کتاب الله شناسی

کتابی است اعتقادی شامل مباحث کلامی و غیرکلامی، از موضوعات و مباحث مهم توحیدیه به زبان فارسی در قرن معاصر (15 هجری قمری). اصل مباحث، یک دوره تفسیر آیه مبارکه (الله نورالسموات و اللارض.....) آیه 35 تا آخر، از سوره مبارکه نور، بیست و چهارمین سوره از قرآن مجید، که در معرفت "الله" و حضور خداوند در همه شریان هستی، امکان لقاء "الله" و انحصار معرفت الله در لقاء الله. در این مباحث، از مسئله توحید ذاتی و اسمائی و افعالی ذات مقدس خداوند و کیفیت پیدایش عالم آفرینش، ربط حادث به قدیم، نزول نور وجود در مظاهر امکان، حقیقت ولایت و ارتباط موجودات به ذات باریتعالی و.... بحث شده است. مؤلف، علامه آیة الله سید محمدحسین حسینی تهرانی، از علما و فقها و عرفای بزرگ قرن 15 هجری قمری. این کتاب که شامل مباحث فراوان توحیدیه، اعم از کلامی و غیرکلامی است، فقط در 3 جلد تحریر شده که متأسفانه مؤلف بزرگوار آن، قبل از اتمام جلد سوم، رحلت نمود.

معرفی اجمالی نویسنده:
علامه آیة الله حاج سیدمحمدحسین حسینی طهرانی، عالم، فقیه، عارف بزرگ قرن معاصر (پانزدهم هجری قمری) فرزند آیة الله حاج سید محمدصادق طهرانی، که در 24 محرم سال 1345 هـ ق، در طهران بدنیا آمد. دوران کودکی را تحت تربیت پدربزرگوارش بود و تحصیلات ابتدائی مدرسه و بعد دوره آموزش متوسطه را در رشته مکانیک و ماشین سازی به اتمام رساند. سپس به دلیل علاقه به دروس دین، علوم "حوزوی" را انتخاب و در سن 19 سالگی (بعد از پوشیدن لباس روحانیت) به شهر قم عزیمت کرد. در همان سالهای نخست، جزو اولین شاگردان مرحوم علامه طباطبائی (صاحب تفسیر گرانقدر "المیزان") شد و در درس تفسیر و حکمت و عرفان عملی از خواص یاران ایشان گردید. مدت 7 سال در سطوح مختلف علمی از اساتید بزرگ بهره ها برد و آنگاه برای تکمیل علوم خود، در سن 26 سالگی به عراق رفت و در شهر نجف اشرف ساکن شد. دروس فقه و اصول و حدیث و رجال را در محضر علمای اعلام چون آیة الله حاج شیخ حسین حلی، سیدابوالقاسم خوئی، سید محمد شاهرودی و آقا بزرگ تهرانی، کسب فیض کرد. در همین ایام، بنا به نظر و توصیه علامه طباطبائی، در مسائل سلوکی و عرفانی، به مؤانست و مراوده آیة الله حاج شیخ عباس قوچانی وصی مرحوم قاضی و آیة الله حاج سید جمال الدین گلپایگانی پرداخت و در ادامه راه، با آیة الله حاج شیخ محمدجواد انصاری همدانی، آشنا شده و نهایتا به حضور عارف بزرگ مرحوم حاج سید هاشم موسی حداد رسید. در تثبیت پایه های عرفان عملی خود، مجاهده ها و زحمات زیادی کشید و از فیوضات امیرالمؤمنین علی (ع) و عنایات حضرت سیدالشهداء (ع)، دائما بهره مند بود. سال 1377 هـ ق، در سن 33 سالگی، بعد از اتمام تحصیلات عالیه و رسیدن به فضائل ظاهری و کمالات باطنی، به خاطر ادای تکلیف و ترویج و گسترش علم و دین، به طهران برگشت. بعد از رحلت آیة اله بروجردی و تحرکات طاغوتی حکومت پهلوی، رهبر فقید انقلاب (آیة الله خمینی) را همراهی و فعالیتی مؤثر داشت. علامه بزرگوار پس از 23 سال تلاش و سکونت در تهران، سال 1400 هـ ق، به شهر مشهد هجرت و پانزده سال آخر عمر خود را آنجا گذراند. وی در سال 1416 هـ ق، در ماه صفر، در همانجا رحلت فرمود.

ساختاری از کتاب
مجموعه 3 جلدی است:
جلد اول بعد از دو مقدمه کوتاه از مؤلف شامل مطالبی در تفسیر آیه نور در معرفة الله و نظر علامه طباطبایی و بحث روایی او در این آیه، حضور حضرت حق در همه شریان هستی، تطبیق آیه نور بر خمسه طیبه، امکان لقاء الهی و وصول به حرم امن او و انحصار معرفة الله در لقاء الله، مطالبی درباره معراج رسول خدا، تفسیر آیه "فمن کان یرجوا لقاء ربه"، فقرات مناجات و آیات و روایات و تفسیر توحیدی آنها و شعار توحیدی و مباحث بسیاری دیگر.
جلد دوم شامل مباحثی:
- هر راهی غیر از وصول به توحید صحیح و کامل، منحرف است.
- منطق قرآن هرگونه وجود و آثار وجود را منحصر فقط به خدا می داند.
- عشق متقابل خداوند و موجودات.
- معنی تشخص وجود: لاهوالاهو
- رد کتاب «الاخبار الدخیله» راجع به توقیع وارد در ماه رجب. این مطلب به عنوان رساله ای در آخر این جلد، ملحق شده است.
جلد سوم شامل مباحثی چون:
- تفسیر سوره تکاثر، در مراتب معرفت خدا، مسائل توحیدی
- قائلین برای اثر وجودی غیرخدا، مبتلا به شرک خفی شده اند
- معنای صحیح وحدت وجود و ابطال حلول و اتحاد
- انحرافات حشویه، شیخیه و قشریه و بی بهره بودن آنها از خداوند
-انحرافات شیخ احمد احسائی و پیروان مکتب او در توحید.
اینها عناوین بسیار مختصری در رابطه با این مجموعه بود، لکن مباحث و مطالب بسیار عمیق و وسیع و گسترده با آیات و روایات متعدد و گفتار بزرگان و حکما و علما و اشعار عرفا به صورت فلسفی و حکمی مطرح و در هر 3 جلد، تحریر شده است.

منـابـع

کلیــد واژه هــا