نقش و جایگاه ربی عقیوا در شریعت و فرهنگ یهود

عقیوا جوانی بود از خانواده بی بضاعت که علاقه فراوانی به مطالعه و فراگیری تورات داشت. یکی از آرزوهای عقیوا این بود که به شهر یونه برود و در آنجا در محضر استادان دانشمند به تحصیلات خود ادامه دهد. طولی نکشید که جوان فقیر و بیسواد استادی معروف و دانش پژوه گردید.

گسترش هلاخا
ربی عقیوا هلاخا یعنی قوانین تورات شفاهی را که هیلل و بن زکای تعلیم داده بودند گسترش داد. ربی عقیوا نشان داد که تورات میراث ارزشمند و گنجینه بی پایانی است که حاوی معانی عمیقی می باشد.

طرح تدوین میشنا
هیلل هفت اصل تدوین نمود که میتوان به وسیله آنها هلاخا را از متن تورات کتبی استخراج نمود. ربی عقیوا اصول دیگری بر آن اضافه کرد. تا زمان ربی عقیوا هلاخا به صورت کتاب منظم و مرتبی تدوین نشده بود. در پاره ای از موارد دانشمندان یهودی فتواهائی می دادند که ممکن بود دانشمندان نقاط دیگر از آن آگاهی نداشته باشند. ربی عقیوا طرحی ریخت و مطالب هلاخا را به شش قسمت عمده تقسیم کرد. این طرح اساس اثر عظیمی شد که بعدا به نام میشنا معروف گردید.

تأسیس دانشگاه درشهر “بنه براق”
ربی عقیوا دانشگاه خود را درشهر “بنه براق” دایر کرد و بیش از دوازده هزار دانشجو در آنجا مشغول تحصیل بودند. چون او عضو سنهدرین هم بود کمتر قانونی بدون حضور او به تصویب میرسید.

انسان شناسی ربی عقیوا
ربی عقیوا عقیده داشت با اینکه خداوند برای بندگان خود چون پدر مهربانی است، اما اگر فردی بخواهد که خداوند به او کمک کند، او باید اول خودش خویشتن را یاری نماید. انسان اگر از خود مواظبت نکند و برای خود کاری انجام ندهد پیشرفت نخواهد نمود و به جائی نخواهد رسید. او مختار است که خود را بهتر کند و یا به سوی بدی گرایش پیدا کند. با اینکه خداوند مواظب و مراقب انسانهاست آنها اختیار و آزادی مطلق دارند که به راه راست یا کج بروند و بین عمل نیک یا بد هر کدام را بخواهد انتخاب نمایند.

ترجمه تورات به زبان یونانی
آوازه دانش ربی عقیوا به تمام کشورها رسید و مردی رومی به نام عقیلاس مدتها در محضر او تحصیل کرد و در امور دینی یهود اطلاعات کاملی به دست آورد. وی با کمک ربی عقیوا و بن حنینا تورات را به زبان یونانی ترجمه کرد. ربی عقیوا در طول سالها خدمت خود به مقام روحانی بزرگ یهودیان رسید.

روز جشن دانشمندان
هنگامی که ربی عقیوا زنده بود در روزهای شمارش عومر طاعونی در میان شاگردان او شیوع پیدا کرد و عده زیادی از آنها تلف شدند. این مرگ و میر در روز سی و سوم عومر به طرز معجزه آسائی پایان یافت و از این جهت این روز را که (لگ بعومر) نام دارد روز جشن دانشمندان نام نهادند. (در الفبای عبری به حساب ابجد حرف ل برابر با سی و حرف گ به جای ج عربی و برابر سه است پس لگ یعنی سی و سه) علاوه بر این بعومر سالروز در گذشت ربی شیمعون بریوحای می باشد.