جستجو
سؤال مهمى که در مورد بشارت حضرت مسیح به آمدن پیامبر آخرالزمان در آیه ی «و مبشرا برسول یأتى من بعدى اسمه أحمد؛ و به رسولى که پس از من مى آید و نامش احمد است بشارت مى دهم.» (صف/ 6) مطرح مى شود این است که نام معروف پیامبر اسلام "محمد" مى باشد، در حالى که در آیه مورد بحث به عنوان "احمد" ذکر شده، این دو چگونه با هم سازگار است؟ در پاسخ این سؤال لازم است به نکات زیر توجه شود:
در تواریخ آمده است که پیامبر اسلام (ص) از کودکى دو نام داشت، و حتى مردم او را با هر دو نام خطاب مى کردند، یکى "محمد" و دیگرى "احمد" اولى را جدش عبدالمطلب براى او برگزیده بود و دومى را مادرش آمنه. این مطلب در سیره ی حلبى مشروحا ذکر شده است.
از کسانى که مکرر پیامبر اسلام (ص) را با این نام یاد کردند عمویش ابوطالب بود، هم امروز در کتابى که به نام "دیوان ابوطالب" در دست ما است اشعار زیادى دیده مى شود که در آن از پیغمبر گرامى اسلام به عنوان "احمد" یاد شده مانند:
ارادوا قتل احمد ظالموهم *** و لیس بقتلهم فیهم زعیم
ستمگران آنها تصمیم قتل او را داشتند ولى براى این کار رهبرى نیافتند.
و ان کان احمد قد جاءهم *** بحق و لم یاتهم بالکذب
قطعا احمد آئین حقى براى آنها آورد و هرگز آئین دروغ نیاورد.
در غیر دیوان ابوطالب نیز اشعارى از ابوطالب در این زمینه نقل شده مانند:
لقد اکرم الله النبى محمدا فاکرم *** خلق الله فى الناس احمد
خداوند پیامبر خود محمد را گرامى داشت و لذا گرامى ترین خلق خدا در میان مردم احمد است.
در اشعار "حسان بن ثابت" شاعر معروف عصر پیامبر نیز این تعبیر دیده مى شود:
مفجعة قد شفها فقد احمد *** فظلت لالاء الرسول تعدد
مصیبت زده اى که فقدان احمد او را لاغر کرده بود و پیوسته عطایا و مواهب رسول خدا را برمى شمرد.
اشعارى که از ابوطالب یا غیر او نام احمد (به جاى محمد) در آن آمده آن قدر فراوان است که مجال نقل همه آنها در اینجا نیست، این بحث را با شعر جالب دیگرى از فرزند ابوطالب یعنى على (ع) پایان مى دهیم:
ا تامرنى بالصبر فى نصر "احمد" *** و و الله ما قلت الذى قلت جازعا
ساسعى لوجه الله فى نصر "احمد" *** نبى الهدى المحمود طفلا و یافعا
آیا به من مى گویى در یارى احمد شکیبایى کنم؟ به خدا سوگند من آنچه را گفتم از روى جزع و بى صبرى نگفتم. من براى خاطر خدا در یارى "احمد" مى کوشم همان پیامبر هدایت که در طفولیت و جوانى پیوسته محمود و ستوده بود.
در روایاتى که در مساله معراج وارد شده بسیار مى خوانیم که خداوند پیامبر اسلام (ص) را در شب معراج بارها به عنوان "احمد" خطاب کرد، و شاید از اینجا است که مشهور شده نام آن حضرت در آسمانها "احمد" و در زمین "محمد" (ص) است.
در حدیثى از امام باقر ع نیز آمده است که پیامبر اسلام (ص) ده نام داشت که پنج نام آن در قرآن آمده "محمد" و "احمد" و "عبدالله" و "یس" و "ن".
هنگامى که پیامبر آیات فوق (آیات سوره صف را) براى مردم مدینه و مکه خواند و قطعا به گوش اهل کتاب نیز رسید هیچکس از مشرکان و اهل کتاب ایراد نکردند که انجیل بشارت از آمدن "احمد" داده نام تو "محمد" است، این سکوت خود دلیل بر شهرت این اسم در آن محیط است، زیرا اگر اعتراضى شده بود براى ما نقل مى شد، چه اینکه اعتراضهاى دشمنان، حتى در مواردى که بسیار زننده بوده، نیز در تاریخ ثبت است. از مجموع این بحث نتیجه مى گیریم که نام احمد از نامهاى معروف پیامبر اسلام (ص) بوده است.
منابع
- ناصر مکارم شیرازی- تفسیر نمونه- جلد 24 صفحه 77