عدم جواز غلو درباره ائمه علیهم السلام

پرسش: از نظر فقه شیعه، غلو کردن در حق ائمه اطهار جایز نیست و غلات طبق فتوای همه فقها خارج از دین، کافر و نجس هستند، این مضمون چه مفهومی دارد؟ و اینک ما غلات را چگونه باید بشناسیم؟ آیا به نظر شما با مرور زمان، مفهوم «غالی» تحت عناوین دیگری جلوه گر نیست؟

پاسخ: غالی در اصطلاح به کسی گفته می شود که یکی از اهل بیت عصمت را مثلا از حد بندگی بالا برده، برخی از مختصات ربوبیت را مانند آفرینش و تدبیر عالم و تصرف در تکوین به طور استقلال به وی نسبت دهد و این معنا به حسب مرور زمان و به هر شکل و تصویری تحقق گیرد، فرق نمی کند و موجب کفر است.
چیزی که باید توجه داشت این است که آنچه موجب کفر است، اعتقاد استقلال در مختصات خدایی است؛ مانند ایجاد اشیاء استقلالا و روزی دادن مرزوقین استقلالا و نظایر آنها و اما واسطه فیض بودن بعضی از ممکنات، به موجب ولایت تکوینی در تکوینیات مانند واسطه بودن میکائیل در ارزاق و جبرئیل در وحی و ملک الموت در قبض ارواح و نظایر آنها دخلی به مسأله غلو ندارد.