کتاب در بحث از صفات جلالیه و جمالیه حضرت حق

این کتاب اقتباسی است از تقریرات مجلس بحث آقا شیخ محمد تقی آملی که در شبهای دوشنبه در مسجد مجد برگزار می شده است. این کتاب بخش 5 از کتاب ماده پرستی تا خدا پرستی است.

معرفی اجمالی آقا شیخ محمد تقی آملی:
محمدتقی آملی، فقیه امامی، فرزند مولا محمد آملی در روز چهارشنبه یازدهم ماه ذی قعدة الحرام موافق با سال 1304 هـ.ق در تهران متولد شد. آقا شیخ محمدتقی آملی حقا از اعاظم علمای معاصر و جامع معقول و منقول و مجتهد در فروع و اصول بود چنان که حائز منقبتین علم و عمل بود. هم در مراقبت حظی وافر داشت که دارای رتبت عندیت بود و هم در سلوک الی الله نصیب وافی داشت که واجد عزم و همت بود، و هم در تدریس توفیق والا داشت و هم در تصنیف ید طولی. هنگامی که به بدایت تعلیم رسید به مکتب رفت و بعد از آشنایی به خواندن و نوشتن فارسی به تعلم علوم عربیه که مهمترین کمالات آن عصر بود گماشت و سپس فقه و اصول را شروع کرد، مقدمات علوم را نزد پدر آموخت پس از آن نزد عالمان دیگری مانند شیخ عبدالنبی نوری و میرزا حسن کرمانشاهی درس خواند. سپس در سال 1340 ق به نجف اشرف رفت و مدت چهارده سال از محضر استادانی چون میرزای نائینی و آقا ضیاء عراقی (اراکی) و آقا سید ابوالحسن اصفهانی بهره یافت و همچنین ایشان شاگرد برجسته علامه میرزا علی آقا قاضی بوده است؛ سپس به تهران بازگشت و به تصنیف و تدریس مشغول شد. از شاگردان او می توان به آیت الله حسن زاده آملی، آیت الله سید رضی شیرازی، آیت الله یحیی عابدی، آیت الله مصطفی مجد جامعی، آیت الله محی الدین انواری و... اشاره کرد. جمعی از فقهای فاضل از محضرش بهره می بردند و بسیار گرامیش می داشتند. آملی فقیهی گوشه نشین بود و از پذیرفتن مسئولیت ریاست گریزان بود و تا پایان زندگی نیز در نوشتن رساله فتوایی خودداری کرد. از آثار او می توان به شرح عروة الوثقی و حاشیه بر شرح منظومه سبزواری اشاره کرد. وی در صبح دوشنبه ماه صفر 1379 هـ.ق مطابق با اول شهریور 1338 در تهران دار فانی را وداع گفت.

ساختار بندی کتاب:
سوم از صفات (سلبیه) حق تعالی آنکه مرئی نیست.
چهارم از صفات (سلبیه) حق تعالی آنکه محل حوادث نیست.
پنجم از صفات (سلبیه) حق تعالی آنکه جوهر و عرض نیست.
ششم از صفات (سلبیه) حق تعالی آنکه حلول در چیزی نمی کند.
هفتم از صفات (سلبیه) حق تعالی آنکه متحد با چیزی نمی شود.
هشتم از صفات (سلبیه) حق تعالی آنکه مثل و مانند ندارد.
نهم از صفات (سلبیه) حق تعالی آنکه ضدی بر او نیست.
دهم از صفات (سلبیه) حق تعالی آنکه ندی برای او نیست.
اول از صفات (ثبوتیه) حق تعالی آنکه غنی است.
دوم از صفات (ثبوتیه) حق تعالی آنکه ملک است.
سوم از صفات (ثبوتیه) حق تعالی آنکه جواد است.
چهارم از صفات (ثبوتیه) حق تعالی آنکه حق است.
پنجم از صفات (ثبوتیه) حق تعالی آنکه تام است.
ششم از صفات (ثبوتیه) حق تعالی آنکه حکیم است.
هفتم از صفات (ثبوتیه) حق تعالی آنکه قیوم است.
هشتم از صفات (ثبوتیه) حق تعالی آنکه جبار است.
نهم از صفات (ثبوتیه) حق تعالی آنکه قهار است.
دهم از صفات (ثبوتیه) حق تعالی آنکه خیر محض است.
دوم از اصول الدین عدل است.
بحث در معنی عدالت، حسن و قبح اشیاء، حکمت و مصلحت.

Sources

Keywords