غدیریه ابن عودی نیلی (مدح اهل بیت)

غـدیـریـه

متى یشتفی من لاعج القلب مغرم *** و قد لج فی الهجران من لیس یرحم
إذا هم أن یسلو أبى عن سلوه *** فؤاد بنیران الأسى یتضرم
و یثنیه عن سلوانه لفضیلة *** عهود التصابی و الهوى المتقدم
رمته بلحظ لا یکاد سلیمه *** من الخبل و الوجد المبرح یسلم
إذا ما تلظت فی الحشا منه لوعة *** طفتها دموع من أماقیه تسجم
مقیم على أسر الهوى و فؤاده *** تغور به أیدی الهموم وقتهم
یجن الهوى عن عاذلیه تجلدا *** فیبدی جواه ما یجن و یکتم
یعلل نفسا بالأمانی سقیمة *** و حسبک من داء یصح و یسقم
و قد غفلت عنا اللیالی و أصبحت *** عیون العدى عن وصلنا و هی نوم
فکم من غصون قد ضممت ثدیها *** إلی و أفواه بها کنت ألثم
أجیل ذراعی لاهیا فوق منکب *** و خصر غدا من ثقله یتظلم
و أمتاح راحا من شنیب کأنه *** من الدر و الیاقوت فی السلک ینظم
فلما علانی الشیب و ابیض عارضی *** و بان الصبا و اعوج منی المقوم
و أضحى مشیبی للعذار ملثما *** به و لرأسی بالبیاض یعمم
و أمسیت من وصل الغوانی ممنعا *** کأنی من شیبی لدیهن مجرم
بکیت على ما فات منی ندامة *** کأنی خنس فی البکا أو متمم
و أصفیت مدحی للنبی و صنوه *** و للنفر البیض الذین هم هم
هم التین و الزیتون آل محمد *** هم شجر الطوبى لمن یتفهم
هم جنة المأوى هم الحوض فی غد *** هم اللوح و السقف الرفیع المعظم
هم آل عمران هم الحج و النسا *** هم سبأ و الذاریات و مریم
هم آل یاسین و طه و هل أتى *** هم النحل و الأنفال إن کنت تعلم
هم الآیة الکبرى هم الرکن و الصفا *** هم الحج و البیت العتیق المکرم
هم فی غد سفن النجاة لمن وعى *** هم العروة الوثقى التی لیس تفصم
هم الجنب جنب الله فی البیت و الورى *** هم العین عین الله فی الناس تعلم
هم الآل فینا و المعالی هم العلى *** ییمم فی منهاجهم حیث یمموا
هم الغایة القصوى هم منتهى المنى *** سل النص فی القرآن ینبئک عنهم
هم فی غد للقادمین سقاتهم *** إذا وردوا و الحوض بالماء مفعم
فلولاهم لم یخلق الله خلقه *** و لا هبطا للنسل حوا و آدم
هم باهلوا نجران من داخل العبا *** فعاد المناوی فیهم و هو مفحم
و أقبل جبریل یقول مفاخرا *** لمیکال من مثلی و قد صرت منهم
فمن مثلهم فی العالمین و قد غدا *** لهم سید الأملاک جبریل یخدم
و من ذا یساویهم بفضل و نعمة *** من الناس و القرآن یؤخذ عنهم
أبوهم أمیر المؤمنین و جدهم *** أبو القاسم الهادی النبی المکرم
هم شرعوا الدین الحنیفی و التقى *** و قاموا بحکم الله من حیث یحکم
و خالهم إبراهیم و الأم فاطم *** و عمهم الطیار فی الخلد ینعم
إلى الله أبرا من رجال تتابعوا *** على قتلهم یا للورى کیف أقدموا
حموهم لذیذ الماء و الورد مفعم *** و أسقوهم کأس الردى و هو علقم
و عاثوا بآل المصطفى بعد موته *** بما قتل الکرار بالأمس منهم
و ثاروا علیه ثورة جاهلیة *** على أنه ما کان فی القوم مسلم
و ألقوهم فی الغاضریات صرعا *** کأنهم قف على الأرض جثم
تحاماهم وحش الفلا و تنوشهم *** بأریاشها طیر الفلا و هی حوم
بأسیافهم أردوهم و لدینهم *** أریق بأطراف القنا منهم الدم
و ما قدمت یوم الطفوف أمیة *** على السبط إلا بالذین تقدموا
و أنى لهم أن یبرءوا من دمائهم *** و قد أسرجوها للخصام و ألجموا
و قد علموا أن الولاء لحیدر *** و لکنه ما زال یؤذى و یظلم
تعدوا علیه و استبدوا بظلمه *** و أخر و هو السید المتقدم
و قد زعموها فلتة کان بدؤها *** و قال اقتلوا من کان فی ذاک یخصم
و أفضوا إلى الشورى بها بین ستة *** و کان ابن عوف منهم المتوسم
و ما قصدوا إلا لیقتل بینهم *** علی و کان الله للطهر یعصم
و إلا فلیث لا یقاس بأضبع *** و أین من الشمس المنیرة أنجم
فوا عجبا من أین کانوا نظائرا *** و هل غیره طب من الغی فیهم
و لکن أمور قدرت لضلالهم *** و لله صنع فی الإرادة محکم
عصوا ربهم فیه ضلالا فأهلکوا *** کما هلکت من قبل عاد و جرهم
فما عذرهم للمصطفى فی معادهم *** إذا قال لم خنتم علیا و جرتم
و ما عذرهم إن قال ما ذا صنعتم *** بصنوی من بعدی و ما ذا فعلتم
عهدت إلیکم بالقبول لأمره *** فلم حلتم عن عهده و غدرتم
نبذتم کتاب الله خلف ظهورکم *** و خالفتموه بئس ما قد صنعتم
و خلفت فیکم عترتی لهداکم *** فکم قمتم فی ظلهم و قعدتم
قلبتم لهم ظهر المجن و جرتم *** علیهم و إحسانی إلیکم کفرتم
و ما زلتم بالقتل تطغون فیهم *** إلى أن بلغتم فیهم ما أردتم
کأنهم کانوا من الروم فالتقت *** سرایاکم صلبانهم و ظفرتم
و لکن أخذتم من بنی بثارکم *** فحسبکم خزیا على ما اجترأتم
منعتم تراثی ابنتی لا أبا لکم *** فلم أنتم آباءکم قد ورثتم
و قلتم نبی لا تراث لولده *** أ للأجنبی الإرث فیما زعمتم
فهذا سلیمان لداود وارث *** و یحیى لزکریا فلم ذا منعتم
فإن کان منه للنبوة وارثا *** کما قد حکمتم فی الفتاوى و قلتم
فقد ینبغی نسل النبیین کلهم *** و من جاء منهم بالنبوة یوسم
و قلتم حرام متعة الحج و النسا *** أعن ربکم أم عنکم ما شرعتم
زناتکم تعفون عنهم و من أتى *** إلیکم من المستمتعین قتلتم
أ لم یأت ما استمتعتم من حلیلة *** فآتوا لها من أجرها ما فرضتم
فهل نسخ القرآن ما کان قد أتى *** بتحلیله أم أنتم قد نسختم
و کل نبی جاء قبل وصیه *** مطاع و أنتم للوصی عصیتم
ففعلکم فی الدین أضحى منافیا *** لفعلی و أمری غیر ما قد أمرتم
و قلتم مضى عنا بغیر وصیة *** أ لم یوص لو طاوعتم و امتثلتم
و قد قال من لم یوص من قبل موته *** یمت جاهلا بل أنتم قد جهلتم
نصبت لکم بعدی إماما یدلکم *** على الله فاستکبرتم و ظلمتم
و قد قلت فی تقدیمه و ولائه *** علیکم بما شاهدتم و سمعتم
علی غدا منی محلا و قربة *** کهارون من موسى فلم عنه حلتم
شقیتم به شقوى ثمود بصالح *** و کل امرئ یبقى له ما یقدم
و ملتم إلى الدنیا فضلت عقولکم *** ألا کل مغرور بدنیاه یندم
لحى الله قوما أجلبوا و تعاونوا *** على حیدر فیما أساؤوا و أجرموا
زووا عن أمیر النحل بالظلم حقه *** عنادا له و الطهر یغضی و یکظم
و قد نصها یوم الغدیر محمد *** و قال ألا یا أیها الناس فاعلموا
لقد جاءنی فی النص بلغ رسالتی *** و ها أنا فی تبلیغها المتکلم
علی وصیی فاتبعوه فإنه *** إمامکم بعدی إذا غبت عنکم
فقالوا رضیناه إماما و حاکما *** علینا و مولى و هو فینا المحکم
رأوا رشدهم فی ذلک الیوم وحده *** و لکنهم عن رشدهم فی غد عموا
فلما توفی المصطفى قال بعضهم *** أ یحکم فینا لا و باللات نقسم
و نازعه فیها رجال و لم یکن *** لهم قدم فیها و لا متقدم
و ظلوا علیها عاکفین کأنهم *** على غرة کل لها یتوسم
یقیم حدود الله فی غیر حقها *** و یفتی إذا استفتی بما لیس یعلم
یکفر هذا رأی هذا بقوله *** و ینقض هذا ما له ذاک یبرم
و قالوا اختلاف الناس فی الفقه رحمة *** فلم یک من هذا یحل و یحرم
أ ربان للإنسان أم کان دینهم *** على النقص من دون الکمال فتمموا
أم الله لا یرضى بشرع نبیه *** فعادوا و هم فی ذاک بالشرع أقوم
أم المصطفى قد کان فی وحی ربه *** ینقص فی تبلیغه و یجمجم
أم القوم کانوا أنبیاء صوامتا *** فلما مضى المبعوث عنهم تکلموا
أم الشرع فیه کان زیغ عن الهدى *** فسووه من بعد النبی و قوموا
أم الدین لم یکمل على عهد أحمد *** فعادوا علیه بالکمال و أحکموا
أما قال إنی الیوم أکملت دینکم *** و أتممت بالنعماء منی علیکم
و قال أطیعوا الله ثم رسوله *** تفوزوا و لا تعصوا أولی الأمر منکم
فلم حرموا ما کان حلا و حللوا *** بفتواهم ما جاز و هو محرم
ترى الله فیما قال قد زل أم هذى *** نبی الهدى أم کان جبریل یوهم
لقد أبدعوا مما نووا من خلافهم *** و قال اقبلوا مما یقول و سلموا
و إلا ترکتم إن أبیتم رماحنا *** و أسیافنا فیکم تسدى و تلحم
و ما مات حتى أکمل الله دینه *** و لم یبق أمر بعد ذلک مبهم
و لکن حقود أظهرت و ضغائن *** و بغی و جور بین الظلم منهم
یقرب مفضول و یبعد فاضل *** و یسکت منطیق و ینطق أبکم
و ما أخروا فیها علیا لموجب *** و لکن تعد منهم و تظلم
و کم شرعوا فی نقض ما شاد أحمد *** و لکن دین الله لا یتهدم
و حاشا لدین شید الحق رکنه *** بسیف علی یعتریه التهدم
فحسبهم فی ظلم آل محمد *** من الله فی العقبى عقاب و مأثم
فإن غصبوهم أمر دنیا دنیة *** فما لهم فی الحشر أبقى و أدوم
فهل عظمت فی الدهر قط مصیبة *** على الناس إلا و هی فی الدین أعظم
تولى بإجماع على الناس أول *** و نص على الثانی بها و هو مغرم
و قال أقیلونی فلست بخیرکم *** فلم نصها لو صح ما کان یزعم
و أثبتها فی جوره بعد موته *** صهاکیة خشناء للخصم تکلم
و لو أدرک الثانی لمولى حذیفة *** لولاه دون الغیر و الأنف یرغم
و قد نالها شورى من القوم ثالث *** و جرد سیف للوصی و لهذم
أ شورى و إجماع و نص خلافة *** تعالوا على الإسلام نبکی و نلطم
و صاحبها المنصوص عنها بمعزل *** یدیم تلاوات الکتاب و یختم
و لو أنه کان المولى علیهم *** إذن لهداهم فهو بالأمر أعلم
هو العالم الحبر الذی لیس مثله *** هو البطل القرم الهزبر الغشمشم
و ما زال فی بدر و أحد و خیبر *** یفل جیوش المشرکین و یحطم
یکر و یعلوهم بقائم سیفه *** إلى أن أطاعوا مکرهین و أسلموا
و ما دخلوا الإسلام دینا و إنما *** منافقة کی یرفع السیف عنهم
و قالوا علی کان فی الحکم ظالما *** لیکثر بالدعوى علیه التظلم
و قالوا دماء المسلمین أراقها *** و قد کان فی القتلى بری ء و مجرم
فقلت لهم مهلا عدمتم صوابکم *** وصی النبی المصطفى کیف یظلم
أراق دماء المسلمین فوالذی *** هدانا به ما کان فی القوم مسلم
و لکنه للناکثین بعهده *** و ممن تعدى منهم کان ینقم
أما قال أقضاکم علی محمد *** کذا قد رواه الناقد المتقدم
فإن جار ظلما فی القضایا بزعمکم *** علی فمن زکاه لا شک أظلم
فیا لیتنی قد کنت بالأمس حاضرا *** فأشرکه فی قتلهم و أصمم
و ألقى إلهی دونهم بدمائهم *** فننظر عند الله من یتندم
فمن کعلی عند کل ملمة *** إذا ما التقى الجمعان و النقع مفعم
و من ذا یسامیه بعلم و لم یزل *** یقول سلونی ما یحل و یحرم
سلونی ففی جنبی علم ورثته *** عن المصطفى ما فاه منی به الفم
سلونی عن طرق السموات إننی *** بها من سلوک الأرض و الطرق أعلم
و لو کشف الله الغطا لم أزد به *** یقینا على ما کنت أدری و أعلم
و کأین له من آیة و فضیلة *** و من مکرمات ما تعم و تکتم
فمن ختمت أعماله عند موته *** بخیر فأعمالی بحبیه تختم
فیا رب بالأشباح آل محمد *** نجوم الهدى للناس و الأفق مظلم
و بالقائم المهدی من آل أحمد *** و آبائه الهادین و الحق معصم
تفضل على العودی منک برحمة *** فأنت إذا استرحمت تعفو و ترحم
تجاوز بحسن العفو عن سیئاته *** إذا ما تلظت فی المعاد جهنم
و من علیه من لدنک برأفة *** فإنک أنت المنعم المتکرم
فإن کان لی ذنب عظیم جنیته *** فعفوک و الغفران لی منه أعظم
و إن کنت بالتشبیب فی الشعر ابتدی *** فإنی بمدح الصفوة الزهر أختم

ترجمه
«عاشق شیدا، کى از سوز درون آرام گیرد، با آنکه دلدارش لجوج و نامهربان است؟ اگر خواهد با فراموشى خاطر، آبى بر دل بریان پا شد، سوز درون سر به طغیان بر کشد، شعله ها برانگیزد. دانى که مانع دلدارى خاطر چیست؟ شور جوانى، پیمان عشق و شیدائى. از چشم جادویش خدنگى به سویم افکند که اگر از جنون عشق و شیدائى بر کنار بودم، مجنون و شیدا مى شدم. آنگاه که شور عشق و مستى خرمن هستى را بآتش کشد، سیلاب اشک فرو ریزد، شعله دل را خاموش سازد. پیکرش به زندان عشق اسیر و دربند است، دلش با غمى جانکاه در پى جانان به فلات و هامون دوان است. اشک رخسار بپالاید تا درد اشتیاق از ناصحان مکتوم دارد، اما شعله هاى دل زبانه کشد، رازش برملا سازد. دیرى است که جان دردمندش را با آرزوها سرگرم سازد، اما دردى از این بالاتر که گاه به شود، گاه سر به طغیان برفرازد؟ بسیار شد که شمشاد قدى را سوى خود کشیدم، لیموى پستانش فشردم، عناب لبش مکیدم. بازیکنان، ساق دستم از شانه اش بر سرین لغزید، میان باریکش از این بار سنگین به شکوه آمد. از لب و دندانش که چون در و یاقوت به هم آزین بسته، شراب لعل چشیدم. شبهاى تاریک، ما را به دست فراموشى سپرد، ما در حال وصل، چشم رقیبان در خواب.
اینک که برف پیرى بر سر نشست، عارضم سپید شد. شور جوانى از سر پریده پشتم دو تا گشت. سپیدى مو از سر برخسارم دوید. گرد پیرى عمامه بر سرم بست. از وصل لولیان دست آرزو کوتاه ماند، پندارى سپیدى سر جرم است. بر گذشته هاى خود ندامت گرفته گریستم، چونان که مادرى بر عزیز خود گرید. ثنا و ستایشم را ویژه رسول و همتایش نمودم، و آن اختران تابان که جز آنان درخش و تابش ندارند: تین و زیتون، خاندان محمد است، و هم درخت طوبى. بهشت عدن همانهایند، و هم حوض کوثر، لوح و قلم، سقف مرفوع معظم. آنهایند آل عمران، سوره حج و نساء، سوره سبا و ذاریات و هم مریم. و نیز آل طه و یس، سوره هل أتى، نحل و انفال. اگر توانى فهم کرد. و هم، آیت کبرى، حقیقت رکن و صفا، حج خانه خدا. به رستاخیز، کشتى نجاتند، و هم دستاویز استوار که نگسلد. جنب اللهند در میان خلق. عین اللهند در میان مردم. آل اللهند، با ارج و ارجمند، بر بلندیها که بر منهاج و شریعتشان روانیم. آخرین هدف، بالاترین مقام. از قرآن واپرس تا خبرت گوید. به رستاخیز، اگر بر حوض کوثر راه یابى، از زلال آب حیات سیراب گردى. اگر شمع وجودشان نبودى، خداى بزرگ نه آسمان و زمین آفریدى و نه حوا و آدم راه زمین گرفتى. در زیر سایه بان عبا، به مباهله نشستند، دشمن از هراس عذاب لب از سخن بر بست. جبریل که زیر عبا جاى گرفت، بر میکال مباهات و افتخار گرفت.
در پهنه گیتى کدامین کس همپایه او تواند بود که سرور ملایک جبرئیل امین خادم او بود. کیست که در فضل و رهبرى همتاى آنان باشد، با آنکه معلم قرآنند. پدر، امیر مؤمنان. نیا، پیامبر اکرم هادى مصطفى. دین حنیف اسلام را همراه تقوى پایه گذار بودند، به دستور خدا قیام کردند. ابراهیم فرزند رسول، خالویشان، فاطمه دخت محمد مادرشان، جعفر طیار که در خلد برین به پرواز درآید، عمویشان. به سوى خدا گریزانم از این قوم که بر هلاک و دمار آنان متفق گشتند. واى از این مصیبت. چگونه همدست شدند. از آب زلال دریغ کردند، شط فرات مالامال بود. جام مرگشان نوشاندند، زهر و شرنگ بود. از خاندان مصطفى قصاص کردند، خونی که على در بدر و احد ریخت. به رسم جاهلیت شوریدند، گویا مسلمان نبودند. کشتند و روی هم انباشتند، گویا هیمه بیابان طف بود. وحش بیابان حلقه ماتم زد، پرندگان بر فرازشان سایبان برافراشتند. عجبا. با شمشیر اسلام به خاک هلاکشان نشاندند، به خاطر دیانت در خون کشیدند.
خاندان امیه در کربلا قدم پیش ننهاد، مگر با یارى پیشینیان که راه را هموار کردند. کجا توانند خون حسین را از دامن خود بشویند، نه این است که خیل بنى امیه را با دست خود زین و لجام بستند؟ دانستند که حق ولایت با حیدر است، منتهى مظلوم و ستمکش بود. ستم کردند، حق او را بردند، عقب راندند با آنکه پیشوا و سرور بود. اعتراف کرد که این بیعت «فلته» و تصادف بود، لذا گفت: هر که آن را تجدید کند باید کشت. بدین جهت کار به شورى افکند، میان شش نفر که صاحب اختیارش ابن عوف بود. هدف این شورى، توطئه قتل على بود، تنها خدایش نگاهبان بود. وگرنه شیر بیشه شجاعت کجا و کفتارهاى ترسو. خورشید رخشان کجا و اختران کم سو. شگفتا! با کدامین سابقه و ارج همتاى او شدند، جز او کسى لایق خلافت بود؟ منتها، مقدرات، بر وفق مرادشان جارى گشت، اراده خدا در آزمایش استوار و متین است.
با سرگشتگى و ضلالت خداى را نافرمان شدند و چونان عاد و جرهم به هلاکت رسیدند. عذرشان به پیشگاه مصطفى چه باشد که به رستاخیز گوید: از چه با على خیانت کردید؟ و یا پرسد: از پس من با همتاى من چه کردید؟ پاسخ معذرت چه دارید؟ نه این بود که از شما تعهد گرفتم؟ از چه به عهد و پیمانش خیانت کردید؟ فرمان خدا را پشت سرنهادید، از فرمانش سر به در بردید، چه بد کردید. خاندان خود را به رهبرى شما انتخاب کردم، در سایه آنان، راه هدایت گرفتید؟ نعل وارونه زدید و بر آنان ستم را ندید، نعمت مرا کفران نمودید. با سرکشى و طغیان هماره تیغ کین برافراشتید، تا به مراد دل رسیدید. گویا بیگانگان رومند که سپاهتان صلیب را در هم شکند، و پیروز گردد. به خونخواهى پدرانتان، فرزندان مرا کشتید، داغ ننگ و عار بر پیشانى خود نهادید. شما بى پدران، ارث مرا از دخترم دریغ کردید، اما خلافت را دست به دست به ارث بردید. گفتید: پیامبر براى فرزندش ارث نمى نهد. با این تصور، صحیح است که اجنبى وارث او گردد؟ مگر ارث داود را سلیمان نبرد؟ یحیى وارث زکریا نبود؟ از چه سیره انبیا را شکستید؟ اگر سلیمان و یحیى ارث پیامبرى بردند، چنانکه در مسئله ارث، فتوا دهید. از چه زادگان انبیا ارث پدر نبردند، هر که نبوت را مدعى شد با معجزه و گواه آمد.
گفتید: حج تمتع، و ازدواج موقت، حرام است. این سخن قرآن است یا از پیش خود به هم بافتید؟ زناکاران مورد عفو و اغماضند، آنکه ازدواج موقت کند، سنگسار و مقتول. نه آیه قرآن است که فرمود: «فما استمتعتم به منهن فآتوهن أجورهن؛ و زنانى را که متعه کرده اید، مهرشان را به عنوان فریضه اى به آنان بدهید.» (نساء/ 24) آیه دیگر نازل شد که حکم آن نسخ کرد؟ یا شما خود حکم آن را نسخ کردید؟ گفتم: پیامبران دگر، وصى خود را معرفى کردند، پذیرفتار شدید، اما وصى مرا نافرمان شدید. کردار شما با سیره من ناموافق، فرمان من با فرمان شما مخالف. گفتید: رسول خدا بى وصیت درگذشت. وصیت کرد، اما شما نپذیرفتید. نه او فرمود: «هر که به هنگام مرگ، بى وصیت ماند، به آئین جاهلیت مرده باشد؟» رسول به آئین جاهلیت نمرد، بلکه شما به دوره جاهلیت بازگشتید. فرمود: پیشوائى بر شما امیر کردم که راهبر شما باشد، اما کبر و سیه کارى پیشه کردید. بارها گفتم و گفتم، او را بر همه امیر و مقدم شناختم. و شما خود گواه و شاهد بودید. گفتم: منزلت على منزلت هارون است در خلافت. از چه او را عقب راندید. چونان که قوم ثمود، در برابر صالح به شقاوت برخاست، راه شقاوت گرفتید، هر کس در گرو اعمال ناهنجار است. فریفته زیور دنیا گشتید، عقل خود از کف نهادید، فریب خوردگان روزى انگشت ندامت بدندان گیرند.
نفرین بر آن گروه که در عداوت حیدر هماهنگ و همگام شدند، بد کردند و تبه کار آمدند. بر «یعسوب دین» ستم رانده حق او پا مال کردند، پاک مرد آزاده خشم خود فرو خورد. به روز «غدیر»، رسول حق نص ولایت قرائت کرد، همگان را خطاب فرمود. گفت: «از جانب حق پیام دارم که فرمانش ابلاغ کنم. اینک زبان برگشایم: على، کارگزار امر خلافت است، راه او گیرید که پیشواى شما همو خواهد بود.» گفتند: «به پیشوائى و حکومتش رضامندیم، سرور و مطاع همواست.» آن روز، راه رشد و صلاح را شناختند، فرداى آن به راه کورى شتافتند. مصطفى درگذشت. آن یک گفت: «على بر ما سرور و سالار باشد؟ نه. به لات و عزى سوگند.» جمعى با على در نزاع شدند، که نه سابقه اى داشتند، نه در گروه مسلمانان مقتدا و سرور بودند. بر خوان خلافت خیمه زدند، تا هر چه زودتر نوبت خود دریابند. حدود و سیاسات به ناحق جارى، فتواى ناروا راندند. این یک سخن آن یک زیر پا نهد، آن یک فرمان این یک نقض کند. گویند: اختلاف امت خود رحمت است! از این رو یکى حرام کند دیگرى حلال خواند. عجبا! پروردگار بشر یکتا نباشد؟ یا دین او کامل نبود که با دست اینان راه کمال گیرد؟ خدا را شرع نبى ناپسند آمد، و اینان شرع بهترى پایه نهادند؟ یا نه.
مصطفى، فرمان حق به تمامى نگفت، برخى گفت و برخى نهفت؟ شاید: اینان انبیاء پسین بودند که چون رسول خدا درگذشت، نوبت رسالت آنان گشت. گویا: احکام نبى از راه حق به در بود، اینان حق را به نصاب آن باز رساندند. عجبا! مگر نه قرآن گفت: «الیوم أکملت لکم دینکم و أتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الإسلام دینا؛ امروز دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم، و اسلام را براى شما [به عنوان] آیینى برگزیدم .» (مائده/ 3) و فرمود: خدا را اطاعت کنید، و هم رسول خدا را و هر که از رسول او منشور ولایت دارد، تا رستگار شوید. از چه حلال خدا را حرام شمردند، و حرام خدا را حلال و روا دانستند؟ تصور کردید که خداى قرآن خطا کرد؟ یا رسول او؟ یا جبرئیل امین. رسول حق در نگذشت، جز آنکه خدا دین او کامل کرد. امر خلافت بر امت مبهم نماند. منتها کینه ها آشکار شد، جور و ستم حاکم گشت. نالایق مقدم شد، لایق رانده شد. خطیب دم در بست، نادان بر منبر رسول بر شد. بى سبب على را عقب راندند، جز تجاوز و سیه کارى انگیزه نبود. آنچه محمد گفت، در هم شکستند، اما دین حق شکست نپذیرد. حاشا که دین خدا شکست گیرد، دینى که ارکانش با تیغ على رفیع گردد. بر آل محمد ستم راندند، کیفرشان به رستاخیز عذاب دوزخ باشد. اگر ریاست دنیا را غصب کردند، عزت آخرت بر دوام است.
کدام مصیبت در پهنه زندگى ناگوار است که در حوزه دین ناگوار نباشد. اولى به نام اجماع بر کرسى نشست، منشور خلافت به نام دومى صادر کرد. به اول گفت: استعفایم بپذیرید که از شما بهتر نباشم، به آخر گفت: عمر را پس خود بر شما مى گمارم. قلاده خلافت بر گردن کسى بست که از خشونت و تندى مى زد و مى شکست. دومى گفت: اگر مولاى حذیفه مى بود، بلا تأمل بر سر همه امیر مى بود. بارى، سومین با شوراى شش نفر به خلافت نشست، تیغ تیز بر سر على آهیخت تا بدو پیوست. آخر آئین خلافت بر شورى بود؟ یا بر اجماع؟ یا نص بر خلافت؟ بیائید تا بر اسلام بگرییم و بنالیم. آنکه از جانب حق به خلافت منصوص شد، بر کنار ماند. در گوشه اى به تلاوت قرآن روز برد. اگر شمع وجودش را به سرورى مى پذیرفتند، به راه راستشان رهبرى مى فرمود. اوست دانشمند ربانى که بیمانند است، اوست دلاور سلحشور، شیر بیشه شجاعت. هماره در «بدر» و «احد» و «خیبر» صف شکن بود، بینى دشمنان برید. تاخت بر دو با شمشیر بر فرقشان کوبید، خواه ناخواه سر تسلیم فرود آوردند. به ظاهر ره اسلام گرفتند، کفر باطن برقرار، باشد که جان خود برهانند.
گفتند: على راه جور گرفت، فراوان از او شکایت بردند. گفتند: خون مسلمین ریخت، در میان آنان تبهکار و ناتبهکار فراوان بود. گفتم: لختى مهلت آرید، خدایتان رهبرى نکناد. وصى رسول کجا ستمکار باشد. خون مسلمین ریخت؟ به حق سوگند که در آن گروه یک نفر مسلمان نبود. على خون «ناکثین» ریخت که بیعت او شکستند، از متجاوزین انتقام گرفت. مگر نه رسول فرمود: على مهین داور شماست؟ این حدیث را همه مخالفین ایراد کردند. اگر در قضاوت «ناکثین» بر خطا بود، رسول حق چگونه قضاوت او تصویب نمود. کاش حاضر بودمى و در رکابش خون «ناکثین» ریختمى. برستاخیز، با پنجه خون آلود، به پیشگاه خدا رفتمى. و معلوم شدى پشیمان و نادم کیست؟ کجا مانند على توان یافت که در پهنه نبرد، پیشتاز و مردافکن بود. کجا مانند على توان یافت که از وفور دانش صلاى «سلونى» برزد: ایها الناس در سینه دانشى وافر دارم که از مصطفى به ارث بردم. از راه آسمانها بپرسید که آسمانها را بهتر از زمین شناسایم. اگر حجاب از چهره غیب برگشایند، بر دانش و یقینم نفزایند. آیات فضل و دانشش چه فراوان. کرامت ویژه اش، نه قابل کتمان. هر آنکه پرونده اعمال خود با کار نیک بندد، من با مهر و ولاى او بندم. بار خدایا. به آل محمدت سوگند: اختران هدایت در تاریکى جهالت. به «مهدى موعود» از خاندان احمد. و نیاکان فرزانه اش هادى و رهبر. بر این چاکر جان نثارشان «عودى» رحمت آر. ببخش و بیامرز. از گناهانش به خوبى درگذر، آن روز که دوزخ شعله برکشد. با مهر و عطوفت بر او منت گزار، منت تو خود کرامت است. اگر بزهکاریم عظیم است، مغفرت و آمرزشت از آن عظیم تر. اگر چکامه ام با یاد معشوق آغاز گشت، اینک با ثناى ستارگان روشن ختم شد.»