کتاب حماسه و عرفان

این کتاب یکی از آثار و تألیفات آیة الله عبدالله جوادی آملی است. در این کتاب اصول و بنیانهایی از این دو فضیلت انسانی (حماسه و عرفان) شناسایی شده تا با تبیین جایگاه هر یک، زنگارهای باطلی که موجب دور نگهداشتن یکی از دیگری است، زدوده شده و اتحاد و ائتلاف این دو و اینکه هر یک مکمل دیگری است با بیان سیره عملی و علمی شاخصه های معصوم عالم اسلام یعنی امامان بزرگوار (ع)، ترسیم شده است. این مجموعه هماهنگ بیانات مؤلف حکیم است که در محرم سال 1411 (هـ.ق) در سطح عموم با ملاحظه شرایط زمانی و مکانی خاص خود ایراد شده است.

زندگینامه (آیة الله عبدالله جوادی آملی)
آیة الله عبدالله جوادی آملی در سال 1312 هـ.ش در شهر آمل به دنیا آمد. پدر و جد ایشان از مبلغین اسلام و ارادتمندان به آستان ولایت بوده اند. آیة الله جوادی آملی پس از به پایان رساندن دوره ابتدایی در سال 1325 وارد حوزه علمیه آمل شد و تا سال 1329 در آن شهر به تحصیل علم پرداخت و پس از آن عازم حوزه علمیه مشهد شد ولی چون طلاب آنجا نسبت به علمای بزرگ مشهد تکریمی نداشتند، آنجا را ترک گفته و وارد حوزه علمیه تهران شد. ایشان با ورود به مدرسه مروی به خواندن رسائل و مکاسب اشتغال یافتند و پس از آن به فراگیری کفایة الاصول و علوم عقلی و نقلی پرداختند و پس از 5 سال عازم حوزه علمیه قم شدند و تاکنون در آنجا حضور داشتند. یکی از خدمات فرهنگی ایشان تأسیس مؤسسه تحقیقاتی و نشر اسراء در سال 1372 است. ایشان در مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس خبرگان رهبری در دوره های اول و دوم عضویت داشتند و همچنین یکی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بوده اند و هم اکنون امامت نماز جمعه شهر مقدس قم را بر عهده دارند. از اساتید و دوستان ایشان می توان به آیة الله عزیزالله طبرسی، میرزامهدی محی الدین الهی قمشه ای، آیة الله بروجردی، امام خمینی (ره) و علامه سید محمدحسین طباطبایی و ... اشاره کرد. ایشان آثار و تألیفات بسیاری دارند از جمله: تسنیم، تفسیر قرآن کریم، تفسیر موضوعی قرآن کریم، رحیق مختوم، اسرارالصلوة، صهبای حج، ولایت فقیه و...

ساختاربندی کتاب:
این کتاب شامل مقدمه ای مفصل و 3 بخش 7 فصل به شرح زیر می باشد:
مقدمه شامل مباحث زیر است: جنگ و صلح در نظام آفرینش- توحید، حق فطرت- دین، روح معنوی جامعه- شرافت شهادت- هماهنگی حماسه و عرفان- و...
1. بخش اول: هماهنگی آیین اسلام با فطرت
فصل 1: نکاتی پیرامون آیه میثاق
فصل 2: زوایای توحید
2. بخش دوم: فضیلت حماسه و عرفان
3. بخش سوم: عارفان حماسه ساز و حماسه سازان عارف
فصل اول: امیر عارفان و سرآمد حماسه سازان
فصل دوم: سیر مظلومان و پیشاهنگ شهیدان
فصل سوم: مظاهر عرفان در حادثه عاشورا
فصل چهارم: جلوه های حماسی عاشورا
فصل پنجم: سید ساجدان و زینت عابدان
در انتهای کتاب فهرست آیات، روایات، ادعیه، اشعار، اعلام، کتب و منابع و فهرست تفصیلی آورده شده است. این کتاب در سال 1377 توسط مرکز نشر اسراء در قم به چاپ رسیده و منتشر گردیده است و همچنین با تنظیم و ویرایش حجة الاسلام حسین رضوانی توسط مرکز فرهنگی نشر رجاء در سال 1372 به طبع رسیده است.