پول و مال در آّیات قرآنی

خوبی و بدی پول
پول با اینکه بهترین وسیله قدرت و کارگشیی و حاجت زدایی است، چرا از طرف معلمین اخلاق نکوهش شده است (در عین حال باید به این نکته توجه داشت که پول بیشتر مذمت شده نه مال. مذمت پول از آن جهت که پول است مذمت گنج و ذخیره و مذمت رباخواری است که البته ذم مطلق است، اما ذم مال، ارشاد به ناپایداری آن است و اینکه نباید مفتون ثروت شد.)؟
آیا به قول مارکسیست ها برای اغفال دارندگان آن بوده است، یا آنکه آن معلمین در عین حال توجه داشته اند که همین پول قادر است که وسیله بدبختی خود صاحب پول و دیگران قرار بگیرد.
«اهلک الناس الدرهم البیض و الدینار الصفر؛ مردم را درهم و دینار سفید و زرد هلاک کرده است.»
«یا صفراء یا بیضاء غری غیری؛ ای زرد و سفید کسی غیر از من را بفریبید.»
«المال و البنون زینة الحیوة الدنیا...؛ مال و فرزندان زینت زندگی دنیایند...» (کهف/46)
«ویل لکل همزة لمزة. الذی جمع مالا و عدده. یحسب ان ماله اخلده»؛ «وای بر عیب جوی طعنه زن، آنکه مالی فراهم کرد و برشمرد، می پندارد که مالش او را جاوید کرد.» (همزه/1-3)
اعتقاد به قدرت کاذب پول
«تبت یدا ابی لهب و تب* ما اغنی عنه ماله و ما کسب»؛ «بریده باد دو دست ابولهب و مرگ بر او. مال و دست آوردش او را بی نیاز نکرد. (مسد/1-2)
«... ما اغنی عنی مالیه* هلک عنی سلطانیه»؛ «مال من چیزی از من دفع نکرد و قدرتم از کفم برفت.» (حاقه/28-29)
«زین للناس حب الشهوات»...؛ «در چشم مردم آراسته شده است، محبت خواستنی ها از زنان،...» (آل عمران/14)
«الذین یکنزون الذهب و الفضة»...؛ «و کسانی که زر و سیم می اندوزند» (توبه/34)
از طرف دیگر:
«کتب علیکم اذا حضر احدکم الموت ان ترک " خیرا " الوصیة»...؛ «بر شما مقرر شده است که هر گاه مرگ کسی از شما رسید، اگر مالی بر جای گذاشت وصیت کند....» (بقره/180)
«و لا تؤتوا السفهاء اموالکم التی جعل الله لکم قیاما»؛ «و اموالی را که خداوند برای قوام زندگی شما قرار داده در اختیار سفیهان قرار ندهید.» (نساء/5)
«فاذا قضیت الصلوة فانتشروا فی الارض و ابتغوا من فضل الله»؛ «و چون نماز پایان یافت، در زمین پراکنده شوید و از فضل خدا «روزی» بجوید.» (جمعه/10)
«و لا یأتل اولوا الفضل منکم و السعة ان یؤتوا أولی القربی»؛ «و سرمایه داران و توانگران شما نباید از دادن «مال» به خویشاوندان و تهیدستان و مهاجران راه خدا کوتاهی کنند.» (نور/22)
«و یمددکم باموال و بنین و یجعل لکم جنات و یجعل لکم انهارا»؛ «و شما را به اموال و پسران مدد کند، و برایتان باغ ها قرار دهد و نهرها پدید آورد.» (نوح/12)
«و لقد مکناکم فی الارض و جعلنا لکم فیها معایش»؛ «و براستی شما را در زمین مکنت دادیم و برای شما در آن انواع معیشت ها نهادیم....» (اعراف/10)
«نعم المال الصالح للرجل الصالح»؛ «مال نیکو مرد نیکو را سزاست.»
«ما وقی المرء به عرضه فهو صدقة»؛ «آنچه انسان در پرتو آن آبرویش را پاس می دارد "صدقه" است.»
«الذین یبخلون و یأمرون الناس بالبخل و یکتمون ما اتیهم الله من فضله»؛ «همان کسانی که بخل می ورزند و مردم را به بخل وا می دارند و آنچه را خداوند از فضل خویش به آنها ارزانی داشته پنهان می کنند.» (نساء/37)
«و لایحسبن الذین یبخلون بما اتیهم الله من فضله هو خیرا لهم»؛ «کسانی که در بخشیدن آنچه خداوند از فضل خود به آنها داده بخل می ورزند، می پندارند که این کار به سودشان است...» (آل عمران/180)

Sources

Keywords