شناخت رسول اکرم در گرو شناخت قرآن

شناخت پیغمبر، بدون شناخت قرآن ممکن نیست و همان گونه که شناخت حقیقت قرآن مقدور بسیاری از افراد نیست، شناخت حقیقت پیغمبر نیز چنین است و آنچه در حدیث آمده که: «رسول خدا را جز خدا و علی ابن ابی طالب (ع) کسی نشناخت» ناظر به این بخش از معرفتهای نوری است چون کسی تا أم الکتاب را نشناسد پیغمبر را نمی تواند بشناسد، زیرا پیغمبر همان طور که در نشئه ی کثرت، قرآن را در مرحله ی عربی مبین از خداوند آموخت، در نشئه ی وحدت نیز آن را در مرحله ی أم الکتاب از خداوند تلقی کرد، پس رسول اکرم همه ی علوم و معارف قرآن را واجد است و شناخت او بدون شناخت همه ی مراحل قرآن، مخصوصا مرحله ی أم الکتاب آن میسر نبوده اقتدا کردن به آن حضرت بدون شناخت وی، ممکن نیست.
هر کس به اندازه ی راهی که در شناخت قرآن، و در نتیجه معرفت پیامبر، طی کرده می تواند به آن حضرت اقتدا کند و هر کس که صراط مستقیم را، که حدی از آن عربی مبین و حد دیگرش أم الکتاب است، به اندازه شناخت خود طی کند به همان میزان به پیغمبر اقتدا کرده به خدا نزدیک می شود. نباید انتظار داشت که همه ی سالکان به أم الکتاب برسند بلکه در قوس صعود، همگان به سمت خدا حرکت می کنند چنانکه در قوس نزول، همه از جانب خدا آمده اند: «إنا لله و إنا إلیه راجعون؛ همه ی ما از خداییم و به سوی او بازگشت می کنیم.» (بقره/ 156)