خلفای هم دوره ی امام صادق (ع)

امام صادق (ع)، در دوره ی امامت خویش (34 سال)، با 5 تن از خلفای اموی، و 2 تن از خلفای عباسی معاصر بود:
1- هشام بن عبدالملک (مدت خلافت از 105 تا 125ق). قیام جناب زید بن علی بن الحسین (ع)، و شهادت آن جناب در کوفه، در زمان خلافت این خلیفه واقع شد، و قیام ایشان از سوی امام صادق (ع) تأیید گشت.

2- ولید بن یزید بن عبدالملک (مدت خلافت از 125 تا 126ق). جناب یحیی بن زید، در زمان او، در خراسان به شهادت رسید. ولید مردی سفاک بود و به احدی رحم نمی کرد. این خلیفه ی رسول الله (ص)!-بنا بر اعتقادات برادران اهل سنت که او را نیز خلیفه می دانند- عیاش و میخواره و متهم به زندقه و کفر بود؛ و به جای عبادات و دعاهایی که از حضرت امام علی بن الحسین زین العابدین(ع) نقل شده است، از ولید اشعاری در وصف عشق و شراب بر جای ماند.

3- یزید بن ولید بن عبدالملک (مدت خلافت، چند ماه، از سال 126ق). وی به «یزید ناقص» معروف شد.

4- ابراهیم بن ولید (مدت خلافت، حدود 1 سال-127ق).

5- مروان بن محمد (معروف به مروان حمار)، چهاردهمین و آخرین خلیفه ی اموی (مدت خلافت، از 127 تا 132ق). در دوره ی او شورش هایی سر گرفت، از جمله ابومسلم خراسانی و طرفداران بنی عباس در خراسان خروج کردند و سرانجام مروان بن محمد در مصر- که بدانجا فرار کرده بود –کشته شد، و حکومت اموی، در شام و مشرق اسلامی برافتاد.

اما معاصران حضرت امام صادق (ع)، از عباسیان:

1- ابوالعباس سفاح، اولین خلیفه ی عباسی (مدت خلافت، از 132 تا 136ق). «سفاح» به معنای «سفاک» و خونریز است، و او بخصوص امویان را قتل عام کرد.

2- منصور دوانیقی که پس از برادرش ابوالعباس سفاح به خلافت نشست (مدت خلافت، از 136 تا 158ق-22 سال). در زمان دوانیقی حوادث بسیاری اتفاق افتاد، از جمله دو تن از بزرگان اهل بیت پیامبر اکرم (ص) (محمدبن عبدالله، از فرزندان امام حسن مجتبی(ع)، معروف به «نفس زکیه» و ابراهیم بن عبدالله حسنی- برادر نفس زکیه-) به شهادت رسیدند. منصور بسی متهور و حیله باز بود و در رسیدن به مقاصد شوم و جبارانه خویش، از هر وسیله ای استفاده می کرد...

شرح جنایات این خلفا و همانندانشان کتابها می خواهد. معروف است که ولید بزرگترین توهینها را به قرآن کریم کرد. آری، سرانجام، امام صادق (ع) مبتلا شد به کسی مانند منصور دوانیقی. اکنون ببینید که ادای رسالت الهی در هدایت قرآنی امت، با وجود این جباران قدرت دوست، چقدر مشکل و بیرون از توان است. این قدرت یافتگان، و امت قرآن و قبله مسلط شدگان، تنها به کشتار مجاهدان از مؤمنین، و مبارزان از آل محمد(ص) بسنده نمی کردند، بلکه به مبارزات فکری و تهاجمهای فرهنگی، بوسیله ی دشمنان اسلام و قرآن و عدالت و حق، نیز پرداختند. زندگانی حضرت صادق (ع) سرمشق جامعی است برای برخورد با مخالفان سرسخت و مختلف جامعه ی الهی و تمدن قرآنی، و آموختن راههای گوناگون مبارزه با گونه های ترفند های فکری و فرهنگی دشمن، در این باره کنابهای مفید نوشته شده است، لیکن شاید هنوز تحقیقی جامع و تحلیلی کافی عرضه نشده و کارهایی بسیار باقی باشد.