از اصحاب بزرگ و خاص حضرت امام صادق (ع) فقیه و راوی موثق در نقل حدیث.
او از کسانی است که نص بر امامت حضرت موسی بن جعفر (ع) را از پدرش امام صادق (ع) روایت کرده است. معاذ اهل کوفه از همراهان و ملازم امام ششم (ع) و محرم اسرار بود.
به تجارت پارچه کرباس و به قولی گلیم فروشی مشغول و روزگارش را می گذراند. در خبر است که روزی امام (ع) احوال او را پرسید گفتند: تجارت را کنار گذاشته. این موضوع در کتاب کافی و تهذیب مسندا از خود او روایت شده که گفت:
امام صادق (ع) به من فرمود: «ای معاذ شنیده ام چندی است که به تجارت سستی و بی رغبتی!»
عرض کردم: «خیر چنین نیست انتظاری در کار بود. این وضعیت در زمانی بود که ولید بن عبدالملک کشته شده بود شیعیان خاص فکر کردند که امام (ع) از این فرصت استفاده نموده قیام می کند و حکومت را به دست می گیرد من هم چون مال زیادی داشتم و به کسی هم بدهکار نبودم با خود گفتم: همین مال مرا تا آخر عمر کفایت می کند.» امام (ع) فرمود: «تجارت را رها مکن ترک کسب عمل شیطان است. هر که ترک کند تجارت و کسب و کار را دو ثلث عقلش از بین می رود. در راه معاش خانواده ات تلاش کن زنهار که تهی دست شوی و دیگران امور معیشت تو را به عهده گیرند.»
روایت دیگری از سالی که او به حج رفته بود و در موقف عرفات جمعیت زیادی از مردم دید که به حج آمده اند به حضرت صادق (ع) عرض کرد: «چقدر مردم زیادی به حج آمده اند.»
امام (ع) نگاهی به او کرد و فرمود: «نزد من بیا.» آنگاه فرمود: «یاتی به الموج من کل مکان؛ نه به خدا قسم آن کسی که حج واقعی دارد شما هستید.» و فرمودند: «ما الحج الا لکم؛ خداوند قبول نمی کند مگر از شما.»