مسعود سعد سلمان

مسعود سعد سلمان شاعر دورهٔ غزنوی که در نیمهٔ دوم قرن پنجم و آغاز قرن ششم هجری می زیسته است.

زندگی
مسعود سعد سلمان، پدرش، سعد سلمان، اهل همدان بود و تا شصت سال، به عنوان یکی از عمال دیوان غزنوی خدمت کرد. در سال ۴۲۷ هجری هنگامی که سلطان مسعود بن محمود، فرزند خود "مجدود" را به فرمانفرمایی هند فرستاد، سعد سلمان همراه او بود. مسعود سعد سلمان، در سال ۴۳۸ هجری در لاهور به دنیا آمد. او دو پسر و یک دختر داشت. یک پسر موسوم به "سعادت" که شاعر بود و پسر دیگر "صالح" نام داشته که هنگام زندانی بودن پدر، در مرنج، وفات یافته است. حیات مسعود سعد سلمان مصادف با عهد شش پادشاه غزنوی بوده است که عبارت اند از؛ شاه فرخ زاد، سلطان ابراهیم، مسعود بن ابراهیم، شهرزاد، ملک ارسلان و بهرامشاه. کودکی او در عهد پادشاه فرخ زاد بوده و زندگی ادبی و خدمت شاهی او، از عهد سلطان ابراهیم، آغاز می شود. مسعود سعد سلمان در سال ۵۱۰ هجری از دنیا رفت.

آثار
مسعود سعد یکی از قصیده سرایان بود و سبک شعر او خراسانی است. دیوان او بهترین گواه می باشد که او در هر صنف شعری مهارت داشت. بیشتر اشعارش حسبیه است. علاوه بر قصاید در دیوانش غزل، رباعی، مثنوی، قطعه، چیستان نیز یافته می شود. زبان او آسان و سلیس می باشد. وصف طبیعت یا معشوق یا شراب در شعر او کمتر است. بیشتر قصیده های شکوه ای مسعود، از راه دادخواهی، خطاب به شاهان غزنوی یعنی سلطان ابراهیم بن مسعود و پسرش علاءالدوله بن ابراهیم، شهرزاد بن ابراهیم، ملک ارسلان بن مسعود و بهرام شاه بن مسعود، سروده شده است. در این قصاید ابتدا ستایشی از سلطان به عمل آمده و سپس به شکوه پرداخته شده است. چندین قصیده در ستایش امرا و دوستانی دارد که به او یاری نموده اند. بیشتر اشعار او کلام جامعه است، خصوصا آنکه در حبس گفته شده است.

Sources

Keywords