علت مثال زدن قرآن

خداوند در قرآن کریم می فرماید: «و یضرب الله الامثال للناس؛ خدا مثال هایی برای مردم ذکر می کند.» (ابراهیم/ 25) صورت و ترسیم را "مثال" می گویند. وقتی می خواهند مطلبی را که به صورت خودش برای افراد روشن نشده است مجسم کنند، صورت دیگری برای آن ذکر می کنند، لباس دیگری به آن می پوشانند که با این لباس طرف بتواند آن را بفهمد و درک کند و بشناسد. اصلا تمثیل هایی هم که ما خودمان همیشه می آوریم و تشبیه هایی که می کنیم برای همین است، یعنی اگر خود آن مشبه به و اصل را صاف و ساده ذکر کنیم طرف آن طور که باید درک نمی کند ولی وقتی که آن را در قالب و لباس یک مثال بیان کردیم و در واقع یک رسم برایش کشیدیم، طرف آن را که می بیند به حقیقت نزدیک می شود.
اینجا هم که قرآن کریم (مثل را) ذکر می کند، بعد می فرماید: «و یضرب الله الامثال للناس؛ خداوند مثل ها را اینچنین برای مردم ذکر می کند.» در جاهای دیگر می فرماید: «و تلک الامثال نضربها للناس لعلهم یتفکرون؛ این مثل ها را برای مردم می زنیم، باشد که فکر کنند.» (حشر/ 21) با این تمثیل ها می خواهیم مردم حقیقت را آنچنان که هست دریابند.
حقایق معاد به ویژه برای انسان دنیایی که هنوز به عالم آخرت نرفته است؛ یعنی نه مرده که برود آنجا و نه مردن اختیاری داشته است که آن را درک کرده باشد، قابل فهم نیست. برای موجودی که اهل این نشئه است آنچه که در آن نشئه هست اصلا قابل تصور و قابل درک کردن نیست مگر در لباس تمثیل ها و مثل ها و در لباس چیزهایی که با آنچه مردم درک می کنند آن را مجسم و بیان کنند.

منـابـع

کلیــد واژه هــا