هشام بن ابراهیم عباسی

«هشام (هاشم) بن ابراهیم راشدی همدانی» مردی مذموم و مطعون بود و امام رضا (ع) به خاطر نفاقی که در نهاد او رسوخ داشت او را لعنت کردند و از او تبری فرمودند.
از اخبار و آثار او چنین معلوم است که او عامل و گزارشگر خلفا بود و در خانه امام کاظم و امام رضا (ع) رفت و آمد داشته و اوضاع و احوال آن حضرت را به هارون و مأمون اطلاع می داده است. همچنین مأمون، فرزند خود عباس را نزد او گذاشت تا علم و ادب بیاموزد و از این جهت او را «هشام عباسی» هم گفته اند.

شخصیت و موقعیت
شیخ صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا روایت می کند که هشام بن ابراهیم راشدی همدانی از نزدیکان امام رضا (ع) بودند و قبل از اینکه آن حضرت را به طرف خراسان ببرند، هشام مردی ادیب و زرنگ بود، و کارهای امام رضا (ع) به دست او انجام می گرفت، و اموال از اطراف و نواحی به دست او می رسید.
بعد از این که امام رضا (ع) را به خراسان بردند، او هم به خراسان رهسپار شد و خود را به فضل بن سهل نزدیک کرد و فضل هم او را گرامی داشت و به خود نزدیک نمود. او اخبار امام رضا (ع) را به ذوالریاستین و مأمون اطلاع می داد و از این جهت نزد آنان مقرب بود و هر چه در خانه امام می گذشت از آنها پنهان نمی کرد.
معمر بن خلاد گوید: امام رضا (ع) فرمود: «هشام بن ابراهیم عباسی و پدرش هر دو زندیق بودند.»

مأمور سخت گیری بر امام رضا (ع)
مأمون، هشام بن ابراهیم عباسی را حاجب حضرت رضا (ع) قرار داده بود. او هر کس را که دلش می خواست اجازه می داد تا با آن حضرت ملاقات کند و نمی گذاشت دوستان امام با وی ملاقات کنند، هر چه از زبان امام رضا (ع) می شنید و با هر کس که سخن می گفت، همه را به مأمون و ذوالریاستین می گفت. او در همان زمان، از طرف امام رضا (ع) به دروغ پخش کرده بود که آن حضرت ساز و آواز را برای او حلال کرده است و هنگامی که از امام رضا(ع) در این باره پرسیده شد، در پاسخ فرمود: «این زندیق دروغ گفته است.»
ابوطالب گوید: امام رضا (ع) فرمود: «هشام عباسی به من گفت: چرا درخواستهای مأمون را انجام نمی دهی؟ گفتم: ای عباسی! تو هم با من دشمنی می کنی؟ گفت: آری باید درخواست های او را اجابت کنی و الا گردنت را میزنم.»