توصیه و تاکید احادیث و روایات به انجام اعمال پسندیده

دین اسلام مکتبی جامع است که مردم را به انجام تمام اعمال نیک سفارش کرده است یکی از این کارهای نیک عدالت است

اجرای عدالت
تا اندازه زیاد درباره عدل تاکید کرده اند به طوری که دین اسلام، دین «توحید و عدل» خوانده شده است. عدل به همه معانی و در همه مصداقهای آن. همه مسلمانان خدای متعال را «عادل» می دانند پس او چگونه به ظلم راضی است؟ هرگز چنین نیست. عدل جزء ذات دین است. و همین عدل است که پیامبر (ص) فرموده است: «یک ساعت اجرای عدالت بهتر است از هفتاد سال عبادت شبانه روز نماز و روزه» و خوشبختانه برای فهمیدن معنای «عدل» نیازی به کسی و تعریفی و فلسفه ای نداریم زیرا از امامان معصوم (ع) در این باره صریح ترین بیان در معتبرترین کتاب آمده است. شیخ بزرگوار کلینی از حضرت امام جعفر صادق (ع) نقل کرده است که فرمود: اگر در میان مردم به عدالت رفتار شود همه بی نیاز خواهند گشت. پس عدالت اجتماعی و اقتصادی یعنی رسیدن به زندگی منهای فقر. پس هرجا فقر است عدل نیست. و هرجا عدل نیست توحید نیز چنانکه باید نیست.

طلب علم و دانش
آن را بر همه افراد از مرد و زن واجب فرموده است و احادیث نبوی در این باره چه بسیار است.

امر به معروف و نهی از منکر
پیامبر (ص) فرموده است: چون مردم این دو فریضه را ترک کنند اشرار بر آنان مسلط گردند و دعای نیکان نیز مستجاب نگردد.

رعایت همسایه خدمت به مردم
پیامبر (ص) تا چهل خانه را از چهار طرف همسایه شمرده است و فرموده است هر کس سیر بخوابد و همسایه اش گرسنه باشد به من ایمان نیاورده است و چه بسیار سفارشهای دیگر درباره همسایگان؛ و به طور عام درباره هر کس که انسان با او سر و کاری پیدا کند از هر دین و مذهب که باشد سفارش شده است که با تواضع و صداقت و امانت و ادب با او رفتار کند؛ چنانکه امام محمد باقر (ع) نیز فرموده است: با مردم مومن دوستی یکدل باش؛ و اگر یهودی با تو همنشین شد با او به خوبی معاشرت کن.
و درباره خدمت به مردم از پیامبر اکرم (ص) رسیده است که فرمود: مردمان خانواده خدا هستند این است که محبوبترین خلق در نزد خداوند کسی است که نفعی به خانواده خدا (یعنی مردم) برساند، و خانواری را شادمان سازد. بهترین کارها در نزد خدا آن است که برای مومنی کاری کنی، او را سیر کنی یا غمی از دلش برداری.
و از امام صادق (ع) رسیده است که فرمود: هنگامی که بنده خدا به راه افتاد برای انجام دادن کاری برای مومنی خداوند دو فرشته را در طرف راست و چپ او مامور می کند تا برای او طلب مغفرت و دعا کنند به خدا سوگند هنگامی که کار کسی درست شود و احتیاج مسلمانی برآورده گردد پیامبر خدا (ص) بیشتر خوشحال می شود تا صاحب حاجت.
همچنین امام صادق (ع) فرمود: هرکس خانه ای داشته باشد، و مسلمانی نیاز به آن خانه پیدا کند و صاحبخانه ندهد خداوند متعال می فرماید: ای فرشتگان من! ایا این بنده من نشستن در خانه دنیا را از بنده دیگر من دریغ کرد، به عزت و جلال خودم سوگند که هرگز او به بهشت من پا نخواهد گذاشت.

حق الناس
پیامبر اکرم (ص) فرموده است: کسی که حقی از دیگران بر گردن او باشد و ادا نکند صاحب حق در قیامت مطالبه خواهد کرد و از او خواهد گرفت.

طلب روزی حلال
کسب حلال و پاکی در کار و کسب و شغل و قانع بودن به نفع کم در زندگی جسمی و روحی انسان موثر است و ارزش عبادتهای شخص به خوراک و پوشاک و مسکن حلال اوست. پیامبر اکرم (ص) فرموده است: بالاترین و بهترین مراتب عبادت طلب روزی حلال (و کسب درست و حلال) است.

داشتن اخلاق خوش
داشتن اخلاق خوش انسان را به مقام کسانی می رساند که روزها روزه اند و شبها مشغول نماز و عبادت؛ بهترین شما خوش اخلاقها هستند که با مردم می جوشند و (با خوش برخوردی و اخلاق خوش و روی گشاده و تواضع) با همه سلوک می کنند.
ای ابوذر! انسان بد اخلاق تا اخلاق خود را خوب نکند دایم از خدا دور می شود؛ با خانواده خود و همسایگان و هر کس از مردم که با شما معاشرت و سر و کار دارد با خوش اخلاقی رفتار کنید تا خداوند درجات عالی بهشت را به شما بدهد.

میانه روی در مصرف (ترک اسراف و ریخت و پاش)
هر کس در خرج کردن میانه روی کند درمانده نمی شود. از جمله فهم دین (و دینداری) ملاحظه داشتن در زندگی (و مصرف) است. کسانی که اسراف می کنند حق دیگران را مصرف می کنند. کسانی که در مصرف میانه روی نکنند و به ریخت و پاش و اسراف بپردازند، دعاهایشان به درگاه خدا مستجاب نمی شود.
ای ابوذر! هر کس دو جامه دارد یکی را خود بپوشد و یکی را به دیگری بدهد. هم این دستورات برای رسیدن انسان به سعادت ابدی است که پیشوایان معصوم ما آنها را به ما توصیه کرده اند.

Sources

Keywords