای چهار سال با رأی تمامی افراد بالغ انتخاب می شوند. قدرت اجرایی در اختیار دولت فدرال به ریاست صدر اعظم فدرال است. صدر اعظم را بوندسترات انتخاب می کند. رئیس جمهور فدرال طی نشست مشترکی از اعضای بوندسرات و تعداد برابری از نمایندگان ایالات، برای دوره ای پنج ساله انتخاب می گردد. با این که در اوت 1990، برلین پایتخت اعلام شد، پارلمان، دولت، وزیران، رئیس جمهور و صدر اعظم فدرال در شهر بن استقرار دارند.

احزاب عمده سیاسی عبارتند از:
حزب سوسیال دموکرات (سوسیالیست)
حزب دموکرات مسیحی (محافظه کار)
حزب سوسیال مسیحی
حزب دموکرات آزاد (لیبرال)
حزب سبز (حفاظت از محیط زیست)
حزب سوسیالیسم دموکراتیک (حزب کمونیست آلمان شرقی سابق)
هر ایالت پارلمان و دولت مجزای خود را دارد.

آموزش
میزان باسوادی: (1998) 100% برای زنان و مردان
(شناسنامه کشورهای جهان - گیتاشناسی 1382 - به نقل از کتاب سال بریتانیکا 2003 )
سنین تحصیل اجباری: 6 تا 18 سال.
تعداد دانشگاه: 78 (شامل دانشگاه آزاد و مؤسسات همطراز با دانشگاه).

دفاع
کل نیروهای مسلح: 300/476 (1991).
خدمت سربازی: 12 ماه.

جغرافیا
جمهوری فدرال آلمان کشوری است در قاره اروپا. مساحت آن ۳۴۹٬۲۲۳ کیلومتر مربع است. فاصلهٔ دورترین نقطه از شمال به جنوب آن در خط هوایی ۸۷۶ کیلومتر و غرب به شرق آن ۶۴۰ کیلومتر است. جمعیت آلمان حدود ۸۲٫۴ میلیون نفر است. روز ملی آن سوم اکتبر است. سال ۱۹۹۰ روز اتحاد آلمان است.
در جلگه شامل آلمان منطقه ای پوشیده از مزارع حاصلخیز و شنزارها رودهای الب و وزر و شاخه های آنها جاری است.
در غرب، این جلگه به زمین های پست شمال راین می پیوندد که در آن ناحیه زغال خیز روهر و نزدیک به یک چهارم جمعیت قرار دارند.
ردیفی از فلاتهای متشکل از سنگ های سخت از شرق تا غرب کشور امتداد دارد و شامل ارتفاعات هونزروک و ایفل در راین لند، تاونوس و وستروالد در هسن است و تا کوههای هارتس و ارتس در نورینگن امتداد دارد. رود راین لند، تاونوس و وستراولد در هسن است و تا کوههای هارتس و ارتس در تورینگن امتداد دارد. رود راین در دره تنگ و عمیقی از میان این فلاتهای مرکزی میگذرد. در جنوب آلمان جنگل سیاه (شوارتز والد) دره راین را از درههای حاصلخیز و صخره های سوابیا (شوابن) جدا می سازد.
لبه جنگلی ارتفاعات بوهم در مرز جمهوری چک قرار دارد، در حالی که کوههای آلپ در بایرن (باواریا) مرز اتریش را تشکیل می دهد.
رودهای مهم: راین، البه، دانوب (دونادو)، اودر، نکار، موزل،هافل.
بلندترین نقطه: تسوگ اشپیتزه 2963 متر.
آب و هوا: آب و هوا معتدل است، ولی اختلاف بسیاری بین جلگه معتدل ساحلی شمال و کوههای آلپ بایرن در جنوب که دارای تابستانهای خنک و زمستانهای سرد است، وجود دارد.

اقتصاد
آلمان پس از امریکا و ژاپن سومین قدرت صنعتی جهان است. بهبود اقتصادی این کشور پس از جنگ جهانی دوم «معجزه اقتصادی آلمان» خوانده شده است. صنایع مهم شامل الکتریکی، مکانیکی، مواد شیمیایی، منسوجات، غذایی و وسایل نقلیه است. صنایع سنگین و مهندسی در منطقه روهر، شیمیایی در شهرهای کنار رود راین و وسایل نقلیه موتوری در مراکز بزرگ ایالتی مانند اشتوتگارت تمرکز دارد. از آغاز دهه 1980، رشد کلانی در صنایع تکنولوژی پیشرفته روی داده است. آلمان بجز زغال سنگ معادن نسبتا کوچک سنگ آهن، بوکسیت، سنگ مس، نیکل، قلع، نقره، پتاس و نمک، ذخایر طبیعی نسبتا کمی دارد و شدیداً به واردات متکی است. عرضه نیروی کار با کمبود روبرو بوده است و تعداد زیادی «کارگر مهمان» (گاست اربایتر) بویژه از ترکیه و یوگسلاوی سابق به کار گرفته شده اند. از 1990 کمبود نیروی کار در غرب کشور با مهاجرت از شرق، جمهوری دموکراتیک آلمان سابق، نیز مواجه شده است. تعداد افراد شاغل در صنایع خدماتی نزدیک به دو برابر کارکنان صنعت تولیدی است. بانکداری و امور مالی از منابع مهم درآمد ارز خارجی است، و فرانکفورت یکی از مراکز اصلی امور مالی و تجاری در جهان است. اتحاد دو آلمان در اکتبر 1990 مشکل بزرگی را در پیش روی اقتصاد این کشور قرار داد. در گذشته جمهوری دموکراتیک آلمان دارای موفقترین اقتصاد در بین کشورهای عضو شورای همکاری متقابل کومکون بود، ولی بر حسب تولید، کیفیت، طرح، سوددهی و سطح زندگی در مقایسه با آلمان غربی عقب افتاده بود.

محصولات کشاورزی و دامداری
محصولات مهم کشاورزی و دامداری آلمان شامل، انگور، چغندر قند، گندم، جو و لبنیات است.

منـابـع

کلیــد واژه هــا