مغیره (مغیرة ابن شعبه)

کنیه مغیره بن شعبه بن ابی عامر بن مسعود ثقفی ابوعیسی یا ابوعبدالله و متولد شهر طائف بود. در سال پنجم هجرت به مدینه آمد و اسلام آورد. در روایتی از امام علی (ع) نقل است که فرمود: «به راستی پذیرش اسلام وی نیز از روی نیرنگ بود. او به چند تن از افراد قبیله خود جنایتی روا داشت و آنگاه از نزد آنان گریخت و به حضور پیامبر (ص) آمد و به اسلام پناهنده شد! به خدا سوگند از آن روزی که وی ادعای اسلام کرد، هیچ کس آثار خضوع و فروتنی در برابر قوانین اسلام را در وی ندید.»

وی در عصر رسول خدا (ص) فروغ خاصی نداشت؛ ولی پس از رحلت آن حضرت در بسیاری از صحنه‌های سیاسی حضور فعال داشت و از مشاوران و گردانندگان کلیدی اصحاب سقیفه بنی ساعده بود. او از جمله افرادی است که به خانه وحی هجوم برد و با غلاف شمشیر بر بازوی حضرت فاطمه دختر رسول خدا (ص) زد. حضرت امام حسن مجتبی (ع) خطاب به مغیره فرمود: «انت ضربت فاطمه بنت رسول الله (ص) حتی اد میتها...؛ تو فاطمه دختر رسول الله (ص) را آنگونه زدی که بدنش را کبود کردی». مغیره در عصر خلفا در جنگ یمامه، فتوح شام و ایران حضور یافت و در جنگ یرموک از ناحیه چشم آسیب دید.

وی در زمان خلافت عمر و عثمان مدتی طولانی حاکم شهرهای بصره و کوفه بوده است و در این مدت جنایت‌های زیادی مرتکب شد. از مهم‌ترین نقاط تاریک زندگی وی در آن دوره مفاسد جنسی و اخلاقی وی و زنای با ام جمیل بود. با این که شهود به فسق وی شهادت داده بودند ولی عمر حد الهی درباره مغیره را تعطیل کرد! وی به هنگام جنگ صفین از قاعدین بود و به کناری نشست و شرکت نکرد. پس از شهادت امام علی (ع) که حکومت به غصب معاویه درآمد، وی به دربار معاویه راه یافت و مدتی از سوی او حاکم شهر کوفه بود. مغیره از مشاوران معاویه بود و پیشنهاد ولیعهدی یزید را داد. وی را در کنار معاویه، عمرو بن عاص و زیاد از دهاة، زیرکان و نیرنگ‌بازان عرب می‌دانند. در منابع شیعی روایات فراوانی در مذمت وی وارد شده است. به هر روی، مغیره سرانجام در سال 50 قمری برای پاسخگویی به کردار و رفتار ناشایست خود به سرای باقی شتافت.

Sources

Keywords