کلمه "آخرة" که در فارسی "آخرت" نوشته می شود مؤنث "آخر" است که در مقابل کلمه اول به کار می رود که مؤنث آن اولی است. اینکه قرآن "آخرة" را به صورت مؤنث آورده به جهت آن است که معمولا در موارد دیگر صفت برای کلمه دیگری مثل کلمه دارو یا حیات آورده می شده است و چون موصوف مؤنث بوده، صفت به طبع موصوف مؤنث استعمال می گردد.
"آخرة" گاهی در مقابل دنیا قرار می گیرد و گاهی در مقابل اولی. کلمه دنیا ممکن است از ماده "دنو" باشد به معنای قرب و نزدیکی و ممکن است از ماده "دنی" به معنای پست باشد. اگر از "دنو" باشد یعنی این زندگی کنونی که نزدیکتر است به ما و قهرا معنای آخرت یعنی زندگانی دورتر ما و اگر از ماده "دنی" باشد، یعنی این زندگی که نسبت به آن دیگری، در سطح پایین تر است و آخرت یعنی آنکه در سطح بالاتر قرار دارد.
ولی در سوره ضحی؛ آخرت در مقابل "الاولی" قرار گرفته است. در آنجا خداوند در مقام تسلی خاطر پیامبر اکرم (ص) می فرماید: از انقطاع وحی خاطرت آزرده نگردد خدایت با تو وداع ننموده «و لسوف یعطیک ربک فترضی» پروردگار آرزوهایی که نسبت به هدایت مردم داری، بر آورده خواهد کرد تا خشنود گردی، «و للاخرة خیر لک من الاولی»؛ یعنی آخر کار تو بهتر است یعنی هر چه رو به پیش بروی به کمال والاتری خواهی رسید.