جستجو
در ذیل دعای عرفه حضرت سید الشهداء (ع) بنا به روایت ابن طاووس وارد است که: «بار پروردگار من! من به جهت آثار مختلفه و أطوار دگرگونی که در عالم برپا کرده‌ای دانستم که مراد تو از من آنست که تو خود را در هر چیزی به من بنمایانی، بطوریکه من در هیچ چیز به تو جاهل نبوده باشم». تا آنجا که میفرماید: «بار پروردگار من! تو مرا امر فرمودی که به آثارت بازگشت کنم. پس حال که امر تو را پذیرفتم مرا بسوی خود باز گردان، با لباسهائی که از انوار بر من بپوشانی و به روشنی و بینشی که مرا راهنمائی فرمائی؛ تا من همانطور که ابتداء در آثار با حفظ و مصونیت و پاکی سر از نظر به آنها و با بلندی همت از اعتماد به آنها وارد شدم، همینطور با همین مصونیت سر و بلندی همت از اعتماد به اسباب و آثار بسوی تو بازگشت کنم». و تا آنجا که میفرماید: «تو هستی که در دلهای اولیائت از انوار عالم غیب تاباندی، تا آنکه تو را شناختند و تو را واحد و یکتا دانستند. و تو هستی که اغیار را از دلهای محبانت پاک کردی، که آنها بهیچوجه غیر از تو را دوست ندارند و به غیر از تو پناه نمی‌برند. تو مونس و انیس آنان هستی در وقتی که سیر در عوالم، آنها را به وحشت اندازد؛ و تو هادی و راهنمای آنان هستی در جائی که راهها و روشها و آیات بر آنها روشن و واضح گردد. کسی که تو را گم کرده است چه چیز را یافته است؟ و کسی که تو را یافته است چه چیزی را گم کرده است؟».
عکس روی تو چو در آینه جام افتاد *** صوفی از خنده می در طمع خام افتاد
حسن روی تو به یک جلوه که در آینه که *** این همه نقش در آئینه اوهام افتاد
این همه عکس می و نقش و نگاری که نمود *** یک فروغ رخ ساقیست که در جام افتاد
غیرت عشق زبان همه خاصان ببرید *** کز کجا سر غمش در دهن عام افتاد
من ز مسجد به خرابات نه خود افتادم *** اینم از عهد ازل حاصل فرجام افتاد
چه کند کز پی دوران نرود چون پرگار *** هـر که در دایـره گـردش ایام افتاد
هر دمش با من دل سوخته لطفی دگر است *** این گدا بین که چه شایسته إنعام افـتاد
زیر شمشیر غمش رقص کنان باید رفت *** کآنکه شد کشته او نیک سرانجام افتاد
(دیوان حافظ طبع پژمان (سنه 1318) ص 79-80)
قرآن کریم آنچه از موجودات را توصیف میکند همه را به عنوان آیه تعبیر میکند؛ آیه یعنی علامت و نشان دهنده ذوالایه. بنابراین تمام مخلوقات چون آیه خدا هستند، همه وجه خدا هستند. بنابراین تمام عالم آفرینش که آیات الهیه هستند، جملگی وجه خدا هستند.
«و کأین من ءایة فی السمـاوات و الارض یمرون علیها و هم عنها معرضون؛ و چه بسیار از آیات خدا در آسمانها و زمین موجود است، که مردم بر آن آیات میگذرند و عبرت نگرفته، بلکه إعراض می‌کنند» (یوسف/ 105). «و من ءایـاته خلق السمـاوات و الارض و ما بث فیهما من دآبة و هو علی جمعهم إذا یشآء قدیر؛ و از آیات خدا آفرینش آسمانها و زمین و آنچه منتشر کرده است در آنها از جنبندگان، می‌باشد و خداوند در وقتی که بخواهد میتواند آنها را جمع کند» (الشوری/ 29).
منابع
- سید محمد حسینی تهرانی- معادشناسی 5- صفحه 98-93