علاقه به قرآن سر آغاز تمدن عظیم اسلامی

جرجی زیدان می گوید: «توجه مسلمین به علوم از قرآن کریم آغاز گشت، مسلمین به قرآن اعجاب داشتند. به تلاوت صحیح آن اهمیت می دادند، قرآن دین و دنیای آنان را تأمین می کرد. تمام سعی خود را در فهمیدن احکام قرآن مصروف می داشتند. احساس نیاز مسلمین به درک و فهم الفاظ و معانی قرآن علوم مختلف اسلامی را به وجود آورد. خلاصه آن سلول حیاتی زنده ای که در جامعه اسلامی پدید آمد و رشد کرد و تکامل یافت تا منجر به تمدن عظیم اسلامی شد، اعجاب و عشق و علاقه بی حد مسلمین به قرآن بود.»
جرجی زیدان درباره اعجاب عظیم مسلمین به قرآن که منشأ تهاجم مسلمین به فتح دروازه های علوم گشت، می گوید: «مسلمانان در نوشتن و نگاهداری قرآن دقت و اهتمامی کردند که نظیر آن سابقه ندارد. به این قسم که قرآن را روی صفحه های طلا و نقره و عاج نگاشتند و یا پارچه های حریر و ابریشم بسیار عالی انتخاب کرده آیات قرآن را با آب طلا و نقره بر آن نوشتند و منزل و محفل خود را با آن آراستند و دیوار مسجدها و کتابخانه ها و مجلس های عمومی را با آیات قرآن نزیین نمودند و خطوط بسیار زیبا در نوشتن آن به کار بردند. انواع پوست ها، چرم ها، کاغذها در تحریر قرآن استعمال می شد و آن را به طور لوله و دفتر و جزوه و رقعه و غیره با مرکب های رنگارنگ نوشته میان خط ها را تذهیب می کردند... مسلمانان شماره سوره های قرآن، آیات قرآن، کلمات قرآن را یکایک ضبط کرده اند و حتی شماره حروف را جدا جدا ضبط کرده اند که در قرآن چند "الف"، چند "ب"، چند "ت" و غیره یافت می شود.» (تاریخ تمدن اسلام، جلد 3 ترجمه فارسی، صفحه 94-95)
می گوید: «... اسلوب قرآن را در خطبه ها و کتاب های خویش سرمشق قرار دادند و به آیات قرآن در تألیفات خویش تمثل جستند و آداب و تعلیم قرآن در اخلاق و اطوار و زندگانی روزانه مسلمانان پدید آمد. در صورتی که بسیاری از ملل اسلامی زبانی جز زبان قرآن داشتند و در کشورهایی می زیستند که از قرآن دور بود. مسلمانان گذشته از علوم شرعی، در علوم لسانی (صرف و نحو) به آیات و معانی قرآن استشهاد و استدلال می کردند. مثلا تنها در کتاب "سیبویه" سیصد آیه از قرآن ذکر شده است. ادیبان و نویسندگان که در صدد تزیین گفته ها و نوشته های خود بودند حتما از آیات قرآن استمداد می جستند.» (همان مدرک، صفحه 93 - 314)
جرجی زیدان می گوید: «موقع استیلای صلاح الدین ایوبی بر مصر در کتابخانه ای که العزیز بالله دومین خلیفه فاطمی تأسیس کرد و وزیر او یعقوب بن کلس او را به این کار تشویق می کرد، سه هزار و چهارصد قرآن موجود بود که همه را با آب طلا، به خط زیبا، نگاشته بودند.» (همان مدرک) گنجینه قرآن که هم اکنون در موزه آستان قدس رضوی هست با آن خطوط عالی و تذهیب ها و نقاشی های حیرت انگیز نشانه ای از علاقه مردم این مرز و بوم به این کتاب مقدس است.

منـابـع

کلیــد واژه هــا