ترک یکی از واجبات الهی از گناهان کبیره

از گناهانی که به کبیره بودنش تصر یح شده، ترک کردن چیزی از واجبات الهی است چنانچه در صحیحه عبدالعظیم علیه السلام از حضرت جواد و حضرت رضا و حضرت کاظم و حضرت صادق علیهم السلام است که می فرماید: «ترک کردن چیزی از آنچه خدا واجب فرموده گناه کبیره است» زیرا رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود: «هرکس نماز را عمدا ترک کند پس از ذمه و امان خدا و رسول او بیرون است».
حضرت صادق علیه السلام فرمود: «ترک کردن چیزی را که خداوند به آن امر فرموده، از کفر است» چنانچه خداوند فرموده: «افترمنون ببعض الکتاب و تکفرون ببعض تا آخر آیه» (سوره بقره/ آیه 85)، آیا به بعضی از دستورات کتاب آسمانی و فرمان الهی می گروید و به بعضی دیگر کافر می شوید؟ چیست سزای هر که از شما این کار را می کند جز خواری در زندگی دنیا و در قیامت به سخت ترین عذاب دچار شود و خداوند از آنچه شما می کنید غافل نیست. امام علیه السلام فرمود: خدا آنها را کافر دانسته به واسطه ترک آنچه خدا به آنها فرمان داده است و نسبت ایمان بدان ها داده ولی از آن ها نپذیرفته و ایمانشان را سودمند برای آن ها در نزد خودش ندانسته و فرموده است: نیست جزای ایشان جز رسوائی در دنیا و عذاب سخت تر در آخرت. و خلاصه معنی حدیث شریف این است که: ترک کردن واجبی از واجبات الهی، مرتبه ای از مراتب کفر است چنانچه در آیه مزبور می فرماید: «و به پاره ای از دستورات، کفر می ورزید». از این حدیث معلوم می شود که ترک واجب از گناهانی است که در قرآن مجید بر آن وعده عذاب داده شده است. چنانچه در آخر آیه می فرماید «و سزای چنین کسی نیست چیزی، مگر رسوائی در دنیا و عذاب سخت تر در آخرت..» و نیز آن حضرت می فرماید: «بنده ای که یکی از واجبات الهی را ترک کند یا یکی از گناهان کبیره را به جا آورد، خداوند به نظر رحمت به او نمی نگرد و او را پاک نمی فرماید. راوی تعجب کرده، گفت: آیا خدا به چنین کسی نظر رحمت نمی فرماید؟ امام علیه السلام فرمود: بلی، زیرا چنین شخصی مشرک شده و برای خدا شریکی قرار داده است. باز تعجب می کند و می گوید: آیا مشرک شده؟ امام علیه السلام فرمود: آری زیرا خداوند امر به چیزی فرموده و شیطان هم او را به چیزی امر کرده ( یعنی ترک آنچه خدا به او امر فرموده است) پس آنچه را خدا امر فرموده بود، ترک کرده و به امر شیطان رو آورده (از ترک واجب و فعل حرام). پس چنین شخصی در اثر اطاعتش  از شیطان در درکه هفتم دوزخ (که جای منافقین است) با شیطان خواهد بود. از بیان امام علیه السلام ظاهر می شود که مراد به شرک در اینجا، شرک در مقام اطاعت است.

فتنه و عذاب دردناک:
آیاتی که در آن سخت تهدید شده و وعده عذاب بر مخالفت امر وجوبی خداوند شده، در سوره نور آیه 63 است که می فرماید: «باید بترسند کسانی که از اطاعت امر خدا مخالفت می وزند که به ایشان بلائی برسد یا عذاب دردناکی». بعضی از مفسرین گفته اند ممکن است مراد از فتنه، بلای دنیوی باشد و عذاب الیم در آخرت، و ممکن است فتنه و عذاب هر دو اخروی باشد. در باب اهمیت ادای واجبات، روایات بسیار رسیده از آن جمله پیغمبر اکرم صلی الله علیه وآله می فرماید: «خداوند شب معراج به من فرمود:  نزدیک نمی شود بنده ای از بندگانم به من به چیزی مانند عمل کردن به آنچه بر او واجب  کرده ام». و نیز فرمود: «به واجبات عمل کن تا با تقواترین مردم باشی» و در روایت دیگر فرموده بهترین مردم خواهی بود.

Sources

Keywords