فایده و نتایج گفتگوهای رهبران ادیان

پایان دادن به دشمنیها

منشأ اختلافات بشری و دشمنی ها معمولا یا از سر سلطه گری و استثمار و غارت است که در این صورت راهی جز برخورد از موضع قدرت وجود ندارد، احکام جهاد (که در واقع همان دفاع است) برای این منظور قرار داده شده است. یا بر اثر برداشتهای گوناگون در مسایل اعتقادی، اجتماعی و... می باشد، این گونه اختلافات ریشه در تفکر و دیدگاه اشخاص دارد. هر دیدگاهی که خود را بر حق می داند به جای تندی، خشونت و تعصب باید با منطق و استدلال به سراغ مخالف خود برود، زیرا اعتقاد امری قلبی است و نمی توان با زور کسی را به باور رساند و تجربه ثابت نموده حتی آنجا که مطلب حقی را خواسته اند با استفاده از زور به کرسی بنشانند، ناموفق بوده اند و در برابر آن موضعگیری شده است. مطمئنا با برخورد منطقی می توان دشمنیها را تبدیل به دوستی نمود.
قرآن در این باره به پیامبر توصیه می فرماید: «و لا تستوی الحسنة و لا السیئة ادفع بالتی هی احسن فاذا الذی بینک و بینه عداوة کانه ولی حمیم؛ خوبی و بدی یکسان نیست. همواره به گونه ای که خوبتر است مباحثه کن تا کسی که میان تو و او دشمنی است چون دوست مهربان شود.» (فصلت/ 36) به کار بردن واژه «احسن» مؤمنان را ملزم می کند که از تعابیر نیکو استفاده کنند و با رویی خوش با طرف مقابل مواجه شوند و از کلمات مستهجن و تحریک آمیز که کدورت ها و دشمنیها را افزایش می دهد پرهیز نمایند. تا به این وسیله دلمشغولی و محبت خود را به طرف مقابل نشان دهد، یقینا این شیوه در دیگران مؤثر خواهد بود. اسلام خواسته است با باز کردن باب گفتگوها، دشمنیهایی که در طول تاریخ به خاطر متهم کردن یکدیگر به عقاید باطل پیش آمده و منشأ خونریزیها و جنگهای خانمان سوزی شده است کنار گذاشته شود گرچه حکومتها برای سلطه خود از دیدگاهها و نظرات سوء استفاده نموده اند.

زمینه سازی هدایت

دستیابی به حق و نجات از کژفهمی و انحرافات خواسته هر انسانی است. برای رسیدن به این آرزو رعایت اصولی الزامی است از جمله مهمترین آنها ایجاد روحیه حق طلبی است. انسان آنگاه می تواند به حق پی برد که بدون هیچ تعصب و پیش داوری با افکار و اندیشه های مختلف روبرو شود و دلایل هر کدام را مورد بررسی قرار دهد تا بهترین آنها را شناخته و بپذیرد، مسلما اگر فردی با ذهنیت خاصی با مطلبی روبرو شد، نمی تواند درستی و نادرستی آن را تشخیص دهد. در نتیجه به مطلوب خود که پی بردن به حق است نخواهد رسید. قرآن در این زمینه می گوید:«فبشر عباد الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه اولئک الذین هداهم الله و اولئک هم اولواالالباب؛ بندگانم را بشارت ده؛ همان کسانی به سخن گوش می دهند و آنگاه از بهترین آن پیروی می کنند. اینانند که خداوند هدایتشان کرده و اینانند که خردمندانند.» (زمر/ 18) از امام موسی بن جعفر (ع) روایت شده است که خداوند در این آیه به اهل تعقل و اندیشه بشارت داده است و این بشارت مختص به مؤمنان نیست.

رسیدن به نقاط مشترک برای صلح
جوهر تمام ادیان یکی است و این عامل برای گفتگوی سازنده میان ادیان محسوب می شود، هدف ادیان مختلف از گفتگو رسیدن به نقاط مشترک برای صلح پایدار است. همواره در بررسی تاریخچه ادیان یک نزاع تلخ وجود دارد که در طول قرون مختلف ادیان در برابر اختلافتی که بین آنها بوجود می آمد، برخوردهایی داشتند که به فجایع بزرگ منجر شده است، در تمام درگیریهای ادیان، دین به عنوان ابزار مهم برای این درگیریها مطرح بوده است. گفتگوی ادیان در برقراری صلح عامل بسیار مهم و ارزشمندی است، جنگهای خونینی که در جهان به راه افتاده نمونه یک تجربه از تمدن بشریت در استفاده از دین است که با گفتگوی میان ادیان مختلف این خونریزیها تبدیل به صلح و برقراری آرامش در جهان می شود. ادیان مختلف جهان همواره به دنبال راهی برای نزدیکی به یکدیگر هستند، کارشناسان فرهنگی و دینی، گفتگوی مؤثر ادیان را راهکاری برای ایجاد این نزدیکی و برقراری صلح در جهان می دانند. گفتگو زمینه ای برای رفع سوء تفاهم ها و دستیابی به نقاط مشترک است، این امر بستر لازم برای نزدیکی هر چه بیشتر ادیان به یکدیگر را موجب می شود که نتیجه این نزدیکی نیز دوستی و آرامش و در نهایت صلح است.

گفتگوی ادیان مؤثرترین راهکار برای برقراری صلح
ادیان مختلف با توجه به اشتراک در وحدانیتی که به خداوند متعال دارند، به واسطه گفتگوهای مؤثر می توانند نیازهای مختلف را برای رسیدن به صلح جهانی و پایدار برطرف کنند. اگر به مبانی گفتگو و به ملزوماتی که گفتگو در برقراری صلح در جهان دارد توجه شود، گفتگوی بین ادیان از آسانترین گفتگوها است. یکی از مسائلی که تمام ادیان مختلف در مورد آن اتفاق نظر دارند بحث توحیدگرایی و خداگرایی است، چرا که مبنای تمام ادیان و آموزه های مورد توجه آنها، بر یکتاپرستی استوار است این امر نویدبخش چارچوب اولیه برای برقراری گفتگوی بین ادیان است.

گفتگوی ادیان عاملی برای تفاهم و برقراری صلح در جهان

از طریق گفتگوی مؤثر صلح و آرامش در جهان برقرار می شود، به واسطه گفتگوی ادیان مختلف با یکدیگر سوء تفاهم های موجود برطرف، تفاهم ایجاد شده و صلح در جهان برقرار خواهد شد. همواره در طول تاریخ بشر می بینیم که ریشه اکثر جنگ هایی که رخ داده به مسائل قومی و مذهبی و اختلاف نظرهای بی اساس میان ادیان بر می گردد. گفتگوی ادیان سبب رفع بسیاری از مشکلات در ملتها می شود، گفتگوی بین ادیان باعث می شود بسیاری از اختلافات قومهای مذهبی که بر اثر برخی تعصبات به وجود می آید برطرف شود اما اگر این گفتگوها اصولی و پایدار باشد این برنامه ها در برقراری صلح نقش بسیار مؤثری خواهند داشت. گفتگو بهترین شیوه در برقراری صلح و آرامش و حل اختلاف میان ادیان مختلف است، با گفتگوی ادیان آگاهی حاصل شده، اختلافات موجود میان ادیان از بین رفته و شرایط برای برقراری صلح و آرامش فراهم می شود. در طول تاریخ پر فراز و نشیب ملتها همواره جنگ و جدال و اختلاف، بر اساس ندانستنها و عدم آگاهی طرفین از یکدیگر وجود داشته است، در واقع این عدم آگاهی و ندانسته ها عامل اصلی اختلافات میان ملتها بوده است که موجب جنگهای جبران ناپذیری در طول تاریخ شده است.
گفتگو باعث حل اختلاف میان ادیان و ملتها می شود، یکی از راههای حل اختلاف میان ملتها گفتگو با شیوه های صلح آمیز، به دور از اختلافات است، این گفتگو عاملی است در برقراری آرامش ملتها که در نهایت ندانسته از طریق گفتگو به دانسته ها تبدیل می شود. به واسطه گفتگو با گفتگو، نه تنها جهل و نادانی از بین می رود بلکه این امر زمینه و مقدمه ای برای برقراری آرامش خواهد بود، گفتگو یکی از مؤثرترین شیوه های برقراری آرامش میان ادیان مختلف است که در اصل و واحد به یک معنا اعتقاد دارند اما در برخی موارد با نادیده گرفتن بسیاری از موارد، اختلافاتی را میان خود موجب می شوند.

گفتگو راهکاری برای تعامل اندیشه های ادیان مختلف
گفتگو زمینه ای برای تعامل اندیشه های ادیان مختلف است، گفتگو راهکار بسیار مناسبی در حل اختلاف نظرها و سوء تفاهمهای ادیان مختلف و عاملی برای دستیابی به صلح و آرامش است. همانگونه که از عنوان "گفتگو" بر می آید، گفتگو به آن معنا است که دو گروه مختلف برای تعامل و تبادل نظرات و اندیشه های مختلف خود به تبادل افکار می پردازند. بسیاری از اختلافات میان ادیان مختلف، ناشی از عدم شناخت از یکدیگر است، همان طور که در روابط میان ملتها و ادیان می بینیم که اختلاف نظرها ناشی از عدم شناخت طرفین از خصوصیات و ویژگی های موجود از یکدیگر است گفتگو راه حل بسیار مناسبی برای برطرف شدن این اختلاف نظرها و عدم تفاهمها است.

آشنایی پیروان ادیان مختلف با یکدیگر
گفتگوی ادیان نقش مهمی در برقراری صلح و امنیت جهانی دارد، هدف از گفتگوی ادیان آشنایی پیروان ادیان مختلف با یکدیگر برای رسیدن به وجوه اشتراک و برقراری صلح است. با وجود اختلاف نظرهایی که ادیان مختلف با یکدیگر دارند اما هنگامی که صحبت از گفتگو و صلح است اختلافات فراموش می شود، در این راستا در مرحله اول می بایست ادیان مختلف یکدیگر را بشناسند که این شناخت در برقراری رابطه و گفتگوی مطلوب کمک می کند. تمام ادیان به گفتگو تأکید داشته و آن را یک امر پسندیده می دانند، گفتگوی صلح آمیز به ادیان کمک می کند تا با انجام آن و با توجه به اهداف مشترکی که در متون مقدس خود دارند و همه آنها به آن اتفاق نظر دارند، گفتگو را به عنوان عاملی برای برقراری صلح و آرامش امری مقدس و مطلوب تلقی کنند.

تفاهم متقابل نتیجه ارزشمند گفتگوی ادیان

گفتگو راهکاری مؤثر در نزدیکی ادیان به یکدیگر است، تفاهم و درک متقابل حاصل گفتگوی ادیان مختلف بدون در نظر داشتن سوء تفاهمها است. به طور کلی اگر گفتگوی بین ادیان جدی و اصولی باشد، راهی است برای فهم بهتر یکدیگر و این شناخت و درک متقابل، درک حقایق دینی را برای ادیان دینی ممکن خواهد کرد. گفتگو راهکاری برای فهم و درک متقابل و در نتیجه دستیابی به آرامش و صلح است که توجه به آن برای جهان امروز که با چالشهای بسیاری مواجه است، بسیار ضروری و سازنده خواهد بود، اگر بین ادیان مختلف توافق وجود نداشته باشد موجب بروز بسیاری از مشکلات می شود، البته با ایجاد زمینه های گفتگو این توافق و تفاهم ایجاد می شود، ضمن اینکه ادیان می بایست با گفتگو یکدیگر را درک کرده و زمینه های صلح و آرامش را فراهم کنند.

گفتگو زمینه ای برای دستیابی به تفاهم و صلح پایدار
مهمترین دستاورد گفتگو برقراری صلح و رفع سوء تفاهم های ادیان است، گفتگوی ادیان موجب می شود اختلافات و سوء تفاهم های میان ادیان برطرف و بستری برای ایجاد صلح پایدار فراهم شود. یکی از مهمترین مشکلاتی که پیروان ادیان با آن روبرو هستند، سوء تفاهمها و اختلافاتی است که ادیان نسبت به یکدیگر دارند. پیروان ادیان و مذاهب مختلف احساس می کنند، پیروان دیگر ادیان از مسیر صحیح خود خارج شده و آنها هستند که از مسائل، برداشتهای صحیح و مناسب دارند.

گفتگو راهکاری برای رفع اختلافات ادیان
گفتگوی مطلوب مؤثرترین راه برای ایجاد صلح بین ادیان و دستیابی آنها به نقاط مشترک است، گفتگوی مؤثر بستری مناسب برای حل اختلاف میان ادیان مختلف به منظور دستیابی به صلح و آرامش است. اگر قرار است است که ادیان مختلف با در نظر داشتن اختلافات از یک سو و نقاط مشترک از سوی دیگر، صلح و آرامش برقرار کنند بهترین راه آن گفتگو است که می تواند زمینه و بستری برای برقراری تفاهم و نقاط مشترک بین آنها باشد. وجود همین مفهوم مشترک است که ادیان را به یکدیگر نزدیک می کند، یکی از مهمترین دغدغه های ادیان مختلف در دنیای پیشرفته امروز که گاهی بر سر مسائل گوناگون اختلاف پیدا می کنند، چگونگی گفتگوی مؤثر است.

گفتگوی مؤثر راهکاری برای نزدیکی ادیان
گفتگو در ایجاد صلح بین ادیان نقش بسیار مؤثری دارد، گفتگوی مؤثر ادیان مختلف با هدف درک و فهم یکدیگر موجب نزدیکی و وحدت ادیان می شود. در میزان اثر بخشی گفتگوی ادیان و نزدیکی پیروان ادیان مختلف این امر به شرایط گفتگو بستگی دارد، اگر این شرایط به خوبی ایجاد و طی آن گفتگو انجام شود ملتها به یکدیگر نزدیک خواهند شد. به هنگام گفتگو طرفین باید برای این امر آمادگی کامل داشته باشند، خداوند متعال در قرآن می فرماید: «قرآن تذکری است برای کسی که عقل دارد» بنابراین کسی می تواند حرف منطقی را بپذیرد که شرایط حرفها و سخن ها را قبول کند، در هر دینی گفتگو بر مبنای حق انجام می شود و در واقع حرف حق است که مورد نظر همه قرار می گیرد. به واسطه گفتگوی ادیان تحریفهای موجود از این ادیان برطرف می شود، پیش از آغاز هرگونه گفتگو اول باید ماهیت و نوع گفتگو مشخص شود، در واقع در انجام گفتگو هدف و شکل انجام آن باید به خوبی مشخص باشد، چرا که در هر گفتگو مسائل مختلفی را می توان مطرح کرد، اما نمی توان همه حرفها را به یکباره مد نظر قرار داد، در اینجا به یک منطق خاص نیازمند هستیم تا به وسیله آن گفتگو شکل گیرد. هدف از گفتگو آشنایی ادیان با ویژگیهای مشترک یکدیگر است، شناخت دقیق ویژگی های مشترک و تفاوتهای ادیان، یکی از عوامل مهم در نزدیکی ادیان است، البته مهمترین ویژگی که ادیان دارند پرستش خداوند یکتا است که در همه این ادیان نقطه مشترکی محسوب می شود. ادیان با گفتگو به نقاط قوت و ضعف خود پی می برند، در گفتگویی که شکل می گیرد حضور افراد شایسته به نمایندگی از پایگاههای دینی یکی از مؤثرترین عوامل است، البته کسانی می توانند نزدیکی ادیان را درک و مسیر را هموار کنند که در درجه اول دین را شناخته و شایستگی این فعالیت را داشته باشند.

Sources

Keywords