اهمیت نعمت وجود کوهها در زمین با توجه به سوره نحل

خداوند متعال در آیه 15 سوره مبارکه نحل می فرماید: «والقی فی الارض رواسی أن تمید بکم»، کوه های محکم و ثابت درپوسته ی زمین افکنده است و آن را به وسیله ی کوه ها استقرار و آرامشی خاص بخشیده است تا در اثر حرکات مختلفی که بر آن عارض می شود شما را نلرزاند. شما اندکی درباره ی همین کره ی زمین بیندیشید تا به گوشه ای از عظمت خلقت در جهان هستی پی ببرید. اهل تحقیق در فن خودشان می نویسند قریب به 3000 میلیون سال از عمر این کره ی خاکی می گذرد که در این فضا می چرخد! راجع به وزنش هم گفته اند 6000 میلیارد تن وزن دارد و چهارده حرکت مختلف بر آن عارض می شود که یکی از آنها حرکت انتقالی است که در ظرف یک سال دور خورشید می چرخد. در هر ثانیه 30 کیلومتر و در هر دقیقه 1770 کیلومتر و در ساعت 108 هزار کیلومتر سرعت دارد. حرکت دیگری به نام حرکت وضعی دارد که دور خودش می چرخد. آن حرکت نیز 1680 کیلومتر در ساعت سرعت دارد و طبیعی است که عروض چهارده حرکت گوناگون بر یک کره ی خاکی، سبب اضطراب آن می شود. علاوه بر گازهای متراکم در داخل زمین که فشار بر آن آورده و مضطربش می کنند، عامل اضطراب دیگری از خارج زمین طوفان های تند و شدیدی است که از جهت مخالف حرکت زمین به حرکت درمی آیند و تصادم به حرکت زمین پیدا کرده و قهرا سبب اضطراب زمین می گرداند.

کوه ها چرخ لنگر زمین

از باب مثل، اتومبیل که وقتی با سرعت مثلا کیلومتر در ساعت حرکت می کند، ناگهان به مانعی برمی خورد و راننده فورا پا روی ترمز می کوبد و ماشین توقف می کند و سرعت حرکت تغییر می کند و همین تغییر حرکت سبب می شود که سرنشین های ماشین به سمت جلو پرتاب می شوند و پس از برطرف شدن مانع از سر راه، اگر بخواهد دوباره به همان سرعت اولیه گاز بدهد، این دفعه سرنشین ها به عقب پرتاب می شوند. این پرتاب به جلو و عقب بر اثر تغییر سرعت حرکت پیدا می شود. حال این کره ی زمین نیز که با سرعتی که گفتیم حرکت می کند در اثناء اگر با طوفان های سهمگین که از جهت مخالف حرکت زمین پیش می آید تصادم کند، ضربه ای کوبنده بر زمین فرود می آورد آنگونه که گفته اند برابر با انفجار ناگهانی 69 میلیون عدد بمب است و بدیهی است که چنین ضربه ای به حیات تمام موجودات زنده پایان می دهد. می گویند در هر دستگاهی که حرکت دورانی دارد، چرخ لنگری در آن نصب می کنند که آن چرخ لنگر سرعت حرکت و تغییر حرکت را تنظیم می کند و جلو آن ضربه را می گیرد و خطری پیش نمی آید. حال خداوند حکیم نیز کوه ها را همانند چرخ لنگری برای کره ی زمین که حرکت دورانی دارد قرار داده است و از آنها تعبیر به راسیه فرموده است که: «والقی فی الارض  رواسی أن تمید بکم»، کوه های ریشه دار محکم را در زمین افکنده آنگونه که چرخ لنگر را می افکند که کشتی را نگه دارد تا زمین که عوامل اضطراب فراوان بر آن وارد می شود، شما را نلرزاند و سروسامان زندگی را به هم نریزد که اگر این رواسی یعنی کوه های محکم ریشه دار نبودند، این کوه ی زمین در هر لحظه ای در معرض اضطراب شدید از داخل و خارج قرار می گرفت و آسایش  و آرامش را از شما سلب می کرد.

تعبیر قرآن از کوه ها

در قرآن از کوه ها دو تعبیر آمده یکی «اوتاد»: «الم نجعل الارض مهادا* والجبال اوتادا» (نبا/7-6)، «آیا ما زمین را گهواره ای و کوه ها را میخ هایی قرار نداده ایم». «اوتاد» جمع وتد است و وتد یعنی میخ. آنگونه که نجارها تخته ها را به هم میخکوب می کنند که متلاشی نشوند، خدا هم قطعات زمین را به وسیله ی کوه ها میخکوب کرده که از هم متلاشی نشوند. تعبیر دوم «رواسی» (والقی فی الارض  رواسی أن تمید بکم)، در بیان امام امیرالمومنین علی علیه السلام نیز این دو تعبیر آمده است که یک جا فرمودند: «و وتد بالصخور میدان ارضه»، خدا به وسیله ی کوه ها ی سخت زمینش را میخکوب کرده و اضطراب آن را مبدل به آرامش نموده است. اینجا وتد آمده که خدا هم فرمود: «والجبال اوتاد»؛ یک جا هم فرموده: «وعدل حرکاتها بالراسیات من جلامیدها»؛ و حرکات زمین را به سبب کوه های ثابت و محکم تعدیل و تنظیم کرد. اینجا اولا کروی زمین را متحرک نشان داده در زمانی که دانشمندان آن زمان قائل به سکون زمین بوده اند!! آن روز امام امیرالمومنین علیه السلام با همین یک جمله ی کوتاه برای زمین بیان نموده است. جلامید جمع جلمود است به معنای تخت سنگ های سخت و محکم.