این کتاب که نگاهی شاهدانه به حیات عارفانه آن امام عارفان و قبله شاهدان است، در معرفی بلندای وجود علی (ع) که بیانگر واقعی و مناسبی برای ذیل دامان هستی اوست به کلمات حکیمانه و متکلمانه علی (ع) معنا می دهد و جلوه های راسخ و استواری علی (ع) به حکمت و کلام او روح می بخشد. این نوشتار ارزشمند که به قلم وزین حضرت استاد، آیةالله عبدالله جوادی آملی نگارش یافته و با دیده عرفان نگریسته و با قلم برهان نگاشته شده، نگاهی است به ابعاد شخصیت آن حضرت از منظر حیات عارفانه که در شش فصل تنظیم شده است.
معرفی اجمالی نویسنده:
آیةالله عبدالله جوادی آملی در سال 1312 هـ.ش در آمل به دنیا آمد. پدر و جد ایشان از مبلغین اسلام و ارادتمندان به آستان ولایت بوده اند. آیةالله جوادی آملی پس از به پایان رساندن دوره ابتدایی در سال 1325 وارد حوزه علمیه آمل شد و تا سال 1329 در آن شهر به تحصیل علم پرداخت، پس از آن عازم حوزه علمیه مشهد شد ولی چون طلاب آنجا نسبت به علمای بزرگ مشهد تکریمی نداشتند، مشهد را ترک گفته و وارد حوزه علمیه تهران شد. ایشان با ورود به مدرسه مروی به خواندن رسائل و مکاسب اشتغال یافتند، پس از آن به فراگیری کفایة الاصول و علوم نقلی و عقلی پرداختند و پس از 5 سال به حوزه علمیه قم رفتند و تاکنون در آنجا حضور داشتند. یکی از خدمات فرهنگی ایشان تأسیس مؤسسه تحقیقاتی و نشر اسراء در سال 1372 است. ایشان در مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس خبرگان رهبری در دوره های اول و دوم عضویت داشتند و همچنین از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بوده اند و هم اکنون امامت نماز جمعه شهر مقدس قم را بر عهده دارند. از اساتید و دوستان ایشان می توان به آیةالله عزیزالله طبرسی، آیةالله بروجردی، امام خمینی (ره)، علامه طباطبایی و میرزا مهدی محی الدین الهی قمشه ای اشاره کرد. ایشان آثار و تألیفات بسیاری دارند از جمله: تسنیم، تفسیر قرآن کریم، تفسیر موضوعی قرآن کریم، رحیق مختوم، اسرارالصلوة، صهبای حج، ولایت فقیه،...
ساختاربندی کتاب:
این کتاب شامل 6 فصل به شرح زیر است:
1- فصل اول: حیات و علم که مبحث های این فصل شامل رابطه حیات، اندیشه و انگیزه و تقسیم علم به حضوری و حصولی و مراتب معرفت و... است.
2- فصل دوم: تفاوت عرفان با کلام و حکمت، شامل مبحث های زیر است: تمایز علم و معلوم و تفاوت عرفان با تجربه دینی و معلوم با لذات و بالعرض و نقش ابزاری برهان برای عرفان و...
3- فصل سوم: جهان بینی عارفانه امام علی (ع)، شامل مبحث های زیر است: علم شهودی امام علی (ع) از زبان خویش، شهود قیامت، علم شهودی به کتاب تدوینی و تکوینی الهی و...
4- فصل چهارم: سیرت و سنت عارفانه امام علی (ع)، شامل مبحث های زیر است: تفاوت اخلاق نظری و عملی با عرفان نظری و عملی، کوثر علوی، آب حیات، تولی و تبری عارفانه و...
5- فصل پنجم: حیات عارفانه امام علی (ع) از منظر اهل بیت (ع)، شامل مبحث های زیر است: بدترین راه معرفت علی (ع)، علی مداری حق، علی از منظر فاطمه (س) و سایر اهل بیت (ع) و...
6- فصل ششم: حیات عارفانه امام علی (ع) از منظر رجال علمی، شامل مبحث های زیر است: اعتراف به قصور، گونه گونی ستایشگران علوی، مظهر علم شهودی خدا و نیایش و...
این کتاب در سال 1380 توسط مرکز نشر اسراء در قم منتشر شده است و توسط علی اسلامی تنظیم و ویرایش شده است. در انتهای کتاب فهرست آیات و روایات، اشعار و اعلام و کتب و منابع آورده شده است.
کتاب حیات عارفانه امام علی (ع) عبدالله جوادی آملی کتاب شناسی امام علی (ع) عرفان الگو و سرمشق تاریخ اسلام روایات تشیع