در بحث عذاب اخروی اعمال و کردارهایی که انسان در دنیا مرتکب می گردد، در جهان دیگر تجسم و تمثل پیدا می کنند و حقیقت عینی آنها جلوه گر می شود. حتی نه تنها اعمال تجسم پیدا می کنند بلکه روابط نیز مجسم می گردد، روابط معنوی ای که در این جهان بین مردم برقرار است در آن جهان صورت عینی و ملکوتی پیدا می کنند. زمانی که یک انسان سبب هدایت انسانی دیگر می شود رابطه رهبری و پیروی در میان آنان در رستاخیز به صورت عینی در می آید و "هادی" به صورت پیشوا و امام، و "هدایت یافته" به صورت پیرو و مأموم ظاهر می گردد. در مورد گمراه ساختن و اغوا هم همین طور است.
قرآن کریم می فرماید: «یوم ندعوا کل اناس بامامهم؛ روزی که هر مردمی را با پیشوای ایشان می خوانیم» (اسراء/ 71) یعنی هر کسی با پیشوای خودش، یعنی با همان کس که عملا الگوی او و الهام بخش او بوده است، محشور می گردد. درباره تجسم پیشوایی فرعون نسبت به قوم خود در آخرت، می فرماید: «یقدم قومه یوم القیمة فاوردهم النار؛ روز قیامت (فرعون) پیشاپیش اتباع و پیروانش حرکت می کند، پس در آتش واردشان می سازد» (هود/ 98) فرعون که در این جهان، گمراه و پیشوای گمراهان بوده و گمراهان دیگر قومش گام جای گام او می گذاشتند، در آن جهان نیز به صورت قائد و امام آنان مجسم می شود.