خداوند نور آسمان ها و زمین

تعبیر آیه 35 سوره نور این است: «الله نور السموات و الارض؛ خدا نور آسمان ها و زمین است». با توجه به اینکه آسمان ها و زمین که در قرآن ذکر می شود نه به عنوان قسمتی از مخلوقات عالم است بلکه به عنوان همه این مخلوقات و همه مخلوقات علوی و سفلی و غیب و شهادت است، معنای آیه این می شود که خدا نور تمام جهان است. پس در ابتدای این آیه به خداوند متعال کلمه "نور" اطلاق شده است. آنچه بشر ابتدائا از کلمه "نور" می فهمد همین نورهای محسوس است که هنوز هم صد در صد حقیقت آن از نظر فیزیکدانان کشف نشده است، قدر مسلم این است که در جهان ماده یک چیزی به نام "نور" وجود دارد اگر چه از نظر علمی شناخت آن دشوار باشد. بعضی از اجسام نیرند و نور می پراکنند مثل خورشید، ستارگان، چراغ ها و لامپ هایی که خودمان داریم که اگر این نورها نمی بود جهان سراسر تاریک بود و به اصطلاح "چشم، چشم را نمی دید" ولی این نور که هست فضا روشن است. این را می گویند نور حسی و مادی. آنچه مسلم است این است که مقصود از اینکه خدا نور آسمان ها و زمین است این نور نیست، این نور یکی از مخلوقات خداوند است. در اول سوره مبارکه انعام می خوانیم: «الحمد الله الذی خلق السموات و الارض و جعل الظلمات و النور ثم الذین کفروا بربهم یعدلون؛ سپاس خدای آفریننده آسمان ها و زمین و قرار دهنده نور و ظلمت را، با این همه کافران برای پروردگارشان همتا قرار می دهند».
خدا خالق این نور است (نه خود این نور). این یک مطلبی است که دیگر از نظر قرآن جای بحث نیست، چون نه تنها خود این نور مخلوق خداست بلکه قرآن کریم دائما درباره منبع این نور یعنی خورشید و ستارگان بحث می کند که اینها خودشان مخلوقات ذات اقدس الهی هستند. اگر کسی درباره خدا چنین تصوری کند که معروف است به تصور "پیرزنی" که خیال می کنند خداوند یک قلمبه نور است در بالای عرش و نور را هم چیزی نظیر نور برق و خورشید و غیره تصور می کنند و واقعا چنین اعتقادی داشته باشد، در توحید و در ایمانش خلل است. این نور چیزی است که ما به چشم می بینیم (در حالی که) قرآن درباره خدا می گوید: «لا تدرکه الابصار و هو یدرک الابصار؛ دیدگان او را در نیابند و اوست که دیدگان را در می یابد.» (انعام/ 103) خدا به چشم دیده نمی شود. اگر کسی خدا را العیاذ بالله موجودی از جنس این نور بداند مسلم در توحیدش خلل است چون مجسم است و خدا را جسم و قابل ابصار و دیدن فرض کرده است.

Sources

Keywords