کتاب مدرسه سیار

کتاب مدرسه سیار از جمله آثار شیخ محمدجواد بلاغی می باشد. این عالم بزرگوار در این کتاب نظریات دینی و نتایج فکری را مدرسه سیار نامگذاری کرده و برای زیادتی بصیرت آن را به طریق گفتگو میان چند تن نوشته است که گرد آمده اند تا پیرامون تورات، انجیل، زبور و قرآن بیطرفانه تحقیق کنند. مؤلف در این کتاب نشان داده است که دین اسلام همان دین جاوید ابدی است، و در خلال آن درباره توحید و اصل نبوت و اصل معاد سخن گفته و هر یک را به تفصیل یاد کرده و به دلایل عقلی و نقلی از تورات و انجیل و قرآن به اثبات آنها پرداخته است. در این کتاب که هر سه جلد آن آورده شده و در حقیقت می توان با دسترسی به یک کتاب هر سه جلد آن را خواند؛ شیخ محمدجواد بلاغی خود را «عمانوئیل» که لفظی عبرانی است پسر «الیعاذر» که ترجمه آن خدا با ماست نمایش داده و طرف مقابل خود را "قس" که ترجمه آن خدایار است.
قس عالم روحانی نصاری است که این سؤال و جواب ها و گفتگو ها بین این دو صورت می گیرد. در حقیقت باید گفت موضوع این گفتگوها پیرامون قرآن، خداوند و عفو و رحمت او، مسیح، قوسی، حالات محمد، دعوت مسیح، جنگ ها و... می باشد که این موضوعات و گفتگوها در هر سه جلد ادامه دارد. در ابتدای این کتاب رساله شریفه وسیلة المعاد، تالیف علامه بزرگوار آیت الله العظمی سید شهاب الدین نجفی مرعشی به زبان عربی آورده شده که شرح حال زندگانی و تألیفات شیخ محمدجواد بلاغی می باشد و این رساله ترجمه نشده و در خاتمه کتاب نیز "سی بحث، در اصول دین و مذهب اسلام"، تالیف حجة الاسلام شیخ غلامرضا خراسانی یزدی ضمیمه شده است.
در رابطه با مترجم کتاب باید گفت در ابتدای کتاب فقط حروف اختصاری از نام مترجم آورده شده و مترجم آن مشخص نیست.

معرفی اجمالی نویسنده
شیخ محمد جواد بلاغی فرزند شیخ حسن بن شیخ طالب بلاغی نجفی، از علمای مشهور و فقیه اصولی، حکیم و محدث و از مجاهدین شیعه در قرن اخیر است. او در سال 1282 هـ ق در نجف اشرف متولد شد. مقدمات علوم را نزد علمای آنجا فرا گرفت و آنگاه در سال 1396 ق به کاظمین رفت، در آنجا با دختر سید موسی جزائری کاظمی ازدواج کرد. مجددا سال 1312 ق به نجف برگشت. اساتید او عبارت بودند از حاج آقا رضا همدانی، آخوند ملا محمدکاظم خراسانی، سیدمحمد هندی، شیخ محمد طه. نجف علوم عقلی را نیز در محضر میرزا علامه برغانی حائری و میرزا علی نقی برغانی حائری، تحصیل کرد. بلاغی سال 1326 ق به سامرا هجرت کرد و شاگرد میرزا محمدتقی شیرازی شد و ده سال آنجا کسب فیض کرد.
چندین کتاب و رساله در آنجا تألیف و بعد در کاظمین ساکن شد. او در کنار استادش میرزای شیرازی با انگلیسی ها و استعمار و اشغال عراق، مبارزه کرد و بعد از دو سال به نجف (وطن خود) برگشت و در آنجا به تدریس و فتوی و تألیف و تصنیف مشغول شد. شیخ بلاغی در مدت اقامتش در کاظمین، توانست با تلاش زیاد با فضلای یهودی و نصرانی در بغداد دوستی و ارتباط برقرار کند و زبان عبری و ارمنی و انگلیسی و ادبیات آنها را بیاموزد، و اطلاعات عمیقی از کتب آنها و مذاهبشان به دست آورد.
از این رو، این عالم بزرگ، از معدود علمای معاصر اسلامی است که توانست در مقابل مسیحیان و یهودیان و مادیون و هجوم فرهنگی غرب و تبلیغات آنها، مقاومت کند و با قلم و زبان به رد شبهات آنان بپردازد و در نهایت توانست مجموعه ای از مباحث و احتجاجات علمی خود در رد یهود و نصارا فراهم، ولی از ذکر نام خودش بر مؤلفاتش ابا داشت. او مؤلفات نفیسی دارد که هر کدام در نوع خود کم نظیر و از مفاخر کتب شیعه است. شیخ جواد بلاغی سال 1352 ق، در سن 70 سالگی رحلت نمود و در حجره سوم جنوب غربی صحن حضرت امیرالمؤمنین (ع)، در نجف اشرف مدفون است.

ساختاربندی کتاب
این کتاب شامل سه قسمت (سه جلد) به شرح ذیل میباشد:
قسمت اول مدرسه سیار:
1- عمانوئیل و قس 2- نصاری روحانیون خود را پدر می نامند 3- نهی آدم از درخت. کذب. مار و صدق 4- قدس خداوند متعال دروغ و خدعه 5- قرآن کریم و قصه آدم 6- خداوند جسم نیست و چیزی بر او پنهان نمی شود 7- آتش نمرود و ابراهیم و ابراهیم پیغمبر 8- بیانات تورات 9- تورات و هارون و گوساله 10- قرآن و هارون 11- دروغهای جماعت دیاری از مبشرین 12- شک ابراهیم در تورات و کلام پریشان 13- کرامت قرآن و پیغمبر 14- یعقوب و تورات و جلال خداوند 15- خداوند خلف وعده نمی کند 16- تورات و موسی و رسالت 17- اختلاف تراجم و تحریف بعض آنها 18- کرامت پیغمبر اسلام 19- تورات و قتل زنان و کودکان 20- پیغمبر موعود و تورات 21- عمل به تورات و حال نصاری.
قسمت دوم مدرسه سیار:
1- چگونه مسیح خداوند می گردد 2- عفو و رحمت و مغفرت خداوند 3- عمانوئیل و عهد قدیم 4- خالی بودن تورات از ذکر قیامت 5- احوال تورات 6- تحریف تورات 7- شواهد داخله تورات بر تحریف آن 8- کتاب الهدی و تواریخ اسرائیلیان 9- اسرائیلیان و تورات 10- شهادت کتاب ارمیا به تحریف تورات 11- تورات اصلی و تورات موجود 12- اناجیل چه وقت نوشته شدند 13- احوال یوحنا 14- احوال شاگردان مسیح 15- تورات و اناجیل و طلاق و مسیح 16- کرامت قرآن در احتجاج بر قیامت 17- قدس و عصمت مسیح و انجیل لوقا 18- شریعت نماز و دعا و حکمت، او است 19- حکمت قصاص و قرآن 20- نسب مسیح 21- اناجیل و عهد قدیم و اختلاف 22- روح القدس و آثار آن.
قسمت سوم مدرسه سیار:
1- کتاب اعمال رسولان و عهد قدیم و اختلاف 2- تعلیمهای نصرانیت بعد از مسیح 3- اناجیل و کرامت قرآن 4- دین اسلام و قرآن 5- رفتار پیغمبر اسلام در دعوت 6- جنگ بدر، جنگ بنی قینقاع، جنگ احد و... 7- حالات محمد 8- دعوت مسیح 9- مسیح و دفاع به شمشیر 10- رفتار قرآن با تحریف عهدین 11- قانون پیشوایی دینی در قرآن 12- آیات مصدقا لما معهم 13- ذکر پیغمبر اسلام در تورات و انجیل 14- آیه حفظ ذکر 15- معارف قرآن کریم 16- مذهب داروین و احوال انواع و انتخاب طبیعی.
در خاتمه سی بحث در اصول دین و مذهب اسلام.

Sources

Keywords