اسامی سرزنش شدگان وصی پیامبر(ص) در مکتب خلفا

ابن کثیر گوید: «و اما آنچه که بسیاری از نادانان شیعه و قصه گویان اغنیا بدان مغرور شده ] یا افترا زده اند[، که رسول خدا (ص) علی را «وصی» خود در خلافت قرار داد، دروغ و بهتان و افترایی است که لازمه آن خطای بسیار، و خیانت صحابه، و کوتاهی آنها در اجرای وصیت آن حضرت است- تا آنجا که گوید: - و آنچه که برخی قصه گویان عوام در کوچه و بازار از وصیت به علی در آداب و اخلاق نقل می کنند...  همه آنها هذیان است و هیچیک را اصلی نباشد، بلکه آنها ساخته برخی فرومایگان نادانان است که اعتمادی بر آنها نیست و جز کون ناتوان بدانها مغرور نگردد.» ابن کثیر بدینگونه با خشمی شدید و اعصابی درهم کوفته از رنج این مشکله سخن می گوید، و ما برای آشنائی با اشخاصی که ابن کثیر آنها را جاهلان شیعه و قصه گویان اغنیا به شمار آورده بناچار اسامی آنان را در زیر یادآور می شویم:

نخست – از صحابه

1- امام علی بن ابی طالب (ع)

2- سلمان فارسی محمدی

3- ابوایوب انصاری

4- ابو سعید خدری

5- أنس بن مالک انصاری

6- بریده بن حصیب اسلمی

7- عمرو بن عاص

8- ابوذر غفاری

9- امام حسن مجتبی سبط اکبر رسول الله (ص)

10- امام شهید حسین بن علی(ع)

11- حسان بن ثابت انصاری

12- فضل بن عباس عبدالمطلب

13- نعمان بن عجلان انصاری

14- عبدالله بن ابی سفیان الحارث بن عبدالمطلب

15- ابوالهیثم بن التیهان انصاری

16- سعید بن قیس انصاری

17- حجر بن عدی الکندی

18- خزیمه بن ثابت ذو الشهادتین

19- عمرو بن الحمق الخزاعی

20- عبدالله بن عباس

21- مغیره بن حارث بن عبدالمطلب

22- اشعث بن قیس کندی از دشمنان امام علی (ع)

دوم- از تابعین

1- جریر بن عبدالله بجلی

2- نجاشی شاعر، قیس بن عمرو

3- محمد بن ابی بکر (فرزند خلیفه اول)

4- منذر بن حمیضه وداعی

5- عبدالرحمن بن جعیل

6- نضر بن عجلان

7- مالک اشتر

8- عمر بن حارثه انصاری

9-  عبدالرحمن بن ذویب اسلمی

سوم- از حاکمان مکتب خلفا و امامان مذاهب ایشان:

1- امیر علی بن عبدالله عموی خلیفه عباسی سفاح.

2- خلیفه عباسی هارون الرشید.

3- خلیفه عباسی مأمون.

4-  امام شافعیان محمد بن ادریس شافعی.

چهارم – از مولفانی که احادیث وصیت را از رسول خدا (ص) روایت کرده اند:

1-  امام حنبلیان احمد بن حنبل متوفای 241 هـ  در کتاب خود: مناقب علی.

2- دینوری متوفای  282 هـ در اخبار الطول.

3- بیهقی که تا سال 320 هـ  زنده بوده در: المحاسن و المساوی.

4- طبرانی امام المحدثین در عصر خود و متوفای 360 هـ در معاجم خود.

5- ابو نعیم اصفهانی متوفانی 430  هـ در حلیة الاولیاء.

6- ابن عساکر شافعی متوفای 571 هـ  در تاریخ دمشق.

7- ابن اثیر متوفای 630 هـ  در تاریخ خود.

8- ابن ابی الحدید شافعی متوفای 656 هـ در شرح نهج البلاغه.

9- متقی هندی متوفای 975  هـ در کنزالعمال.

اینها همه به تعبیر ابن کثیر جاهلان شیعه و قصه گویان اغنیایند که به روایات «وصیت» مغرور شده و آن را روایت کرده و در کتابهای خویش آورده اند. علاوه بر اینها، گروه بسیاری از همتایانشان از صحابه و تابعین اند که به روایات وصیت مغرور شده و در اشعار و خطابه های خود بدان احتجاج کرده و دانشمندان بزرگ سیره و تاریخ – به ترتیب زیر- آن را از  قول ایشان روایت کرده اند، همانند:
زبیر بن بکار در موفقیات،
طبری و ابن اثیر در تاریخ خود،
خطیب بغدادی در تاریخ بغداد،
مسعودی شافعی در مروج الذهب،
امام مقدم در حدیث،
حاکم نیشابوری در مستدرک،
ذهبی در تذکرة الحفاظ و امثال آنها.

ابن کثیر همه اینها را یادآور شده، و بیشتر آنچه را که بدان اشاره کرده و در دسترس علمای آن عصر بوده و به خاطر کتمان شدیدشان و پنهان کاری از مردم به دست ما نرسیده، همه را کتمان کرده و هیچ یک را در مجموعه بزرگ تاریخی خود وارد نکرده است. همو به گونه دیگری نیز به کتمان آنها پرداخته و با تضعیف راویان و روایات و کتابهایی که آنها را ثبت کرده اند، و سخیف شمردن احتجاج کنندگان بدانها، چنان کرده که اگر چیزی از کتمان شده ها از کتاب دیگری به دست کسی رسید قابل تصدیق نباشد و لذا گوید: «آنچه که نادانان شیعه و قصه گویان اغنیا بدان مغرور  می شوند!» و اینگونه کتمان در نزد علمای مکتب خلفا بسیار است.