رساله یادآور در توحید

این رساله یکی از آثار و تألیفات میرزا احمد آشتیانی است. استاد احمد آشتیانی برای یادآوری جوانان روشن فکر که سایر طبقات خامد الفکر را ارشاد و هدایت بنماید این رساله را تقریر نموده است.

معرفی اجمالی نویسنده:
میرزا احمد آشتیانی فقیه و فیلسوف شیعی امامی، چهارمین و کوچک ترین فرزند میرزا حسن مجتهد آشتیانی، فقیه سرشناس روزگار ناصرالدین شاه و مظفرالدین ‎شاه قاجار، به سال 1300 هجری قمری در تهران دیده به جهان گشود و پس از پایان تحصیل مقدمات عربی و ادبیات فارسی، به خواندن سطوح فقه و اصول در خدمت پدر خود پرداخت و بعد از درگذشت وی (1319 ق/ 1901 م)، تحصیلات خویش را نزد علمای دیگر مانند سیدمحمد یزدی، میرزاهاشم رشتی، حکیم کرمانشاهی و... دنبال کرد و آنگاه در مدرسه سپهسالار به تدریس معقول و منقول مشغول شد. در 1340 قمری رهسپار نجف اشرف گشت و افزون بر کسب فیض از محضر استادانی چون علامه نائینی و آقا ضیاءالدین عراقی، خود نیز مجلس درس فلسفه دایر ساخت. در 1350 قمری به ایران برگشت و بقیه عمر را در تهران به تدریس فقه و اصول و علوم عقلی، تألیف کتاب و ارشاد مردم گذراند. وی هنگام وفات متصدی مدرسه علمیه مروی، بزرگترین حوزه علمیه تهران، بود. میرزا احمد افزون بر احاطه بر علوم عقلی و نقلی، در پزشکی قدیم و دانش های قدیم و دانش های ریاضی نیز دستی داشت. خط را بسیار زیبا می‎نوشت و با تخلص «واله» شعر می‎سرود. وی عارفی خلیق، متواضع، سلیم ‎النفس، متعبد و مثل اعلای پارسایی بود. میرزا احمد از 5 تن از مراجع زمان گواهی اجتهاد داشت. ثمره ازدواج ایشان دو پسر و چهار دختر بود. آیت الله آشتیانی روز سه شنبه سوم تیر ماه 1354/ چهاردهم جمادی الثانی 1359 هـ.ق در 95 سالگی پس از حدود 80 سال تعلیم و تعلم و تربیت انسان ها و خدمت به اسلام و مسلمانان چشم از جهان فرو بست. ایشان در مقبره خانوادگی ایشان در صحن حرم حضرت عبدالعظیم به خاک سپرده شده اند.

ساختاربندی کتاب:
این کتاب شامل چندین عنوان به شرح زیر است:
- تذییل: و چون ایجاد، پدید نمودن و موجود نمودن چیزی است در محلی و موقعی که شخص آن چیز پیش از ایجاد در هیچ محلی و مکانی نبوده...
- تعقیب: انسان دارای دو جهت می باشد. جهت ماهیت و جهت وجود.
- تذکره: ذاتی که عالم به معلومی است...
- تبصره: تمام حسنات کمالیه از قبیل علم و قدرت و حیات، عین ذات مقدس خداوند متعال است.
- تأنیس: چگونگی وصف خداوند که مخلوقات دارای شعور در آن شرکت نداشته باشند.
- تنویر: شبهه نیست که محبوبیت هر محبوبی غیر از ذات خداوندی برای دارا بودن یک صفت حسن و کمالی است...
این رساله قبلا به ضمیمه دو رساله دیگر مولف (بیان نافع و عیدیه) در سال ١٣٥١ چاپ شده و بار دیگر در سال ١٣٨٥ هـ.ق به صورت جداگانه و نیز در سال ١٤٠٣ چاپ شده است.