در این رساله علاوه بر توضیح و تشریح مطالب و معالجه بیماران یک دوره قواعد و دستور طب قدیم به طور خیلی سهل و ساده نوشته شده تا اشخاصی که از علم طب قدیم بی خبرند بتوانند بدون اشکال به مزجه و طبایع مرضی پی ببرند و طبق هر یک از طبایع دستور دارو دهند. در این رساله عملا نشان داده شده که با وجود ترقیات معیر العقول طب جدید باز در خیلی از مواقع و ناخوشی ها دستورات و معالجات ابوعلی سینا هنوز برتری خود را از دست نداده است.
علت تألیف کتاب:
ابن سینا در مقدمه این کتاب خاطر نشان کرده است که: نظر به اینکه مرض روماتیسم و نقرس و سیاتیک در ایران زیاد است و کمتر خانواده ایست که یکی از افراد آن کم و بیش بدان مبتلا نباشد از این رو به تألیف این کتاب دست زده و روش معالجات آن را گفته است.
معرفی اجمالی نویسنده:
ابوعلی حسین، فرزند عبدالله بن سینا و معروف به ابن سینا، لقبش شرف الملک و شیخ الرئیس، فیلسوف، طبیب، شاعر، ریاضی دان و منجم ایرانی و مشهورترین دانشمند اسلامی و از بزرگترین دانشمندانی که تاکنون در عالم بوده اند. او در سال 370 هـ ق، در شهری از توابع بخارا متولد شد. در بخارا که آن زمان، پایتخت سامانیان بود، منطق، طب و ریاضیات را یاد گرفت. به دلیل استعداد زیاد و هوش سرشارش، توانست خیلی زود در موضوع های مختلف، شهرت علمی پیدا کند. در سن 17 سالگی، نوح ابن منصور سامانی را معالجه کرد و این امر باعث شد که مشهور شود و از همین رو به کتابخانه سلطنتی راه پیدا کرد. خودش می گوید: کتاب هایی که من در آنجا دیدم، کسی حتی نام آنها را نشنیده بود، آنها را خواندم و از آن بهره مند شدم و وقتی 18 ساله شدم از همه آن علوم، فارغ شدم. ابن سینا گرچه فیلسوفی بزرگ بود ولی از طرفی پزشکی پر مشغله و نفوذ کامل سیاسی داشت و به عنوان یک وزیر، به شاهزادگان حامی خود، خدمت می کرد. سال 403 هـ ق، کتاب "قانون در طب" خود را نوشت. در دوران زندگیش که بیشتر با حکومت غزنویان رو به رو بود، در شهرهای مختلفی مسافرت و خدمات گوناگونی ارائه داد تا اینکه بعد از مرگ شمس الدوله دیلمی جانشین او "سماء الدوله" چند ماه او را به زندان انداخت ولی ابوعلی سینا بعد از آزادی از زندان، به اصفهان رفت و آنجا بسیار مورد احترام بود و همانجا به تدریس و تألیف پرداخت و در واقع، چهارده سال آخر زندگی پر بار خود را در اصفهان گذراند و سرانجام در سفری که با "علاء الدوله" به همدان رفت در سال 428 هـ ق، در سن 58 سالگی، دارفانی را وادع کرد. (برای آگاهی از زندگی کامل او به منابع مربوطه مراجعه شود).
ساختار بندی کتاب:
بعضی از عناوین کتاب به شرح زیر می باشد:
در بیماری های مفاصل، فضولات هضم کبدی و عروقی موجب درد مفاصل است، مسهل خفیف نافع، مقی قوی (قی آورنده قوی)، شربت ها برای اسهال، حب مرجان، ضمادات نافع در مفاصل، مالیدنی ها، استحمامات و اقسام آن، مسکنات، داغ کردن، در علاج مفاصل خشک و کهنه شده، جلوگیری از دردهای مفاصل، معالجه مخصوص به عرق النساء و زانو که سخت شده باشد، مرهم مسکن عرق النسا، باد مفاصل از بواسیر و نقرس، دارء الرقص یا روماتیسم عصبی، فشارخون و علاج آن، نقرس (صفراوی) و...