درخواست پیامبر از خداوند در آسان گیری انجام تکالیف الهی

خداوند در قرآن کریم در پاسخ به درخواست پیامبر اکرم (ص) در خصوص آسان گیری بر انجام تکالیف و بازخواست به اندازه قدرت می فرماید: «لا یکلف الله نفسا إلا وسعها لها ماکسبت و علیها مااکتسبت ربنا لا تؤاخذنآ إن نسینآ أو أخطأنا ربنا و لا تحمل علینآ إصرا کما حملته و علی الذین من قبلنا ربنا و لا تحملنا ما لا طاقة لنا به واعف عنا واغفر لنا و ارحمنآ أنت مولـ'نا فانصرنا علی القوم الکـ'فرین؛ خدا هیچ کس را جز به اندازه توانش تکلیف نمی کند. هر چه نیکی کرده به سود او و هر چه بدی کرده وبال اوست. پروردگارا! اگر فراموش کردیم یا به خطا رفتیم بر ما خرده مگیر. بارالها! و تکلیف سخت بر ما بار مکن، چنان که بر پیشینیان ما بار کردی. بارالها! و آنچه تاب آن را نداریم بر دوش ما مگذار و ما را بیامرز و بر ما رحم کن که مولای ما تویی، پس ما را بر گروه کافران یاری و پیروزی ده. (بقره/ 286)
این مفاد آیه تقاضاها و تمناهایی است که در شب معراج رسول الله (ص) از پروردگار عظیم الشأن نمودند و خداوند رحیم آن دعاها و درخواست ها را بر آورد؛ چنان که در "تفسیر علی بن ابراهیم قمی" و در "تفسیر عیاشی" وارد است که: «چون در شب معراج رسول الله به آسمان ها عروج نمودند، در ضمن مطالبی که بین ایشان و مقام عظمت حضرت پروردگار عزوجل رد و بدل شد، یکی همین درخواست هایی بود که خداوند به دل پیغمبر الهام فرمود که از خدا بخواهد و پیغمبر نیز خواست و خدا آن خواهش ها را مستجاب نمود، پس از آنکه خداوند تکلیف را مشروط به مقدار وسع تقدیر فرموده بود.
پیغمبر چنین درخواست نمود که: ای پروردگار ما! ما را مورد مؤاخذه خود قرار مده، اگر ما در امری از امور نسیان کردیم و فراموش نمودیم یا آنکه خطا و اشتباه کردیم! پروردگار خطاب فرمود: من تو را مورد مؤاخذه قرار نمی دهم.
پیغمبر درخواست نمود که: ای پروردگار ما! کارهای سخت و مشکل را بر عهده ما قرار نده، از آن کارهای سخت و مشکلی که بر امت های پیامبرهای گذشته قرار دادی! پروردگار خطاب فرمود: کارهای سخت را بر عهده تو قرار نمی دهم.
پیغمبر درخواست نمود که: ای پروردگار ما! بر ما تحمیل مکن کارهایی را که ما طاقت حمل آن را نداریم و از ما درگذر و بیامرز ما را و رحمت خود را بر ما بفرست، تو یگانه سید و صاحب اختیار و مولای ما هستی و پس از این ما را بر گروه کافران پیروز گردان!
پروردگار خطاب فرمود: من این تقاضاهای تو را بر آوردم و این خواسته ها را به تو و به امت تو دادم.»
و سپس حضرت صادق (ع) که راوی این حدیث هستند فرمودند: «هیچ میهمانی گرامی تر از رسول خدا بر خداوند تعالی وارد نشده است که چنین خصلت هایی را از خدا طلب کند و خدا قبول فرماید.»

منـابـع

کلیــد واژه هــا