محمد بن علی بن ابیطالب علیه السلام

از شهداء بنی هاشم و آل علی بن ابیطالب (ع).
او را «محمد اصغر» نیز می گویند. در میان مورخین، این نکته که «محمد اصغر»، همان ابوبکر بن علی (ع) باشد، اختلاف است. مرحوم «شیخ مفید» رحمة الله علیه، معتقد است که ابوبکر، لقب محمد اصغر و مادرش لیلی بنت مسعود است. طبری می گوید: «محمد بن علی (ع)، از شهداء کربلا است و مادرش «ام ولد» (کنیز) بود.»
سماوی در کتابش با توجه به همه این نظرها گوید: «مادر ابوبکر لیلی و نام او یا «عبدالله» و یا «محمداصغر» است.» شیخ عباس قمی نیز همین نظر را انتخاب کرده است.
پدرش: علی بن ابیطالب (ع) مادرش ام ولد (کنیز) بود. برادر بزرگ او را «محمد حنفیه» دانسته و حسنین و حضرت ابوالفضل و عثمان و عبدالله و جعفر (ع) همگی برادران ناتنی او بودند.
این بزرگوار در روز دهم محرم سال 61 هـ.ق، در کربلا با دشمنان برادرش حسین (ع) جنگ سختی کرد و بسیاری از آن سپاه کوفه را به هلاکت رساند. و سرانجام به شهادت رسید. نامش در زیارت ناحیه مقدسه آمده و مورد خطاب و سلام امام زمان (ع) قرار گرفته و قاتلش لعنت شده است.
«السلام علی «محمد بن امیرالمؤمنین» قتیل «الابانی الدارمی» لعنه الله و ضاعف علیه العذاب الالیم و صلی الله علیک یا محمد و علی اهل بیتک الصابرین؛ سلام بر محمد پسر امیرالمؤمنین (ع)، کشته شده به وسیله «ابانی دارمی که خداوند او را لعنت کند» و عذاب دردناک بر او بیفزاید و درود و رحمت خداوند بر تو ای «محمد» و بر اهل بیت صبورت!»
به روایت امام محمد باقر (ع) هم، مردی از بنی ابان بن دارم، او را شهید کرد.
اگرچه بیشتر مقاتل، قاتل او را بنا به همین روایت گفته اند ولی برخی، رجز بن بدر جحفی (نخعی) و عبدالله عقبه غنوی را مشترکا قاتل و یا همدستان قاتل محمد بن علی (ع)، شمرده اند.
در کتاب نفس المهموم آمده مردی از «بنی ابان بن دارم» تیری بر او انداخت و او را کشت و سرش را برداشت.

منـابـع

کلیــد واژه هــا