عقل به عنوان دلیل و معیار در قرآن و احادیث

در قرآن کریم چنین آمده است:
1-«أفلم یسیروا فی الارض فتکون لهم قلوب یعقلون بها؟» (حج/46)
«آیا در زمین به سیر نپرداختند، تا صاحب دل هایی (و عقل هایی نیرومند و با تجربه) گردند که بتوان با آنها به تعقل پرداخت؟..»
در بعضی از احادیث نیز درباره مقام عقل چنین میخوانیم:
1-«النبی (ص): العلم خلیل المومن... والعقل دلیله»
«پیامبر (ص): علم دوست انسان با ایمان است و عقل راهنمای او.»
2-«الامام الصادق (ع): العقل دلیل المومن»
«امام صادق (ع): عقل راهنمای انسان با ایمان است.»
3-«الامام الصادق (ع): محمد بن سلیمان ادیلمی، عن ابیه قال: قلت لا بی عبدالله (ع): فلان من عبادته و دینه وفضله؟ فقال: «کیف عقله؟» قلت: لا آدری، فقال: «ان الثواب علی قدر العقل»
«امام صادق (ع): محمد بن سلیمان دیلمی از پدرش نقل کرده است که گفت: «به امام جعفر صادق (ع) گفتم: «فلانی چه عبادتی و اعتقادی و فضیلتی دارد؟» امام فرمود: «عقلش چگونه است؟» گفتم: «نمی دانم» فرمود: «همانا پاداش اعمال به اندازه عقل (تعقل و درک عمل کننده) است.»
4-«الامام الباقر (ع): انما یداق الله العباد فی الحساب یوم القیامه علی قدر ما آتاهم من العقول فی الدنیا»
«امام باقر (ع): خدا در روز قیامت به حساب مردمان، به میزان عقلی که به آنان در دنیا داده است، به دقت رسیدگی می کند»