ولادت حضرت علی علیه السلام

امیر مومنان علی (ع) فرزند ابوطالب و جد او عبدالمطلب پسر هاشم است. نام عبدالمطلب عامر بود و شیبة الحمد شهرت داشت. گویند چون زاده شد موهایی سپید بر سر او رسته بود، پس او را شبیه لقب دادند. و چون مطلب عموی او پس از مرگ هاشم به مدینه رفت و شیبه را با خود به مکه آورد، از او پرسیدند: «این کودک کیست؟» گفت: «بنده من است.» و گفته اند مردم چنان پنداشتند که مطلب در این سفر بنده ای با خود آورده است. از این رو عامر به عبدالمطلب مشهور گردید. عبدالمطلب فرزند هاشم است و هاشم پسر عبد مناف. خاندان هاشم شاخه ای از عبد مناف اند و شاخه دیگر آن بنی عبد شمس نیای امویان است. و هر دو خاندان از قریش اند. خاندان هاشم در قریش به بزرگواری و گشاده دستی شناخته بودند، هرچند مکنتی چون خاندان عبد شمس نداشتند. مادرش فاطمه، دختر اسد بن هاشم بن عبد مناف است. فاطمه چندی تربیت رسول خدا را عهده دار بود و برای او چون مادر می نمود. او از جمله مسلمانان صدر اول است که به مدینه هجرت کرد. رسول خدا پیوسته او را گرامی می داشت و چون درگذشت او را در پیراهن خود کفن کرد.
کنیه مشهور او ابوالحسن و لقب هایش فراوان است. از آن لقب ها آنچه میان ایرانیان شهرت دارد اسدالله و حیدر است.
لقب اسدالله را رسول خدا (ص) بدو داد و مادرش وی را حیدر خواند. چنانکه در بیتی که به حضرتش منسوب است آمده:
انا الذی سمتنی امی حیدره *** کلیث غابات کریه المنظره
ترجمه: من آنم که مادرم مرا حیدر نامیده است مانند شیر بیشه ای که بسیار باشکوه و باهیبت است.
و حیدر در لغت عرب به معنی شیر، است.
ولادت او را روز جمعه سیزدهم رجب، یا بیست و سوم آبان ماه و بعضی نیمه شعبان نوشته اند.
چه سالی؟ سی سال یا بیست و نه سال پس از عام الفیل. عام الفیل چه سالی بوده است؟ سالی که ابرهه سردار حبشی با پیلهای خود برای ویران کردن مکه آمد. اما آن چه سالی بود؟ در آن روزگار ضبط دقیق روز و ماه و حتی سال را نمی توانستند، چرا که بیشترین مردم خواندن و نوشتن نمی دانستند. حادثه ها در ذهن این و آن بود نه در صفحه کاغذ. و چون حادثه ای بزرگ پدید می آمد آن را مبدأ تاریخ قرار می دادند. آمدن پیلان به مکه و کشته شدن آنها به سنگ ریزه هایی که پرندگان می افکندند، واقعه ای بزرگ بود، بدین رو تاریخ را با سال آن واقعه در حافظه نگاه می داشتند.
چون رسول خدا در عام الفیل به دنیا آمده است و سن او هنگام رحلت 63 سال بود، ولادت او را بین 569 تا 570 میلادی ضبط کرده اند. و چون ولادت علی را در سی سالگی رسول (ص) نوشته اند بایستی علی (ع) در 599 یا 600 میلادی تولد یافته باشد.
عالمان شیعه عموما و گروهی از دانشمندان سنت و جماعت نوشته اند علی (ع) در خانه کعبه به دنیا آمد. اما بعضی از سنیان یا این مکرمت را برای او ننوشته اند و یا آن را نپذیرفته اند.
مسعودی نویسد: «در کعبه زاده شد.» مفید نوشته است: «پیش از او و بعد از او کسی در خانه کعبه به دنیا نیامد.»