غزوه بنی سلیم و دو سریه

در تعداد غزوات رسول خدا (ص) اختلاف نظر وجود دارد. گروهی تعداد را 29 غزوه برخی 25، عده ای 26 و... غزوه دانسته اند.
یکی از علت های این اختلاف، یکی دانستن برخی غزوه ها با هم است. مثلا گروهی از مورخین غزوه بنی سلیم را همان غزوه قرقرة الکدر می دانند و در مقابل دسته ای قائل به دوتا بودن این غزوات اند.
ابن اسحاق در سیره خود بجز غزوه بنی سلیم غزوه دیگری که در آن مسلمانان با اهل سلیم جنگیده باشند را ذکر نمی کند و ظاهرا قائل است که تنها یک جنگ در کدر اتفاق افتاده؛ او می گوید: «وقتی رسول خدا (ص) در سال دوم از جنگ بدر بازگشت تنها هفت شب در مدینه مانده سپس بلافاصله به جنگ با «بنی سلیم» رفت، پس به آب چاهی از آب چاههای ایشان رسید که نامش «کدر» بود، در آنجا سه شب ماند اما چون کسی را برای مبارزه نیافت به مدینه بازگشت».
طبرسی نیز مشابه همین نقل را در اعلام الوری آورده است: و اما گروهی که قائل به تعدد این دو غزوه اند پس از نقل غزوه بنی سلیم تقریبا به همان شکلی که ابن اسحاق نقل می کند غزوه قرقرة الکدر را چنین ترسیم می نمایند: «در ماه محرم سال سوم هجری به رسول الله (ص) خبر رسید که گروهی از بنی سلیم و غطفان در قرقرة الکدر جمع شده و قصد جنگ با مدینه را دارند، پس رسول اکرم (ص) به همراه دویست تن از یاران خود به جنگ با آنها رفته اما وقتی به محل مذکور رسید تنها تعدادی رعیت و چند شتر در آنجا بودند فلذا حضرت آنها را به عنوان غنیمت به همراه خود آورد و...»

جمع بندی:
در بررسی این اقوال بدین نتیجه می رسیم که یا تنها یک غزوه رخ داده و اختلاف بر سر زمان و اجمال و تفصیل گزارشات است و یا دو غزوه که در اولی رسول گرامی اسلام (ص) تا آب کدر و در دومی تا اصل محل سکونت یا چراگاه بنی سلیم پیشروی نموده است. از نظر ما قول قوی تر قول دوم است یعنی رسول خدا (ص) دو مرتبه به جنگ با بنی سلیم رفته است یکی در سال دوم هجری و حدود هفت روز پس از جنگ بدر و دیگری در سال سوم هجری، غزوه اول غزوه بنی سلیم نام داشته که شرح آن گذشت و غزوه دوم غزوه قرقرة الکدر می باشد.

سریه غالب ابن عبدالله:
گفته شده است که حدود یازدهم ماه شوال از سال دوم هجری پیامبر اکرم (ص) سریه ای را به فرماندهی غالب ابن عبدالله به سمت بنی سلیم و غطفان می فرستد، طی این درگیری سه تن از مسلمین و شماری از گروه دشمن کشته می شوند و مسلمانان به همراه غنائم و چارپایانی که بدست آورده اند به سمت مدینه بازمی گردند. در علت ارسال سریه، گفته اند علت آن اجتماع و اقدام بنی سلیم و غطفان بر علیه مسلمین بوده است.

سریه سالم ابن عمیر:
پس از جنگ بدر با پخش شدن خبر پیروزی رسول اکرم (ص) گروهی از یهود من جمله «ابوعفک» نسبت بدان حضرت و دین اسلام رشک بردند. «ابوعفک» مردی صد و بیست ساله و منافق بود اما نفاقش تا وقتی رسول خدا (ص) «حارث ابن سوید» را نکشته بود مخفی مانده بود. با کشته شدن «حارث ابن سوید»، «ابوعفک» اشعاری در تحقیر و ناسزاگویی نسبت به مسلمین سروده و با این کار دو رویی اش آشکار شد. روزی رسول خدا (ص) در اثر ناراحتی از وی فرمود: «کیست کار این پلید را بسازد؟» سالم ابن عمیر نذر کرده و بر خود واجب کرد که یا ابوعفک را بکشد و یا خود در این راه کشته شود، این بود تا اینکه در یک شب تابستانی که ابوعفک بیرون خانه و در هوای باز خوابیده بود، سالم ابن عمیر بر وی حمله کرده و سلاح خود را در کبد او فرو کرده و کشتش.

منـابـع

کلیــد واژه هــا