سیمای بهشت و بهشتیان در سخن علی علیه السلام

امیر مؤمنان به زیباترین بیان سیمای بهشت و نشانه بهشتیان را ترسیم و اسباب ورود به بهشت را خاطرنشان کرده و نکته های فراوان و چشمگیری را با شیواترین عبارات از خود به یادگار گذاشته، چنین می فرماید: و لقد کان فى رسول الله (ص) کاف لک فى الأسوة؛ پیروی از رفتار رسول خدا (ص) برای تو بهترین اسوه و الگوست و بر مذمت و عیب دنیا و بر رسوایی ها و بدی های آن تو را دلیل و راهنماست و اگر بخواهی دوباره پیروی کنی پیامبری را، از موسی (ع) که خدا با او سخن گفته و به کلیم ملقب شده پیروی کن. آنگاه که می گفت: «رب إنی لما أنزلت إلی من خیر فقیر؛ پروردگارا من به آنچه از خیر و نیکویی برایم بفرستی نیازمندم.» (قصص/ 24) سوگند به خدا، موسی (ع) از خدا جز نان خوردن نخواسته بود؛ زیرا گیاه می خورد و به جهت لاغری و کمی گوشت، سبزی گیاه از نازکی پوست درونی شکمش دیده می شد و اگر بخواهی سوم بار پیروی کنی، از حضرت داود (ع) که دارای مزامیر زبور بود و خواننده ی اهل بهشت است پیروی کن. او به دست خود از لیف خرما زنبیل ها می بافت و به همنشینان خود می گفت: کدام یک از شما در فروختن آنها مرا کمک می کنید، و از بهای آنها خوراک او یک دانه ی نان جو بود، و اگر خواهی پیروی از عیسی بن مریم (ع) را بگویم که هنگام خوابیدن سنگ را زیر سر گذاشته بالش قرار می داد و جامه ی زبر می پوشید و طعام خشن می خورد و نان خورش او گرسنگی بود (هنگام شدت گرسنگی غذا می خورد تا از خوردن آن لذت ببرد و به نان خورش نیازمند نباشد) و چراغ او در شب روشنایی ماه بود و سایه بان او در زمستان جایی بود که آفتاب می تابید یا فرو می رفت (خانه ای نداشت) میوه و سبزی او گیاهی بود که زمین می رویانید.
امیر مؤمنان (ع) در وصف و چگونگی بهشت می فرماید: اگر به دیده ی دل ببینی آنچه برای تو از بهشت وصف می شود و در آن تأمل و اندیشه کنی، هر آینه نفس تو از آنچه در این دنیاست از خواهش ها و خوشی ها و آرایش های آن که در نظر جلوه گر است دوری می کند و با تأمل و اندیشه، در صدای به هم خوردن برگ های درخت هایی که بر کنار جوی های بهشت ریشه های آنها در تله های مشک پنهان گشته است سرگردان می ماند. همچنین در آویخته بودن خوشه های مروارید تر و تازه در شاخه های نازک و ستبر و در نمایان شدن آن میوه های رنگارنگ در پوست شکوفه های آن درخت ها که بی رنج و بدون رفتن بالای درخت یا افکندن به وسیله سنگ و چوب، چیده می شود و طبق آرزوی چیننده در دسترس او قرار می گیرد و برای اهل بهشت در پیش قصرهای آن عسل های پاک و پاکیزه و شربت های تصفیه شده گردش داده می شود، تا هر که بخواهد بیاشامد.
اهل بهشت پیروان خدا و رسولند که پیوسته عطا و بخشش الهی شامل حالشان است. تا آنگاه که در سرای همیشگی (بهشت جاوید) فرود آیند و از انتقال و سفرها ایمن و آسوده شوند. پس ای شنونده اگر دل خود را به آنچه ناگاه به تو می رسد از منظره های شگفت آور معطوف داری، هر آینه به جهت شوق رسیدن به آنها جان از تنت بیرون رود و به جهت شتاب به رسیدن به آن منظره ها از همین مجلس به همسایگی اهل گورستان خواهی رفت (واز دنیا و آنچه در آن است، چشم پوشیده، منتظر رسیدن به آن می گردی) خداوند از روی فضل و مهربانیش ما و شما را در زمره ی کسانی قرار دهد که از روی دل برای رفتن به منزل های نیکوکاران (بهشت جاوید) سعی و کوشش می کنند، رضا و خشنودی خدا و رسول را به دست می آورند، جعلنا الله و إیاکم ممن یسعی بقلبه إلی منازل الأبرار برحمته.