جایگاه معاندان، کافران و منافقان در جهنم

جهنم محل معاندان و کافران است، آنانکه عناد می ورزند و روی حق را می پوشانند. «ألقیا فی جهنم کل کفار عنید* مناع للخیر معتد مریب* الـذی جعل مع الله إلها اخـر فألقیاه فی العذاب الشدید؛ (در روز قیامت به آن گواه بر اعمال و به آن جلودار در حرکت بسوی محشر، که با هر نفسی می آیند، گفته می شود که:) بیافکنید در جهنم هر شخص کفران کننده و عناد آورنده ای را که از هر کار خیر مانع می گردیده است، و درباره خلق خدا تجاوز و ستم می نموده، و درباره خود خدا مردم را به شک و ریب می انداخته است؛ آن کسی که با خداوند خدای دیگری را قرار داد. بیافکنید شما دو فرشته و گواه او را در عذاب شدیدی!» (ق/ 24 تا 26) و بر همین میزان، منافقان نیز در جهنم خواهند بود. زیرا منافقان در باطن کافرند و در ظاهر برای مصلحت روزگار و بهره برداری از بیت المال و غنائم و آداب و احکام اجتماعی اسلام، خود را مسلمان جلوه می دهند و لذا در بسیاری از آیات قرآن، منافقان مسلمان نما را با کافران در یک سیاق آورده، و همه را مجموعا اهل جهنم شمرده است. مانند: «إن الله جامع المنافقین و الکافرین فی جهنم جمیعا؛ حقا خداوند تمام منافقان و کافران را در جهنم مجتمع خواهد نمود.» (نسا/ 140) و مانند: «وعد الله المنافقین و المنافقات والکفار نار جهنم خالدین فیها؛ خداوند به مردان منافق و زنان منافق، و به کافران، وعده آتش دوزخ را داده است که در آن به طور جاوید داخل می شوند.» (توبه/ 86) «جاهد الکفار والمنافقین واغلظ علیهم و مأواهم جهنم؛ با کافران و با منافقان (ای پیامبر) جهاد کن، و با آنان با خشونت و غلظت رفتار کن! و جایگاه آنان دوزخ است» (توبه/ 73)
از آنچه گفته شد می توان بدست آورد که هر گونه بازی کردن با آیات خدا و اهانت به پیامبران و امامان و نوامیس الهیه و مقربان درگاه قدس حضرتش، و یا استهزاء و سبک شمردن و بی اعتنایی کردن، موجب دخول در آتش می باشد. «فویل یومنئذ للمکذبین* الذین هم فی خوض یلعبون* یوم یدعون إلی نار جهنم دعا* هذه النار التی کنتم بها تکذبون؛ پس ای وای بر تکذیب کنندگان در آن روز، آنان که با انغمار و فرو رفتن در امور دنیویه، عالم حیات را به بازی گرفتند. در آن روز، سخت به آتش دوزخ افکنده شوند! این همان آتشی است که شما آن را تکذیب می نمودید.» (طور/ 11 تا 14)

وعده جهنم برای بسیاری از گناهان
بر همین اساس برای هر گونه ظلم و تعدی و تجاوز به حقوق و هر گونه طغیان و سرکشی، وعده آتش داده شده است: «هاذا و إن للطاغین لشر مـاب* جهنم یصلونها فبئس المهاد* هاذا فلیذوقوه حمیم و غساق* و اخر من شکله أزواج* هاذا فوج مقتحم معکم لا مرحبا بهم إنهم صالوا النار؛ اینست و به درستی که برای طغیانگران و گردنکشان، مرجع و بازگشت سخت و بدی است؛ جهنم است که در آن وارد شوند، پس بد منزل و آرامگاهی است. اینست بازگشت آنها، و باید حتما از آب گرم و حمیم و غساق دوزخ بیاشامند، و نیز از انواع گوناگون از همین قبیل، از عذاب های دیگر بدان ها برسد، و این جماعت دوزخیان جماعتی هستند که با رؤسا و طاغین متبوع خود، یکجا وارد جهنم می شوند، و ابدا برای آنان خوش آمدی نیست بلکه بدی احوال است که در آتش فروزان و گداخته وارد می شوند.» (ص/ 55 تا 59)
«و من یشاقق الرسول من بعد ما تبین له الهدی و یتبـع غیر سبیل المؤمنین نوله ما تولی و نصله جهنم و سآءت مصیرا؛ و هر کس با رسول خدا از در شقاق و مخاصمه درآید بعد از آنکه راه هدایت برای او روشن شد، و غیر از راه مؤمنان راه دیگری را طی کند، ما بر می گردانیم او را به همان چه او بر می گردد، و در دوزخ او را وارد می کنیم؛ و بد بازگشتگاهی است جهنم» (نساء/ 115)
 در بسیاری از تجاوزات به حقوق و گناهان مثلا مانند کشتن مؤمنی را از روی عمد، در قرآن کریم وعده جهنم داده شده است: «و من یقتل مؤمنا متعمدا فجزآؤه جهنم خالدا فیها و غضب الله علیه و لعنه و أعد له و عذابا عظیما؛ و هر کسی که شخص با ایمانی را از روی عمد بکشد، جزای او جهنم است که در آن بطور جاودان و مخلد می ماند، و خداوند بر او غضب می کند، و او را مورد لعن و دورباش از رحمت خود قرار می دهد، و برای او عذاب دردآوری مهیا و آماده می سازد.» (نسا/ 93) و برای فرار از جنگ و جهاد با کفار نیز وعده جهنم و غضب خدا داده شده است: «یا أیـها الذین امنوا إذا لقیتم الذین کفروا زحفا فلا تولوهم الادبار* و من یولهم یؤمنئذ دبره و إلا متحرفا لقتال أو متحیزا إلی فئة فقد بآء بغضب من الله و مأواه جهنم و بئس المصیر؛ ای کسانیکه ایمان آورده اید! اگر برخورد کنید با کفار که مجتمع شده و به شما برای قتال و جنگ حمله ور شده اند، پشت به آنها نکنید! و روی از جنگ برنتابید! و هر کس در روز ملاقات و مقابله از دشمن روی بگرداند و پشت کند (مگر آن کس که بخواهد از کنار حمله ور شود، و یا آن کس که بخواهد جماعتی را همدست کند و آنان را با خود برای مقابله حاضر سازد) پس حقا به غضب خدا روی آورده است، و جایگاه او جهنم است و بدبازگشتگاهی است.» (انفال/ 15- 16) و همچنین برای بعضی دیگر از معاصی و گناهان نیز وعده جهنم داده شده است.