وصف کتیبه های سردرهای بهشت در احادیث

کتیبه ها در هر ساختمان معمولا بیانگر محتوی و هدف واقعی آن ساختمان است. از روایات اسلامی استفاده می شود که درهای بهشتی کتیبه های قابل توجهی دارد  از جمله در حدیثی از «جابر بن عبدالله» از پیغمبر اکرم(ص) می خوانیم: "مکتوب علی باب الجنه لا اله الا الله، محمد رسول الله، علی اخو رسول الله" «بر در بهشت نوشته شده است معبودی جز«الله» نیست، محمد رسول خدا، و علی برادر رسول الله است».

با توجه به اینکه حدیث فوق در بسیاری از کتب شیعه و اهل سنت با عبارات گوناگونی نقل شده است اهمیت این اصول سه گانه در دین اسلام  روشن و آشکار می شود.  در حدیث دیگری از امام صادق(ع) می خوانیم: "علی باب الجنه مکتوب الصدیقه بعشره و القرض بثمانیه عشر" «بر در بهشت نوشته شده است بخشش در راه خدا ده برابر پاداش دارد، و وام دادن هیجده برابر» و این خود می رساند که یک اصل اساسی برای ورود در بهشت همان توجه به مشکلات مالی نیازمندان و محرومان جامعه و کمک به آنها است. و بالاخره در حدیث مفصل دیگری که شرح ماجرای معراج و مشاهده بهشت و دوزخ در آن سفر آسمانی آمده است می خوانیم: پیغمبر اکرم (ص) فرمود: بهشت هشت در داشت و بر هر دری چهار کلمه نوشته شده که از تمام دنیا و آنچه در دنیا است برای کسی  که بداند عمل کند بهتر است، و سپس کلمات چهارگانه هر یک از این درها را بیان می کند، با این قید که بر سر هر در قبل از ذکر این چهار کلمه جمله «لا اله اله الله محمد رسول الله علی ولی الله» آمده است.

بر در اول نوشته شده....اسباب زندگی صحیح، قناعت، حق شناسی، ترک کینه توزی، و همنشینی با اهل خیر است. روی در دوم نوشته شده...اسباب سرور آخرت چهار چیز است: دست کشیدن بر سر یتیمان ، محبت نسبت به مستمندان  و بیوه زنان، کوشش در حوائج مومنان، و تفقد از فقرا و مساکین. روی در سوم نوشته شده... اسباب سلامت در دنیا چهار چیز است: کم گفتن، کم خوابیدن، کم راه رفتن، و کم خوردن. روی در چهارم نوشته شده... کسی که ایمان به خدا و روز قیامت دارد باید میهمان را احترام، و همسایگان را گرامی، و پدر و مادر را محترم شمرد، و سخن نیک بگوید یا خاموش شود. روی در پنجم نوشته شده... هرکس می خواهد به او ستم نشود ستم نکند، هر کس می خواهد به او دشنام ندهند دشنام نگوید، هرکس می خواهد خوار نگردد دیگران را خوار نکند و هرکس می خواهد در دنیا و آخرت به دستگیره محکمی چنگ زند بگوید: "لا اله اله الله محمد رسول الله علی ولی الله" و روی در ششم نوشته شده: هر کس می خواهد قبر او گشاده باشد بنای مسجد کند، و هر کس می خواهد بدنش طعمه حشرات زیر زمین نشود در مسجد بسیار بماند و هر کس می خواهد جسدش سالم بماند و پوسیده نشود مساجد را نظافت کند، و هر کس می خواهد جایگاه خویش را در بهشت ببیند مساجد را فرش کند. و بر در هفتم نوشته شده... نورانیت قلب در چهار چیز  است: عیادت بیماران، تشییع جنازه، خرید کفن، و اداء دیون. و بالاخره بر در هشتم نوشته شده... هرکس می خواهد از این درها وارد بهشت گردد به چهار چیز چنگ زند: سخاوت، حسن خلق، صدقه، و ترک آزار بندگان خدا. ابعاد تربیتی  و انسانی این حدیث بسیار گسترده  و روشن است، و نشان می دهد ورود در کانون رحمت الهی و بهشت جاودان در گرو چه اعمال و صفاتی است؟