جستجو

غیاث الدین جمشید

جمشیدبن مسعودبن محمودبن محمد کاشانی، ریاضیدان و منجم معروف ایرانی است. او اهل کاشان و پدرش طبیب است. ظاهرا در سال 790 هـ ق متولد شده است. او در کاشان به کارهای نجومی مشغول بود و علی رغم پیشه خانوادگی خود در پزشکی، به تحصیل ریاضیات پرداخت و تا آنجا پیش رفت که در زمره بزرگترین منجمان به رصدخانه الغ بیگ رفت. در آنجا نیز نزد الغ بیگ بسیار محبوب بود. او در ریاضیات مسائل دشواری را حل کرد و در نجوم فعالیتهای زیادی انجام داد. او به پدرش نامه هایی نوشته که در آن می توان روند فعالیتها و مشکلاتش را مشاهده کرد. او در سال 832 هـ ق وفات یافت.

فعالیتهای علمی:
غیاث الدین جمشید در زمینه ریاضیات توانست:
1- سینوس یک درجه را تا 17 رقم اعشاری و عدد پی را تا 16 رقم به دست آورد.
2- او از پیشگامان در ابداع کسر اعشاری است.
او در زمینه ریاضیات به علت تبحر و استعداد فراوان بسیار مورد اتهام حسودان قرار می گرفت و در زمینه نجوم نیز آنطور که خود غیاث الدین در نامه هایش بیان کرده است:
1- سه خسوف را در کاشان رصد کرد.
2- ابزار رصدی زیادی ساخته است مثل "طبق المناطق" و "لوح الاتصالات" برای شناسایی تقویمها و ...
3- طرح و نقشه رصدخانه الغ بیگ نیز از غیاث الدین جمشید است که پس از تصویب الغ بیگ ساخته شد.
4- او همچنین زیج های جدیدی نیز تدوین کرد. از جمله اصلاح و تکمیل "زیج ایلخانی" و تهیه "زیج خاقانی"

آثار:
1- زیج خاقانی
2- زیج تسهیلات
3- رساله نزهة الحدائق
4- رساله سلم السماء در استخراج ابعاد زمین و ستارگان
5- رساله وتر و جیب در ریاضیات و هندسه
6- رساله محیطیه
7- الابعاد و الاجرام و ... .
کتب و زیجهای غیاث الدین در کتابخانه هایی چون آستان قدس و سایر کتابخانه های معروف جهان وجود دارد.

منابع

  • علی اکبر دهخدا- لغت نامه دهخدا
  • دائرةالمعارف فارسی ج2

کلید واژه ها

غیاث الدین جمشید علم نجوم علم ریاضی ایران زندگینامه دانشمندان

مطالب مرتبط

خواجه نصیرالدین طوسی ابومعشر بلخی ابوریحان بیرونی محسن هشترودی عبدالحسین زرین کوب علی ابن رضوان مصری ابوعلی مسکویه

اطلاعات بیشتر

ابزار ها