جواهر العقول

این کتاب مناظره ای است در باب عقاید بین دانشمند و صوفی از زبان گربه و موش و به صورت داستانی انتقادی به زبان فارسی و به مولی محمد باقر مجلسی نسبت داده شده است. لکن برخی آن را به شیخ بهایی و میرداماد نیز نسبت داده اند. مرحوم آقابزرگ تهرانی در الذریعه مؤلف آن را به طور محتمل جمال الدین محمدبن حاجی فراهانی از علمای عصر شاه سلیمان صفوی معرفی نموده است.
در این کتاب علامه حکایتی را به زبان موش و گربه بیان می کند و می گوید: «عزیزان چون جهال و عوام مبتدی اند پس لازم بود به نام موش و گربه بیان کنم تا خواننده را دیده روشن و باطن به نور حقیقت منور گردد.»

معرفی اجمالی نویسنده:
علامه ملامحمد باقر مجلسی در دارالسلطنه اصفهان متولد شد. تولد ایشان در خانواده علم و فضیلت و در عصر مرجعیت میرداماد فقیه و فیلسوف نامی اتفاق افتاد. علامه مجلسی در اواسط نیمه دوم سده یازدهم هجری و ده سال اول سده دوازدهم مشهورترین دانشمند فقیه و محدث نامی شیعه امامی، و شیخ الاسلام اصفهان و سرآمد علمای آن شهر عالم پرور بوده است. علامه سومین پسر ملامحمد تقی مجلسی است که او نیز از مفاخر علمای شیعه است و در اواخر حکومت صفویه با پشت کار فوق العاده و حوصله پر توانش توفیق یافت از راه تألیف و تصنیف کتابها و تدریس علوم و فنون اسلامی و تعلیم و تربیت شاگردان بسیار و اداره امور دینی شیعیان عصر خویش، آن چنان خدمت مثبت و سازنده ای به مردم مسلمان و شیعه ایران کند که هیچ مرجع روحانی دیگری چنین توفیقی نیافته است.
بیشتر تحصیلات او در علوم دینی در خدمت پدر بزرگوارش بود و از دیگر استادان او می توان به ملامحمد صالح مازندرانی که شوهر خواهرش بود، ملا حسنعلی شوشتری، میرزا رفیع الدین طباطبائی نائینی، شیخ عبدالله بن شیخ جابر عاملی، ملامحسن فیض کاشانی، سید میرزای جزائری و... اشاره کرد و از شاگردان علامه مجلسی می توان به سید نعمت الله جزایری، میر محمد صلح خاتون آبادی، حاج محمد اردبیل، میر محمدحسین خاتون آبادی، ملامحمد مجلسی (پسر عموی علامه) و... اشاره کرد. علامه مجلسی دو همسر داشته است که از همسر اول صاحب یک پسر و دو دختر شد و از همسر دوم خود صاحب یک پسر و یک دختر شد. گفته شده که علامه همسر سومی هم داشته که از آن صاحب دو پسر و دو دختر شد. علامه در شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان سال 1110 هـ.ق در اصفهان شهر خود به جهان باقی شتافت. ایشان را در کنار مسجد جامع، پایگاهش و نزدیک خانه اش، جنب پدر علامه اش ملا محمد تقی مجلسی مدفون کردند. آرامگاه او در کنار مسجد جامع اصفهان واقع است.

Sources

Keywords