قانونگذاری در حکومت اسلامی

این کتاب یکی از آثار و تألیفات آیت الله جعفر سبحانی تبریزی است. محور اصلی این کتاب قوانین اجتماعی که زیر بنای یک اجتماع انسانی است، می باشد و مؤلف در این مجموعه مختصر و کوتاه خود، شرایط قانون گذار و قوانین اجتماعی در حکومت اسلامی و... را به طور اجمال مورد بررسی قرار داده است.

زندگینامه (آیت الله جعفر سبحانی تبریزی)
حضرت آیت الله جعفر سبحانی تبریزی در 28 شوال المکرم 1347 هـ.ق (20 فروردین 1308 ش) در تبریز در خانواده علم و تقوا و فضیلت دیده به جهان گشود. آیت الله حاج شیخ جعفر سبحانی پس از فراغت از تحصیلات ابتدایی در مکتب خانه مرحوم میرزا محمود فاضل به فراگیری متون ادب پارسی پرداخت و کتاب های گلستان و بوستان و تاریخ معجم و نصاب الصبیان و ابواب الجنان و... را فرا گرفت. در 14 سالگی رهسپار مدرسه علمیه طالبیه تبریز گردید. از اساتید ایشان می توان به آیت الله روح الله خمینی و حاج شیخ حسن نحوی و میرزا محمدعلی مدرس خیابانی صاحب ریحانة الادب و استاد علامه طباطبایی و... اشاره کرد. ایشان یکی از مدرسان دارالتبلیغ اسلامی قم به شمار می روند که در زمینه تاریخ ملل و کلام اسلامی تحقیق می کنند و همچنین وی موسس مرکز مطالعات کلام اسلامی (موسسه آموزشی و پژوهشی امام صادق (ع)) در قم (1359) است و یکی از اساتید برجسته حوزه علمیه قم است که در علم کلام سرآمد حوزه است. ایشان پس از درگذشت آیت الله شیخ جواد تبریزی و با استظهار به درخواست گروهی از مردم آذربایجان به صحنه مرجعیت وارد شد. از دیگر فعالیت های علمی و فرهنگی ایشان می توان به: تأسیس و نگارش دانشنامه کلام اسلامی، تأسیس مجله و مرکز تخصصی کلام اسلامی، تألیف کتب درسی دانشگاهی و حوزوی و عضویت در هیأت امنای دایرة المعارف اسلامی و.... اشاره کرد و از جمله آثار ایشان، الکتب الکلامیه و معجم المتکلمین، موسوعه طبقات الفقها، معجم التراث و الموسوعه الرجالیه، فروغ ابدیت، سیمای فرزانگان، آئین وهابیت و...

ساختاربندی کتاب:
مؤلف در ابتدا شرایط قانون گذار را به طور مختصر بیان کرده و سپس به تحلیل مسائل زیر به صورت فشرده پرداخته است:
- شرایط قانونگذار: الف) قانون گذار باید انسان شناس باشد. ب) از هر نوع سود جویی پیراسته باشد.
1. نحوه قانون گذاری در حکومت اسلامی
2. قوانین ثابت و متغیر
3. نقش اجتهاد
4. موقعیت مجتهدان و فقیهان
5. مشکل اختلاف فتاوی در حکومت اسلامی و حل آن
6. نقش مجلس شورای اسلامی چیست؟
7. مذهب رسمی حکومت اسلامی به چه نحو تعیین می شود؟
8. حقوق اقلیتها در حکومت اسلامی
این کتاب در سال 1364 توسط موسسه امام صادق (ع) در قم چاپ و منتشر گردیده است.