شرح نبراس الهدی فی احکام الفقه و اسرارها

این کتاب یکی از آثار و تألیفات حکیم ملاهادی بن مهدی سبزواری است. حکیم سبزواری این کتاب را که در علم فقه می باشد، شرح کرده است. نبراس الهدی منظومه ای است در اسرار و رموز عبادات. دو منظومه دیگر به نام های المقیاس فی الفقه و اسرار العباده هستند که در حقیقت همان منظومه شرح نبراس است که در الذریعه و دیگر کتاب شناسی ها در این باب بحث هایی صورت گرفته است که نتیجه همه یکی است و به منظومه شرح نبراس ختم می شود. این کتاب به زبان عربی نگارش یافته است.

زندگینامه حاج ملاهادی بن مهدی سبزواری:
ملاهادی بن مهدی بن حاج میرزا هادی بن میرزا مهدی بن محمدصادق سبزواری در سال 1212 هجری قمری در سبزوار متولد شد. ایشان یکی از بزرگترین حکیمان و عارفان قرن 13 هجری قمری و از نامدارترین شاگردان و شارحان حکمت صدرایی است. حکیم سبزواری 7 ساله بود که پدرش مرد. در ده سالگی برای تحصیل به مشهد مقدس رفت و ده سال اقامت کرد. شهرت حکمای اصفهان او را برای تحصیل عرفان و فلسفه به اصفهان کشید و حدود هفت سال در آنجا اقامت کرد سپس به مشهد مراجعت کرد و در مدرسه حاج حسن به تدریس پرداخت. آنگاه عازم بیت الله شد. در مراجعت اجبارا دو سه سالی در کرمان اقامت کرد و به تربیت نفس و ریاضت پرداخت. در همه مدتی که آنجا بود به کمک خادم مدرسه به خدمت طلاب قیام کرد و بعد دختر همان خادم را به زنی گرفت و رهسپار سبزوار شد. قریب به چهل سال بدون آنکه حتی یک نوبت از آن شهر خارج شود در آنجا توقف کرد و به کار مطالعه و تحقیق و تدریس و تألیف و عبادت و ریاضت نفس و تربیت شاگردان پرداخت تا در عصر روز بیست و پنجم ذی الحجه سال 1289 قمری در سبزوار درگذشت. آرامگاه او در دروازه نیشابور سبزوار (اکنون معروف به فلکه زند) قرار دارد. حاج ملاهادی سبزواری در شعر و اسرار تخلص می کرد.
اساتید: حاج ملاحسین سبزواری، آقا محمد علی نجفی، حاج محمدابراهیم کلباسی و...
شاگردان: آخوند ملا محمد سبزواری، کاظم خراسانی، ادیب نیشابوری و...
آثار: اسرار الحکم، شرح مثنوی، شرح دعاء الصباح، شرح الاسماء و...

مقدمه مولف
*محفل الطهاره:
- نبراس فی عددالنجاسات
- نبراس فی تعدید المطهرات
- نبراس فی آداب التخلی
- نبراس فی اقسام الطهارة
- نبراس فی موجبات الغسل
*الکلام فی احکام الاموات:
- نبراس الحکام الاحتصار
- نبراس غسل المیت
- نبراس التکفین
- نبراس الدفن
- نبراس التیمم
- نبراس کیفیة التیمم
*محفل الصلاه:
- نبراس عدد الصلوات
- نبراس رکعات الصلاة الیومیة
- نبراس عدد الرواتب من النوافل
- نبراس اوقات الصلوات
- نبراس القبله (القبله)
- نبراس لباس المصلی
- نبراس مکان المصلی
- نبراس اذان و اقامه
- و...
* الکلام فی مقارنات الصلاة:
- نبراس القیام فی الصلاة
- نبراس النیة فی الصلاة
- نبراس تکبیر الاحرام
- نبراس القرائة
- نبراس الرکوع
- نبراس السجدة
- نبراس القنوت
- نبراس التشهد
- نبراس احکام شک فی الصلاة
- محفل الزکاة:
- نبراس ارکان الزکاة
- نبراس بیان آخر فی عدد مافیه الزکاة
- نبراس شرائط زکاة
- نبراس الزکاة الفطره
- و...
* محفل الصیام:
- نبراس الصوم تعریفه و اقامسه و احکامه
- نبراس کفارة الصیام
- نبراس اقسام الصوم الواجب
- نبراس اقسام الصوم المندوب
- و...
* محفل حج:
- نبراس الحج مشیا و راکبا
- نبراس شرائط وجوب الحج
- نبراس اقسام حج
- نبراس افعال حج الافراد
- نبراس احرام الاعتمار
- و...
- القول فی الطواف
- القول فی السعی
- القول فی التقصیر
- حج تمتع
- القول فی مناسک منی
* محفل النکاح:
- نبراس احکام النکاح
- نبراس خطبه النکاح
- نبراس آداب العقد و مکروهاته
- نبراس اسباب تحریم النکاح سنته
- نبراس النکاح الاماء
- نبراس العیوب المنفسخه
- نبراس الولادة
- نباس النفقات بهانکاح
- و...
این کتاب در سال 1380 توسط انتشارات بیدار در قم منتشر شده است. تحقیق از محسن بیدارفر.

Sources

Keywords