نقش ماه در خسوف و کسوف

مقدار تمایل مدار قمر، از مدار زمین، دقیقاً معین شده از صفر تا 19/55 می رود و برمی گردد. حال اگر میل اعظم آن، کمتر از این می شد، ماه گرفته و خورشید گرفته، در یکسال، بسیار اتفاق می افتاد، و اگر به اندازه یک درجه یا کمتر می رسید، در هر ماه وقت محاق، خورشید می گرفت و در شب چهاردهم ماه می گرفت و اگر میل اعظم آن، از 19/55، بیشتر می بود، خسوف و کسوفی، رخ نمی داد، مگر پس از گذشتن دهها سال و اگر مدار قمر بر مدار زمین عمودی می بود -مانند اقمار چهارگانه اورانوس- خسوفی نبود و کسوفی رخ نمی داد و فوائد طبیعی آن دو، از میان می رفت، و با حکمت وجود این دو پدیده سازگار نبود زیرا خسوف و کسوف، راهی می باشد، برای فکر کردن در وجود خورشید، که مصدر حیات می باشد، و برای اندیشیدن در وجود قمر که یکی از عوامل آسایش زندگی بشر می باشد.
پاره ای از مسائل طبیعی، به وسیله کسوف و خسوف، کشف شده است: مانند مقدار سرعت سیر نور، و مقدار سرعت حرکت زمین، بر مدار خود، مقدار سرعت حرکت ماه بر مدار خویش و بسیاری از تأثیرات دیگر آسمانی در زمین. آیا به کار بردن، این دقت نظر، در خلقت قمر، نشان دانش بی پایان و قدرت نامحدود آفریننده قمر نمی باشد.