آثار فردی عقیده به معاد

عقیده به زندگی پس از مرگ و اعتقاد به کیفر و پاداش اعمال، نقش بزرگی در آرامش روانی و امنیت اجتماعی ما دارد. در واقع آرامش روانی یکی از آثار فردی و امنیت اجتماعی از آثار اجتماعی اعتقاد به معاد است. در توضیح اثر فردی اعتقاد به معاد که آرامش روانی است باید بگوئیم: بشر هرچند در پرتو قدرت صنعت و تکنیک، درهای فضا را به روی خود گشوده و انسانهایی را به ماه فرستاده و بازگردانیده است و از قلب و کلیه مصنوعی به جای طبیعی آن استفاده می کند ولی در برابر این پیروزی چشمگیر علمی به آرامش خاطر و تعادل روانی که زیربنای یک زندگی سعادتمندانه را تشکیل می دهد نه تنها دست نیافته است بلکه به موازات پیشرفت صنعت و دانش های مادی، مشکلات روانی وی افزایش یافته است.
عوامل و مشکلات روحی و روانی انسان امروز کم و یکی دو تا نیست اما علل اصلی و عمده این اضطراب روحی را سرفصلهای زیر تشکیل می دهد.

1- مادیگری بی حد و حساب
جهان سرمایه داری برای فزونی کالاهای خود وسایل ارتباط جمعی را در تمام نقاط جهان، به استخدام خود درآورده است و در اکثر طبقات نسبت به مظاهر مادی، از ویلا و ماشین و تجملات زندگی و... اشتهای کاذبی پدید آورده است که به هیچ وجه اشباع نمی گردد. بیشتر مردم روی زمین را گروهی تشکیل می دهند که فضای روح و روان آنان را اندیشه مادیگری پر کرده و هدفی جز ثروت اندوزی و بهره گیری مادی و لذائذ جسمانی ندارند.
ناگفته پیداست که بسیاری از آرزوهای انسان جامه عمل نمی پوشد و در نتیجه یکنوع ناراحتی و تشویش روانی بر انسان مسلط می گردد. چه بسا در صورت شدت به صورت یک عارضه شدید روانی که اعصاب و روان شخص را درهم می کوبد درآید.
به علاوه لذات مادی یک خصوصیت مشترک دارند و آن اینکه پس از مدتی تکراری و روزمره می شوند و انسان به نوعی تحول و تازگی احساس نیاز می کند و در این سیر طولانی و بی پایان لذات مادی که هر روز تکراری می شوند و لذات جدیدی جای آن را می گیرد و شخص چون تشنه ای که جویای آب است و تنها آب شور در کام او می ریزند، در نهایت از فرط تشنگی به بیهودگی و پوچی رسیده و چه بسا زندگی خویش و دیگران را به خطر اندازد.

2- مصائب و شدائد
عامل دومی که موجب بروز ناراحتی های عصبی و روانی در انسان مادی گرای امروز شده، موضوع شدائد و مصائب است. هر فردی در طول زندگی خود با محرومیت ها، شکست ها، فقدان عزیزان و بلاهای آسمانی و... روبرو می گردد و فشار هر یک از این عوامل بر روح و روان انسان به اندازه ای است که گاهی انسان را به فکر خودکشی و درهم شکستن قفس زندگی می اندازد.

3- اندیشه فنا و مرگ
بالاتر از همه مشکلات انسان امروز این اندیشه جانکاه است که موجب بروز ناراحتی های بسیار می باشد. چرا که هر فردی می داند که پس از مدتی رشته زندگی او گسسته خواهد شد و شربت تلخ مرگ را خواهد نوشید. برای انسانی که با زندگی سراسر خوشی و لذت خو گرفته و بعد از مرگ برای او زندگی جدیدی فرض ندارد، خیلی سخت است که از این زندگی جدا شود و اندیشه این جدایی فردا، زندگی امروز را بر او تلخ تر از زهر می کند.
اعتقاد به معاد اثرات نامطلوب این عوامل سه گانه را از بین می برد و کاملا خنثی می کند زیرا:
اولا: در مکتب اعتقاد به خدا و معاد، دنیا و تمام وسائل زندگی آن، ارزش وسیله ای دارند نه هدفی، آنها برای انسان ساخته شده اند نه انسان برای آنها. بنابراین دلیلی ندارد در خود چنین اشتهای کاذبی پدید آورد و حرص و آز خود را روزافزون سازد، سپس گرفتار اثرهای نامطلوب و واکنش های روحی آن گردد.
به عبارت دیگر انسان با ایمان، زندگی جهان را معبر و گذرگاهی بیش نمی داند، اگر در این گذرگاه وسیله لذت بیشتر تأمین نگردد هرگز ناراحت نمی شود و پیوسته به زندگی جاودانه می اندیشد نه زندگی موقت.
ثانیا: مذهب در تعالیم خود برای گروه متجاوز و اسراف گر و حد و مرز نشناس کیفرهای سخت تعیین کرده است و اندیشه جزاهای اخروی، ریشه هر نوع آرزوهای باطل و گرایش های بی حد و حساب را در دماغ انسان می سوزاند و دست انسان را در آلودگی به دنیا تنها در محدوده خاصی آزاد می گذارد و در قلمرو زندگی یک چنین انسان معتقد به معاد، عوامل آزاردهنده کمتر پیدا می شود.
اعتقاد به معاد شکل مصائب و شدائد را به گونه ای روشن حل کرده است زیرا گذشته از اینکه حوادث جهان، نتیجه تقدیر خداوند حکیم است. هر نوع صبر و بردباری در برابر مصائب دارای پاداش بزرگ نیز می باشد و همین پاداش بزرگ مصیبتها را در نظر انسان کوچک و سبک جلوه می دهد.
در مکتب اعتقاد به معاد، عامل سومی، به نام (اندیشه فنا) وجود ندارد و در نظر پیرو این مکتب رشته زندگی پس از مرگ گسسته نمی شود و مرگ دروازه ابدیت و فرشته ای که مأمور گرفتن جانهاست، پاسدار آن می باشد. چیزی که هست انسان باید برای زندگی پس از مرگ توشه ای بیاندوزد و از عواملی که مایه ناراحتی در سرای دیگر است بپرهیزد.