ثواب چند عمل اخلاقی

ثواب فروتنى
«عن مسعدة بن صدقة عن جعفر بن محمد عن أبیه ع أن علیا ع قال ما من أحد من ولد آدم إلا و ناصیته بید ملک فإن تکبر جذبه بناصیته إلى الأرض و قال له تواضع وضعک الله و إن تواضع جذبه بناصیته ثم قال له ارفع رأسک رفعک الله و لا وضعک بتواضعک لله؛ مسعده بن صدقه از امام صادق (ع)، و آن حضرت از پدر بزرگوارش (ع) نقل کرده است که حضرت على (ع) فرمود: هیچ کس از فرزندان آدم نیست مگر آنکه پیشانى وى در دست فرشته اى قرار دارد، هرگاه اظهار تکبر کند، آن فرشته پیشانى او را گرفته به طرف زمین مى کشد (که نشانه ذلت و خوارى است) و به او مى گوید: متواضع و فروتن باش، خدا تو را خوار و زبون نماید! و اگر (نسبت به دیگران) اظهار فروتنى کند، او را بلند کرده مى گوید: سرت را بالا نگاه دار، خدا تو را سرافراز گرداند و تو را به خاطر فروتنى براى خدا، پست و خوار نسازد.

ثواب کسى که کامیابى مهیا شده را رها کرده به امید پاداش نادیده
«عن السکونی عن جعفر بن محمد عن أبیه عن آبائه عن أمیر المؤمنین ع قال قال رسول الله ص طوبى لمن ترک شهوة حاضرة لموعود لم یره؛ سکونى از امام صادق (ع)، و آن حضرت از پدر بزرگوارش از امیر مؤمنان على (ع) روایت کرده است که رسول خدا (ص) فرمود: خوشا بحال کسى که کامیابى و لذت حاضر و آماده را به امید ثوابى که آن را ندیده و قرار است در آینده به آن رسد، رها کند».

ثواب دوستى براى خداوند عزوجل، و آباد کردن مساجد، و استغفار در سحرگاهان
«عن السکونی عن جعفر بن محمد عن آبائه ع قال إن الله عز و جل إذا أراد أن یصیب أهل الأرض بعذاب یقول لو لا الذین یتحابون فی و یعمرون مساجدی و یستغفرون بالأسحار لولاهم لأنزلت علیهم عذابی؛ سکونى از امام صادق (ع)، و آن حضرت از پدر بزرگوارش (ع) نقل کرده است که: همانا خداوند عزوجل هنگامى که اراده فرماید که اهل زمین را به عذاب (خود) گرفتار کند، مى گوید: اگر نبودند کسانى که براى من با یکدیگر دوستى مى کنند، و مساجد مرا آباد مى سازند، و در سحرگاهان از (پیشگاه) من طلب آمرزش مى کنند، مسلما عذابم را بر آنان نازل مى کردم».

ثواب کسى که نگاهش عبرت، و خاموشى وى تفکر، و کلامش ذکر باشد، و بر گناه خویش بگرید، و مردم از شرش ایمن باشند
«عن أبی حمزة عن أبی عبد الله عن أبی جعفر ع قال قال أمیر المؤمنین ع جمع الخیر کله فی ثلاث خصال النظر و السکوت و الکلام- و کل نظر لیس فیه اعتبار فهو سهو و کل سکوت لیس فیه فکر فهو غفلة و کل کلام لیس فیه ذکر فهو لغو طوبى لمن کان نظره عبرة و سکوته فکر [فکرة و کلامه ذکر [ذکرا و بکى على خطیئته و أمن الناس شره؛ ابوحمزه از امام محمدباقر (ع) روایت کرده است که امیر مؤمنان على (ع) فرمود: همه خوبیها در سه چیز جمع شده است: نگاه و خاموشى و سخن؛ و هر نگاهى که از سر عبرت و پند نباشد، بیجا و نارواست، و در هر خاموشى که اندیشه نباشد (مایه) غفلت است و فراموشى، و هر سخنى که در آن ذکر و یاد خدا نباشد، یاوه و گزافه گویى است؛ و خوشا به حال کسى که نگاهش عبرت، و خاموشى او تفکر و اندیشه، و سخنش با یاد خدا (همراه) باشد، و به خاطر گناهان و کارهاى ناروا و نکوهیده اى که کرده است بگرید، و بندگان خدا از شرش در امان باشند».

ثواب خاموشى و پیاده به خانه خدا رفتن
1- «عن الربیع بن محمد السلمی عن أبی عبد الله ع قال ما عبد الله بشیء مثل الصمت و المشی إلى بیت الله؛ ربیع بن محمد مسلى از قول مردى روایت کرده است که امام صادق (ع) فرمود: خداوند به هیچ عبادتى همانند خاموشى و با پاى پیاده به خانه او رفتن، پرستش نشده است».
2- «عن علی بن مهزیار یرفعه قال یأتی على الناس زمان یکون العافیة عشرة أجزاء تسعة منها اعتزال الناس و واحد فی الصمت؛ على بن مهزیار -بى آنکه از راویان پیش از خود نام ببرد- از یکى از ائمه معصوم (ع) نقل کرده است که فرمود: زمانى خواهد آمد که سلامتى -که ده جزء دارد- نه جزء آن در کناره گیرى از مردم، و یک جزء آن در سکوت و خاموشى است».
3- «عن علی بن الحسین بن رباط عن بعض رجاله عن أبی عبد الله ع قال لا یزال الرجل المسلم یکتب محسنا ما دام ساکتا فإذا تکلم کتب إما محسنا أو مسیئا؛ على بن حسن بن رباط، از قول یکى از راویان، از امام صادق (ع) نقل کرده است که فرمود: مرد مسلمان تا زمانى که ساکت باشد، نیکوکار نوشته مى شود، و چون به سخن درآید، یا نیکوکار نوشته خواهد شد یا بدکار».

ثواب کسى که خود جامه و کفش خویش را وصله زند و کالاى خود را خودش حمل کند
«عن ابن أبی نجران یرفعه إلى أبی عبد الله ع قال من رقع جیبه و خصف نعله و حمل سلعته فقد برئ من الکبر؛ ابن ابى نجران -بى آنکه از راویان پیش از خود نام ببرد- از امام صادق (ع) روایت کرده است که فرمود: کسى که خود جامه و پارگى کفش خویش را وصله زند، و کالاى خود را خودش حمل کند، مسلما از تکبر بدور خواهد بود».

ثواب راستگویى
«عن عبد الله بن عجلان قال سمعت أبا عبد الله ع یقول إن العبد إذا صدق کان أول من یصدقه الله و نفسه تعلم أنه صادق و إذا کذب کان أول من یکذبه الله و نفسه تعلم أنه کاذب؛ عبدالله بن عجلان از امام صادق (ع) روایت کرده است که فرمود: چون بنده خداوند به راستى سخن گوید، اولین کسى که او را تصدیق مى کند، خدا است، و خود مى داند که راستگو است؛ و اگر سخن به دروغ بگوید، اولین کسى که او را تکذیب مى کند خدا است، و خود مى داند که دروغگوست».

ثواب کسى که کار پسندیده و یا نکوهیده خود را پنهان کند
«عن عباس بن هلال قال سمعت أبا الحسن الرضا ع قال المستتر بالحسنة تعدل سبعین حسنة و المذیع بالسیئة مخذول و المستتر بالسیئة مغفور له؛ عباس بن هلال روایت کرده است که از امام رضا (ع) شنیدم که مى فرمود: یک کار پسندیده و نیک پنهانى انجام دادن، برابر هفتاد کار نیک است، و کسى که کار زشت خویش را آشکار انجام دهد، (در نظر مردم) خوار و ذلیل گشته است، و کسى که کار زشت خود را پنهانى انجام دهد، او آمرزیده شده است».

ثواب کسى که مرتکب گناهى بشود و بداند که خداوند مى تواند او را عذاب کند و مى تواند او را ببخشد
«عن محمد بن مسلم عن أبی عبد الله ع قال قال النبی ص قال الله جل جلاله من أذنب ذنبا فعلم أن لی أن أعذبه و أن لی أن أعفو عنه عفوت؛ محمدبن مسلم از امام صادق (ع)، و آن حضرت از رسول خدا (ص) روایت کرده است که فرمود: خداوند جل جلاله فرموده است: کسى که مرتکب گناهى بشود و بداند که من اگر بخواهم عذابش مى کنم و اگر بخواهم او را مى بخشم؛ او را خواهم بخشید».