این کتاب یکی از آثار و تالیفات آیت الله جعفر سبحانی تبریزی است. مؤلف در این رساله به بررسی سیره یکی از نبوغ عصر، فیلسوف بزرگ محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی پرداخته است که پس از تقدیم زندگینامه آن بزرگوار، آراء و افکار فلسفی او را به صورت مختصر در دو مسئله آورده و به خوانندگان علاقه مند تقدیم کرده است: 1. اصالة الوجود و اعتباریة الماهیة. 2. التشکیک فی الوجود دون الماهیة؛ این دو مسئله اساس هر شناخت فلسفی به شمار می رود که در دو جایگاه سیرت و حیات صدرالدین شیرازی آشکار است. این کتاب به زبان عربی نگارش یافته است.
زندگینامه آیت الله جعفر سبحانی تبریزی
حضرت آیة الله جعفر سبحانی تبریزی در 28 شوال المکرم 1347 هـ.ق (20 فروردین 1308 ش) در تبریز در خانواده علم و تقوا و فضیلت دیده به جهان گشود. آیة الله حاج شیخ جعفر سبحانی پس از فراغت از تحصیلات ابتدایی در مکتبخانه مرحوم میرزا محمود فاضل به فراگیری متون ادب پارسی پرداخت و کتابهای گلستان و بوستان و تاریخ معجم و نصاب الصبیان و ابواب الجنان و... را فراگرفت. در 14 سالگی رهسپار مدرسه علمیه طالبیه تبریز گردید. از اساتید ایشان می توان به آیة الله روح اله خمینی و حاج شیخ حسن نحوی و میرزا محمدعلی مدرس خیابانی صاحب ریحانه الادب و استاد علامه طباطبایی و... اشاره کرد. ایشان یکی از مدرسان دارالتبلیغ اسلامی قم به شمار می روند که در زمینه تاریخ ملل و کلام اسلامی تحقیق می کنند و همچنین وی مؤسس مرکز مطالعات کلام اسلامی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام صادق (ع) در قم (1359) است و یکی از اساتید برجسته حوزه علمیه قم است که در علم کلام سرآمد حوزه است.
ایشان پس از درگذشت آیة الله شیخ جواد تبریزی و با استظهار به درخواست گروهی از مردم آذربایجان به صحنه مرجعیت وارد شد. از دیگر فعالیت های علمی و فرهنگی ایشان می توان به: تأسیس و نگارش دانشنامه کلام اسلامی، تأسیس مجله و مرکز تخصصی کلام اسلامی، تألیف کتب درسی دانشگاهی و حوزوی و عضویت در هیات امنای دایرة المعارف اسلامی و.... اشاره کرد و از جمله آثار ایشان، الکتب الکلامیه و معجم المتکلمین، موسوعه طبقات الفقها، معجم التراث و الموسوعه الرجالیه، فروغ ابدیت، سیمای فرزانگان، آئین وهابیت و...
ساختاربندی کتاب:
این کتاب دارای دو مقام و دو مساله به شرح زیر است:
1. المقام الاول: صدرالمتالهین سیرته و حیاته
2. المقام الثانی: فی الفلسفة و العلوم و الحد المائز بینهما
* المسالة الاولی: اصالة الوجود:
1- بداهة الوجود و غناؤه عن التعریف
2- السیر التاریخی لمسألة اصالة الوجود
3- تحریر محل النزاع
4- اصالة الوجود و براهینها
5- اصالة الماهیة و ادلة القائلین بها
6- ثمرات البحث
- المسالة الثانیة: اشتراک الوجود فی مرحلتین:
1. فی وحدة مفهوم الوجود
2. حقیقة الوجود حقیقة واجدة مشکلة
این کتاب در سال 1382 توسط مؤسسه امام صادق (ع) در قم چاپ و منتشر گردیده است.
کتب فلسفی کتاب قاعدتان فلسفیتان فی الحکمة المتعالیه جعفر سبحانی تبریزی کتاب شناسی ملاصدرا